Almanya'da eski Sağlık Bakanı Jens Spahn (CDU), pandeminin başlarında "Birbirimizi çok affetmemiz gerekecek" sözleriyle dikkat çekmişti.
"Maske başı 7 Euro" skandalı
Pandeminin başında Çin’den maskeleri temin eden Emix firması, Almanya Sağlık Bakanlığı'na maske başına 7 euroya varan fiyatlardan satış yaptı. Bu fiyatlar dönemin piyasa değerlerinin çok üzerindeydi. TÜV Nord’un testlerinden geçmeyen maskelerin büyük bölümü, bakanlık tarafından “uygun” kabul edilip ödemesi yapıldı.
Gizlenen sayfalar: “Özel anlaşma” ifşa oldu
Federal Meclis’e gönderilen raporda sayfalarca alan tamamen karartılmışken, sızdırılan tam metin raporda 18 Mayıs 2020’de Emix firması ile “Klarstellungsvereinbarung” (açıklama anlaşması) imzalandığı ve firmaya diğer tedarikçilere tanınmayan ayrıcalıklar sağlandığı ortaya çıktı. Maskelerin kalitesiz olmasına rağmen teslimatlar kabul edildi ve teslim süresi sürekli uzatıldı.
Eski devlet sekreteri Margretha Sudhof tarafından kaleme alınan 150 sayfalık raporda “Bu anlaşmanın federal hükümetin çıkarlarını nasıl koruduğu belirsiz” ifadeleri dikkat çekerken, Spahn’ın sürecin her aşamasında bilgilendirildiği ve talimat verdiği belgelerle sabitlendi.
Parti arkadaşına milyonluk ödeme
Skandal sadece Emix firması ile sınırlı kalmadı. Rapora göre, dönemin CDU’lu milletvekili adayı Niels Korte’nin firması Areal Invest’e hiç teslimat yapmadan 17,9 milyon euro ödeme yapıldığı, üstelik firmaya sıra dışı uzun teslim süreleri tanındığı ortaya çıktı. Bu bilgiler, mevcut Sağlık Bakanı Nina Warken tarafından Meclis’ten gizlenmişti.
“Yeni bir dönüm noktası”
Almanya, pandemi döneminde yaptığı kamu harcamaları ve kriz yönetimi konusundaki şeffaflık eksikliği nedeniyle sert şekilde eleştiriliyor. Sızdırılan raporlar, Emix firması ve diğer anlaşmalar nedeniyle milyarlarca euroluk tazminat riskini ortaya koyarken, Spahn’ın rolünü de tartışmasız şekilde gözler önüne seriyor.
Yeşiller Partisi Milletvekili Janosch Dahmen, “Spahn’ın şahsi sorumluluğu bugüne kadar ustaca gizlendi. Bu belgeler, artık kaçamayacağını gösteriyor” dedi.
Almanya’da pandemide maske tedarikinde siyasi sorumluluk tartışmaları büyürken, skandalın önümüzdeki dönemde hem CDU içinde hem de federal hükümette taşları yerinden oynatması bekleniyor.
