Vizede ilerleme sağlandı ama müzakere yolu uzun Avrupa Birliği ile müzakerelerde 'ilk hedef' olarak görülen 'vize muafiyeti' önce bugün Brüksel'de toplanacak AB Daimi Temsilciler Komitesi'nde ardından da yarın Lüksemburg'da yapılacak AB Konseyi'nde yeniden gündem olacak. Görüşmelerin olumlu seyretmesi halinde 5-6 yıl içinde Türk vatandaşlarının Avrupa'ya vizesiz seyahat etmesi mümkün olacak. Yıllardır süren hararetli tartışmalardan sonra Avrupa Birliği ve Türkiye vize konusunda ortak bir müzakere zemini ararken, vizesiz Avrupa'ya seyahat sürecinin uzun sürmesi bekleniyor. Türkiye ve AB'nin ortak müzakere pozisyonlarında anlaşması durumunda Türk vatandaşlarının Avrupa'ya vizesiz seyahat edebilmesi için 5-6 yıllık bir süreden bahsediliyor. Alanda görülebilecek hızlı uygulamalarla bu sürenin biraz daha kısalabileceğini söyleyenlerle birlikte Avrupa'da yaşanan iktisadi kriz ve aşırı sağın yükselmesi gibi sebeplerle sürenin uzayabileceğini savunanlar da var. Bugün toplanacak AB Daimi Temsilciler Komitesi'nin vize muafiyeti konusunda anlaşmasının ardından da perşembe günü Lüksemburg'da yapılacak AB Konseyi'nde üye ülkelerin AB Komisyonu'na Türkiye ile müzakere etme yetkisi vermesi bekleniyor. Dosyayı yakından takip eden kaynakların Zaman'a yaptıkları açıklamada Türkiye'nin vize müzakerelerinde AB'nin sert tavrını kırdığı ve 'vize kolaylığını' müzakere etme ısrarındaki AB'nin artık 'vize muafiyetini' yani vizesiz seyahati prensipte kabul ettiği belirtiliyor. Sorun ise vize muafiyeti müzakerelerinin yıllar sürecek olması. Perşembe günü Lüksemburg'da yapılacak AB İstihdam, Sosyal Politika, Sağlık ve Tüketici İşleri Konseyi'nin (EPSCO) AB Komisyonu'nun içişlerinden sorumlu Komiseri Cecilia Malmström'e Türkiye ile vize muafiyetini müzakere etme yetkisi vereceği ifade ediliyor. Yetki devrinin ardından Türkiye'nin de Geri Kabul Anlaşması'nı (GKA) parafe etmesi bekleniyor. Bu olumlu gelişmelere rağmen dönem başkanı Danimarka'nın sözcüsü Preben Aamann, ZAMAN'a yaptığı açıklamada, bugün yapılacak COREPER'den olumlu bir sonuç çıkacağı konusunda ümitli olduklarını ancak kesin ifadeler kullanamayacağını vurguladı. KRİTİK AŞAMA: EYLEM PLANI AB'nin Malmström'ü yetkilendirmesi, Türkiye'nin de GKA'yı parafe etmesinin ardından AB'nin Eylem Planı'nı hazırlaması gerekiyor. Türkiye, GKA'yı imzalamak için eylem planını (EP) görmek istiyor. Diplomatik kaynaklar, EP'nın 'fiks menü' olduğunu, herhangi bir sürpriz beklemediklerine ancak Ankara'nın geçmiş tecrübelerinin ışığında imzadan önce EP'yi muhakkak görmek istediğine işaret ediyor. EP, bir tür tarama süreci olacak ve Türkiye'nin vize muafiyetinin gerektirdiği düzenlemeler için neler yapması gerektiğini detaylandıracak. Bu arada vize konusunu ihtiva eden adalet, özgürlük ve güvenlik konularının ele alındığı 24. fasıl da gayriresmi olarak müzakere edilmiş olacak. 24. fasıl Rum tarafının tek yanlı olarak 2009'da bloke ettiği başlıklar arasında yer alıyor. EP'Yİ BİR AN EVVEL HAZIRLAYIN Ankara, EP'nin bir an evvel hazırlanması konusunda ısrarcı. AB Komisyonu tarafından hazırlanacak EP'nin sonbahar aylarında açıklanması, Ankara'nın belgeyi tatmin edici bulması halinde GKA'yı imzalaması öngörülüyor. İmzanın ardından Türkiye 3 yıllık bir uygulama süresi talep ediyor. Bu 3 yıl içerisinde Türkiye sadece kendi vatandaşlarını geri alacak, 3. ülke vatandaşları 3 yıl boyunca GKA'ya dahil olmayacak. Diplomatik kaynaklar Türkiye'nin tek yanlı talep ettiği 3 yıllık süreyi kısaltabileceğine ve dolayısıyla 2017-2018 takviminin öne alınabileceğine işaret ediyor. 3 yılın sonunda Ankara, AB'ye Türkiye üzerinden yasa dışı yollardan girmiş 3. ülke vatandaşlarını da kabul etmeye başlayacak. AB de bu süreci 2-2,5 yıl kadar takip edecek. Süreç sonunda AB, Türkiye ile vize muafiyeti anlaşması yapmak için üye ülkelerin oluşturduğu Konsey'de nitelikli oy çoğunluğu ilkesine göre oylama yapacak. Oybirliğinin aranmadığı süreçte bir ülke tek başına engel olamayacak. AB'nin taslak uzlaşma metninde yer alan 'uzun vadeli perspektif' ifadesi Türk tarafında 'ucu açık süreç' çağrışımı yaptı. Bunun üzerine izahat isteyen Türk tarafına bu ifadenin 'ucu açık süreç' manasına gelmediği, bu sürenin 2-2,5 yıl gibi bir süreye tekabül ettiği iletildi. Ankara, bu ifadenin yorumlanması konusunda müteyakkız olacak. Mezkur ifadenin metne Almanya, Hollanda ve Avusturya'nın ısrarı ile girdiği belirtiliyor. Ortaklık Konseyi'nde de vize konuşulacak Geçtiğimiz haftalarda iptal edilebileceği söylenen Türkiye ile AB arasındaki en üst düzey karar alma organı olan Ortaklık Konseyi, cuma günü Brüksel'de toplanıyor. Türk heyetine Avrupa Birliği (AB) Bakanı ve Başmüzakereci Egemen Bağış'ın başkanlık edeceği Türkiye-AB Ortaklık Konseyi'nin 50. toplantısında Ankara, vize muafiyetine giden sürecin hızlandırılmasını talep edecek. Türkiye, yarın Lüksemburg'da yapılacak AB Konseyi toplantısında Brüksel'in vize muafiyeti sürecini başlatmasını bekliyor. Ortaklık Konseyi'nde Ankara, vize konusundaki ısrarını sürdürürken, müzakere sürecindeki siyasi engellerin kaldırılması talebini yenileyecek. Türkiye-AB sürecinde siyasi sebepler dolayısıyla 18 fasıl askıda bulunuyor. Sosyalist lider François Hollande'ın seçimi ile Fransa'nın bloke ettiği 5 fasılla ilgili olumlu bir gelişme bekleyen Ankara, şimdiye kadar iyi bir haber alamadı. Ankara ile en son fasıl 2 yıl önce Haziran 2010'da İspanya dönem başkanlığında açılmıştı. Bağış'ın ayrıca Gümrük Birliği çerçevesinde danışma ve karar alma süreçlerine Türkiye'nin iştirak etmesi yönündeki talepleri tekrarlaması bekleniyor. Dış politikanın da gündeme geleceği toplantıda Suriye konusunda müzakereler öngörülüyor. Toplantıda AB dönem Başkanı Danimarka'nın Avrupa İşleri Bakanı Nicolai Wammen, Avrupa Komisyonu'nu ise Genişleme ve Avrupa Komşuluk Politikası Komiseri Stefan Füle temsil edecek. AB'nin de Pozitif Gündem'deki gelişmeler başta olmak üzere temel hak ve hürriyetler konusunda eleştirilerini gündeme getirmesi bekleniyor.