Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın devlet ziyareti kapsamında Cuma günü Berlin'de Almanya Cumhurbaşkanı Frank-Walter Steinmeier ve Almanya Başbakanı Angela Merkel ile yaptığı temaslar, Alman basınındaki yorumlarda ön plana çıkan konu oldu. Frankfurter Allgemeine Zeitung'daki "Normalleşme yok” başlıklı yorumda, Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Berlin'de "demokratik Avrupa'dan ne kadar uzak olduğunu gösterdiği” belirtiliyor. Ancak yine de Erdoğan ile görüşülmesi gerektiğinin altı çiziliyor. DW'nin haberine göre yorumda "Türkiye'de bundan sonraki gelişmelere Almanya kayıtsız kalamaz. Bizim ulusal çıkarlarımız açısından, NATO müttefikimiz Putin'in kollarına düşmemeli. Ankara'nın komşu ülkelerdeki savaş bölgelerinden ve kendi ülkesinden mülteciler göndermesine yol açacak şekilde Türkiye'nin ekonomik bir krizin içine düşmesini de istemeyiz. Erdoğan'ın artık sadece Avrupa Birliği ve özellikle de Almanya ile iyi ilişkiler sayesinde iktidarındaki ekonomik iflasın engellenebileceğini bilmesi gerekiyor. Avrupa'nın demokratik yapısına yeniden yakınlaşmayı düşünmeden şartları yerine getirmeye hazır ve muktedir olup olmadığı ise başka bir soru. Bunun yanıtı ancak onunla konuşulduğunda ortaya çıkar” deniyor. Rhein-Zeitung'daki yorumda, Erdoğan'a Berlin'de "hiçbir şeyin yolunda olmadığı” mesajı verildiği ifade edildi. Yorumda, "Erdoğan, önününe kırmızı halının serilmesini istiyordu. Ancak askeri tören kıtasının önünden birlikte yürümek siyasette uygun adım anlamına gelmiyor. (Cumhurbaşkanı) Frank-Walter Steinmeier ve (Başbakan) Angela Merkel, Erdoğan'a açıkça şu mesajı verdi: Hiçbir şey yolunda değil. Ankara Alman değerlerini paylaşmıyor. Ankara, Avrupa Birliği'nin uzağında” ifadeleri kullanıldı. Badische Neueste Nachrichten gazetesinde de Erdoğan'ın önüne serilen kırmızı halının değil, verilen mesajların önemli olduğuna işaret edildi. Yorumda şu ifadelere yer verildi: "Erdoğan yeni bir başlangıç ve aynı düzeyde ortaklık istedi. Almanya buna hazırdı, önüne kırmız halı serildi. Ancak bu yeni başlangıcın nasıl yapılacağı tamamen Türkiye Cumhurbaşkanına bağlı. Türkiye'ye Alman yatırımlarının gelmesini istiyor, ama şirketlerin sadece hukuki güvenlik olması halinde orada yatırım yapacaklarını bilmeli. Turist gelmesini istiyor ama keyfi tutuklamaların yapıldığı bir ülkeye kimsenin gitmek istemeyeceğini bilmeli. Recep Tayyip Erdoğan bu mesajlarla memleketine dönüyor. Türkiye'nin geleceğini seçilmiş bir cumhurbaşkanı olarak izleyeceği tutum belirleyecek- Berlin'deki kırmızı halı ve onuruna verilen akşam yemeği değil.” Stuttgarter Zeitung'da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile her şeye rağmen diyalog içinde olunması gerektiğine işaret ediliyor. Yorumda şu satırlar dikkati çekti: "Erdoğan'ı sevmek gerekmiyor ama eğer kendisini rakip olarak görmezse, çok yararı olabilir. Avrupa'nın güvenliği NATO müttefiki Türkiye'ye karşı olarak değil ancak onunla birlikte sağlanabilir. Türkiye ile Avrupa Birliği arasında imzalanan mülteci mutabakatı olmasaydı belki de Almanya şimdi başka bir ülke olacaktı. Bu nedenle Erdoğan'ı kabul etmek gerekiyor. Her şeye rağmen.” Mannheimer Morgen gazetesinde ise Almanya Başbakanı Angela Merkel'in tutumu eleştirildi. Yorumda şu ifadelere yer verildi: "Türkiye'de Erdoğan'a muhalif binlerce kişi hâlâ cezaevinde. Almanya'daki Türk rejim karşıtları bile kendilerini güvende hissedemiyorlar. Peki Başbakan (Merkel) ne yapıyor? Ekonomi Bakanı Peter Altmaier'in kalabalık bir heyetle yakında Ankara'yı ziyaret edeceğini duyuruyor. Görünen o ki, ekonomik çıkarlar hukukun üstünlüğü ve insan haklarından önce geliyor.”