IMF’nin kamu maliyelerini incelediği Nisan ayın “Mali Gözlem Raporu”açıklandı. “Kamu Harcama Reformu, Zor Tercihlerde Bulunmak” başlığını taşıyan raporda küresel finansman koşullarında yükselen oynaklık ve bazı ekonomilerdeki seçim dönemlerinin mali görünüme yönelik riskleri ortaya koyduğu belirtildi. Raporda, “Kamu maliyesiyle bağlantılı riskler de birçok yükselen piyasa ekonomisinde artıyor, özellikle daha önce özel sektöre yönelik banka kredilerinde yüksek büyüme deneyimi yaşamış olan (Brezilya ve Çin gibi) ülkelerde ya da bankacılık sektörü dış fonlamasında hızlı artışların deneyimini yaşayan (Macaristan, Romanya ve Türkiye) gibi ülkelerde” denildi.
SEÇİMLER
IMF, bunun yanında özellikle Brezilya ve Çin, Meksika Pakistan gibi birkaç büyük yükselen ekonomide ulusaltı düzeyde mali kırılganlıklar oluştuğuna dikkat çekti. Baskılanmış hammadde fiyatlarının hammadde ihracatçıları için, doğrudan “hammadde kazancında düşüş”, dolaylı olarak ise “zayıf ekonomik etkinlik” yoluyla meydana gelecek karşı bütçe etkileriyle birlikte dalgalanmayı yoğunlaştırabileceğine dikkat çeken IMF, şöyle devam etti:
“Aynı derecede önemli olarak, Brezilya, Endonezya, Romanya, Güney Afrika ve Türkiye’nin yanı sıra Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesi dâhil bu yıl bazı yükselen piyasa ekonomilerinde yapılacak seçimler kamu harcaması üzerine ek baskı oluşturabilir.”
Kararlı mali konsolidasyonun kırılganlıkları azaltmak için bazı yükselen piyasa ekonomilerinde gerekli olduğunu belirten IMF, “Bazı yükselen piyasa ekonomileri son dönemde vergi sistemleri (Şili, Çin, Malezya ve Meksika) ve harcama yetkisi (Bulgaristan, Macaristan, Türkiye ve Ukrayna) üzerinde reforma girişti, fakat birçok ülke henüz bu yola girmedi” dedi.
Raporun “Mali politika varsayımları” bölümünde ise Türkiye hakkında, “Mali projeksiyonlar, şu andaki eğilim ve politikalar temelinde hem cari harcamaların hem de sermaye harcamalarının, yetkililerin 2013-15 Orta Vadeli Programının üzerinde olacağını varsayıyor” denildi.
KAMU MALİYESİ: BÜTÇE AÇIĞI ARTACAK, BRÜT FİNANSMAN GEREKSİNİMİ AZALACAK
Rapora göre Türkiye’de geçen yıl GSYH’nın yüzde 1.5’u olan bütçe açığı, 2014’te yüzde 2.4’e çıkacak, 2015’te ise yüzde 2.3’e inecek. IMF bu öngörüsünde Ocak’a göre değişiklik yapmadı. IMF genel kamu dengesinde 2017-2019 arası yıllık yüzde 2.4, 2.7 ve 3.1 açık vereceğini tahmin etti.
Türkiye’nin bu yıl GSYH’nın yüzde 0.4’ü düzeyinde gerçekleşmesi beklenen faiz dışı fazlası ilerleyen yıllarda benzer oranlarda sürecek.
2013’te GSYH’nın yüzde 36.1’i oranında kamu geliri elde eden Türkiye’de, gelirler bu yıl GSYH’nın yüzde 35.3’ü düzeyinde olacak. 2015’te ise yüzde 34.8 oranında gelir öngörülüyor.
Genel kamu harcamaları geçen yıl GSYH’sının yüzde 37.6’sına karşılık gelen Türkiye bu yıl yüzde 37.7’lik harcama yapacak. Harcamaların 2015’te 37.1 oranına düşmesi, düşüşün yıllar itibarıyla yüzde 36’larda devam etmesi bekleniyor.
Kamu brüt borcu 2013’te GSYH’nın yüzde 35.8’i iken bu yıl 35.9’u, gelecek yıl ise 36’ı olacak.
Geçen yıl yüzde 27.3 olan net borç oranı bu yıl 27.2, 2015’te 27.4’e çıkacak.
Genel kamu borcunda ise küçük artış tahmin edildi. 2013’te GSYH’nın yüzde 35.8’i olan genel kamu borcu oranı bu yıl yüzde 35.9, gelecek yıl ise yüzde 36 olacak.
Brüt finansman gereksinimi itibarıyla bu yıl; Türkiye’nin GSYH’sının yüzde 7.6’sı vadesi gelen borçlara, 2.4’ü bütçe açığına gidecek, toplam finansman gereksinimi ise yüzde 9.9 olacak. Gelecek yıl, GSYH’nın yüzde 5.5’i vadesi gelen borçlara, yüzde 2.3’ü bütçe açığına gidecek, toplam finansman gereksinimi azalarak yüzde 7.8 olacak.
