Federal Hükümet’in (Bundesrat) hazırladığı düzenleme, parlamentonun daha önce aldığı kararın ardından yasal çerçeveye kavuşturuluyor. Planlanan değişikliğe göre, sığınmacıların üçüncü ülkelere gitmeleri kesin olarak yasaklanacak.
Yalnızca özel izinle istisna mümkün
Yeni düzenlemeye göre, sadece istisnai durumlarda — örneğin yakın bir aile üyesinin vefatı ya da ağır hastalığı halinde — 30 güne kadar özel seyahat izni alınabilecek. Ayrıca, “geri dönüş hazırlıkları” kapsamında memlekete yapılacak kısa süreli ziyaretler de belirli koşullar altında onaylanabilecek. Bu durumlar arasında mülk veya miras işlemleri, eğitim ya da iş düzenlemeleri gibi gerekçeler bulunuyor.
Ukraynalılar için özel statü
Rusya’nın Ukrayna’ya saldırısı sonrası İsviçre’de “özel koruma statüsü” verilen Ukraynalılar, yeni yasa kapsamı dışında tutulacak. Bu kişiler, yılda iki kez olmak üzere toplam 15 gün süreyle Ukrayna’ya gidebilecek.
Karar yıllar sonra uygulamaya geçiyor
Aslında İsviçre Parlamentosu — yani Ulusal Konsey (Nationalrat) ve Eyaletler Konseyi (Ständerat) — bu seyahat yasağını 2021 yılında kabul etmişti. Ancak Federal Hükümet, düzenlemeyi hayata geçirmek için o dönemde adım atmamıştı. İsviçre Radyo ve Televizyon Kurumu’nun (SRF) haberine göre, gecikmenin temel nedeni “Ukrayna’dan gelen mültecilerle ilgili belirsizlik” oldu.
Almanya’da durum farklı
Almanya’da da sığınmacıların kendi ülkelerine seyahat etmesi yasak. Ancak Federal Göç Yasası’na göre, ölüm veya acil ailevi nedenlerle istisnai izin alınabiliyor. Bunun dışında, üçüncü ülkelere yapılan seyahatler genel olarak İsviçre’den farklı olarak serbest .
Almanya’da iltica başvuru sürecinin ilk aylarında ise “bölgesel kısıtlama” uygulanıyor; yani sığınmacılar bulundukları eyalet dışına çıkamıyor.
Yeni yasa Avrupa’da tartışma yaratabilir
İsviçre’nin bu adımı, Avrupa genelinde göç politikalarının giderek sertleştiği bir dönemde geliyor. İnsan hakları örgütleri, sığınmacıların tüm seyahat özgürlüklerinin kısıtlanmasının “orantısız bir önlem” olduğunu savunuyor. Hükümet ise düzenlemenin “iltica sisteminin suistimal edilmesini engellemek” amacı taşıdığını belirtiyor.
Yeni yasa tasarısının Federal Parlamento tarafından onaylanmasının ardından 2025 yılı içinde yürürlüğe girmesi bekleniyor.
