İzmir’in Urla İlçesi'nde bulunan İYTE Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü’nden Doç. Dr. Sami Doğanlar ve öğrencisi Ali Tevfik Uncu’nun geliştirdiği yeni teknik, Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin İzmir’de gıda sektöründeki yeni buluşları sergilediği Ar-Ge Proje Pazarı’nda da oldukça ilgi gördü.

Şimdiye kadar laboratuarlarda tağşişi belirlemek için 'kimyasal bileşen profil analizleri' adındaki yöntem kullanılıyordu. Bu yöntemde kimyasal olarak benzeyen yağların birbirinden ayırt edilmesinde sorunlar yaşanabiliyordu. İYTE’li araştırmacılar sayesinde tağşiş sorununun tespiti konusunda sektörün imdadına genetik bilimi yetişti.

Kimyasal benzerlik olsa da genetik yapıdaki farkları bulmaya odaklanan bilim insanları 'DNA temelli test metodolojisini' geliştirdi. Bu yeni analiz şekli kimyasal ve duyusal analizin yanı sıra kullanılırsa laboratuarların karşılaştığı sorunları da çözme iddiasında.

BÜTÇESİ 300 BİN TL SÜRESİ 2 YIL

Anavatanı Ege olan zeytinyağının kalitesinin korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması için bu çalışmayı yürüttüklerini anlatan Ali Tevfik Uncu, zeytinyağında tağşişin çok çeşitli biçimlerde yapılabildiğine işaret ederek, "Zeytinyağı söz konusu olduğunda ilk akla gelen gıda güvenlik unsuru, ekonomik değeri düşük bitkisel yağlar ile yapılan tağşiştir. Gıda ürünlerinde tağşiş tespitinde en büyük sorun, rutin olarak kullanılan çoğu yöntemin kimyasal olarak benzerlik gösteren materyalleri ayırt edilememesidir" bilgisini verdi. DNA’ya dayalı hassas ve hızlı sonuç veren standart analiz metodlarının Türk Gıda Kodeksi Yönetmeliği’nce belirlenen standartları da karşılamaya hizmet ettiğine işaret eden Uncu, "Bahsi geçen projenin 24 aylık bir çalışma süresi içinde 300 bin TL bütçe ile gerçekleştirilmesi öngörülmektedir" diye konuştu.

ALERJENLER DE TESPİT EDİLECEK

Pazara sunulan zeytinyağının yüzde 100 zeytinyağı olduğunun mutlaka kanıtlanması gerektiğine de işaret eden Uncu, "Bizim çalışmamız da Türk zeytinyağlarının Avrupa Birliği normlarına uyumu ve özel etiketlere uygunluğunun tesciline kolaylık sağlayarak, dünyadaki tanınırlığını ve güvenilirliğini arttıracaktır. Önerilen bu projede geliştirilip standardize edilmesi planlanan DNA’ya dayalı tağşiş tespit metodu, bitkisel yağlarda ekonomik tağşişi tespit etmeye yönelik olmanın yanı sıra, olası alerjen tağşiş öğesi varlığını da tespit etmeye yöneliktir" dedi.



BT(İÖ/SS)