Wadephul kabul edilmedi, Merz erteledi – İlk temas Klingbeil’den
Klingbeil’in ziyareti, Alman hükümetinde dikkat çeken bir güç boşluğunun ardından gerçekleşiyor. Geçen ay Almanya Dışişleri Bakanı Johann Wadephul (CDU), Çin tarafının kendisiyle görüşecek üst düzey yetkili bulamaması nedeniyle Pekin ziyaretini iptal etmek zorunda kalmıştı.
Ayrıca Şansölye Friedrich Merz’in de ilk Çin ziyaretinin 2026’ya ertelenmesi, iki ülke arasındaki gerginliğin büyüdüğünün bir göstergesi olmuştu.
Bu şartlarda, Klingbeil “krizi yumuşatmakla” görevli ilk üst düzey Alman yönetici olarak Pekin'e gitti.
Çifte kimlikle Pekin’de: Hem Maliye Bakanı hem SPD Genel Başkanı
Klingbeil ziyaretini iki ayrı sıfatla yürütüyor: Almanya Maliye Bakanı olarak Çin hükümetiyle mali diyalog gerçekleştirmek, SPD Genel Başkanı olarak Çin Komünist Partisi (ÇKP) yöneticileriyle partiler arası siyasi temaslarda bulunmak.
Bu yönüyle ziyaret, yalnız diplomatik değil, aynı zamanda ideolojik ve siyasi boyutlar taşıyor.
“Çin hakkında konuşmak yerine Çin’le konuşmalıyız”
Klingbeil, ziyaret öncesi yaptığı açıklamada Berlin’in pozisyonunu şu sözlerle özetledi: “Çin hakkında konuşmak yerine Çin’le konuşmalıyız.”
Almanya’nın özellikle çipler ve kritik hammaddeler konusundaki Çin ihracat kısıtlamalarından olumsuz etkilendiğini belirten Klingbeil, bu konuları doğrudan muhataplarına ileteceğini söyledi.
Ukrayna-Rusya savaşı da gündemde
Alman Bakan, Rusya’nın Ukrayna işgalinin de masada olacağını belirterek: “Bu savaşı bitirmek söz konusu olduğunda Çin belirleyici bir role sahip.” ifadelerini kullandı.
Çin ziyaretinde olağanüstü güvenlik: Anti-spiyonaj telefonu
Alman güvenlik birimleri Klingbeil’in seyahatini “yüksek risk” kategorisinde değerlendirdi. Bakan ve tüm delegasyonu, Çin’de üç gün boyunca yalnızca özel olarak hazırlanmış bir anti-spiyonaj telefonu kullanıyor. Klingbeil’in kişisel ve resmi telefonları uçakta kilitli şekilde tutuluyor. Otel odasında güvenlik gerekçesiyle gizli görüşme yapılmıyor. Tüm elektronik cihazlar sürekli gözetim altında tutuluyor.
Klingbeil, Çin’e daha önce 8 kez gitmiş deneyimli bir ziyaretçi olsa da, bu seyahat en sıkı güvenlik önlemleriyle gerçekleştiriliyor.
Pekin’de üst düzey kabul: Klingbeil, Vize-Premier He Lifeng ile 6 saat görüştü
Çin tarafı, Wadephul krizinin ardından Klingbeil’e üst düzey bir jest yaptı: Finans Bakanı yerine daha yetkili olan Vize-Premier He Lifeng görüşmeye katıldı.
He Lifeng, yakın geçmişte ABD ile önemli bir gümrük ve hammadde anlaşması müzakere eden güçlü bir isim. İki lider, toplamda 6 saati aşan görüşmeler yaptı
Görüşmelerde birçok konuda açık konuşuldu. Çin tarafı, Almanya’nın Huawei’yi 5G ve 6G altyapısından çıkarmasına tepki gösterirken; Klingbeil, Berlin’in “vatandaşlarının verilerini koruma sorumluluğu” olduğunu söyledi.
Almanya güvence istedi: “Tedarik zincirleri garanti altına alınmalı”
Klingbeil, Alman şirketlerinin yaşadığı hammadde ve çip sıkıntısını gündeme getirerek Çin’den net taahhüt talep etti.
Görüşme sonrası yaptığı açıklamada: “Güvenilir tedarik zincirleri konusunda çözümler üretileceğine dair kesin söz aldık.” dedi.
CDU ile SPD arasında Çin gerilimi: “Konuşmak yerine konuşmamak” eleştirisi
Ziyaret, Berlin’de iç politikada da yankı uyandırdı. Klingbeil’in "Çin’le konuşmak gerekir" sözleri, geçen ay Çin tarafından “istenmeyen kişi” muamelesi gören CDU’lu Dışişleri Bakanı Wadephul’a dolaylı bir gönderme olarak yorumlandı.
Ayrıca SPD ile CDU’nun son günlerde emeklilik politikası üzerine yaşadığı kriz de bu ziyarete gölge düşürdü.
Bugün partiler arası temaslar: SPD–ÇKP görüşmesi
Ziyaretin ikinci gününde Klingbeil, 1984’te Willy Brandt ile Deng Xiaoping tarafından başlatılan SPD–ÇKP parti diyaloğunu sürdürecek.
Bu format, Almanya ile Çin arasında Soğuk Savaş’tan miras kalan en eski siyasi iletişim kanallarından biri.
Sonuç: Çin’le diyalog yeniden kuruluyor ama çözümsüz sorular duruyor
Klingbeil’in ziyaretinin tonu Çin tarafından olumlu karşılansa da, iki ülke arasında temel anlaşmazlıklar hâlâ çözülmüş değil: 5G ve Huawei krizi. Çip ve hammadde ihracat kısıtlamaları. Taiwan gerilimi. İnsan hakları ve güvenlik politikaları.
Ancak Pekin’in Klingbeil’i üst düzeyde kabul etmesi, ilişkilerdeki diplomatik buzların kısmen çözüldüğünü gösteriyor.
