Dicle Üniversitesi Sosyal Araştırmalar Merkezi tarafından 19 Mayıs Atatürk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramı ile ilgili bir anket düzenlendi. 269'u erkek toplam 663 öğrenci ile yapılan ankette ilginç sonuçlar ortaya çıktı. Diyarbakır'da bulunan 11 farklı lisede yüzyüze görüşme yöntemiyle yapılan ankete 9, 10, 11 ve 12'nci sınıf öğrencileri katıldı. Üniversite Genel Sekreteri Prof.Dr. Sabri Eyigün'ün koordinatörlüğünde yapılan ankette ortaöğretim öğrencilerinin 19 Mayıs Atatürk'ü Anma Gençlik ve Spor Bayramına ilişkin görüşleri belirlendi.

BAYRAM İLGİ ÇEKİCİ HALE GETİRİLMELİ

Çalışmanın sonucunu değerlendiren Prof.Dr. Eyigün, ankete katılan öğrencilerden yüzde 53.8'inin 19 Mayıs törenlerine hiç katılmadığını belirtirken, yüzde 13.3'ünün ise her yıl katıldığının ortaya çıktığını söyledi. Prof.Dr. Sabri Eyigün, şöyle konuştu:

"Bu da aslında, gençliğe armağan edilen bir bayramı, gençlerin sadece çok küçük bir grubunun yaşayabildiğini göstermektedir. Bu durum, 19 Mayıs etkinliklerinin gençlerin daha çok katılımını sağlayacak bir biçimde kutlanmasının gereğini ortaya koyuyor şeklinde yorumlanabilir. Öğrencilerin yüzde 42.7'sinin törenleri ilgi çekici bulmadığını belirtiyor. Yüzde 24'ü törenleri ilgi çekici bulurken, yüzde 33,3'ü ise kısmen beğenmiş. Katılımcıların yalnızca dörtte birinin törenleri tam olarak ilgi çekici bulması, geri kalan kısmının ise kısmen veya hiç ilgi çekici bulmaması, ağırlıklı olarak gençlere hitap etmesi beklenen bir bayramı onlar için daha çok ilgi çekici hale getirmenin gerekli olduğu anlaşılmaktadır.

Ankete katılan öğrencilerin yüzde 47.1'i 19 Mayıs törenlerinin mevcut kutlama biçiminin toplumsal bütünleşmeyi, ortak inanç ve değerleri geliştirmediğini belirtirken, katılımcıların yüzde 62.7'si ise 19 Mayıs törenlerinin öğrencilerin derslerini hiç engellemediğini söyledi. Öğrencilere mevcut tören şeklinin kaldırılmasının bayramın önemini kaybedip etmeyeceğine yönelik soru sorduk. Katılımcıların yüzde 48,1 gibi büyük bir çoğunluğu mevcut tören şeklinin kaldırılmasının bu milli bayramın öneminin kaybolmasına neden olmayacağı görüşünü dile getirmişlerdir. Yüzde 14,9'u kısmen derken, yüzde 37'si ise bu kaygıyı taşıdığını ifade etmiştir. Bu sonuç, lise öğrencilerinin yüzde 60'ı gibi bir çoğunluğunun sivilleşme yönünde atılacak böyle bir adımı olumlu karşıladıklarını göstermektedir. Burada toplumda hala azımsanmayacak bir grubun törenlerin sağladığı ciddi ve otoriter havanın varlığını önemsediğini de söyleyebiliriz."

"KUTLAMALAR STADYUMLARIN DIŞINA TAŞMASIN"

Prof.Dr. Eyigün, ankete göre öğrencilerin yüzde 56,3'ünün 19 Mayıs bayramı için yapılan kutlamaların içeriğinin gençler tarafından belirlenmesi gerektiğini söylediklerini, yüzde 19,5'inin ise farklı kutlama şekillerinin ortaya çıkmasını istediklerini söyledi. Diyarbakır'lı öğrencilerin yüzde 41.6'sınin 'Kutlamaların stadyumların dışına taşınmasını ister misiniz? sorusuna 'Evet', yüzde 48,3'ü ise 'Hayır' yanıtını verdiğini söyleyen Prof.Dr. Eyigün, "Buna göre katılımcıların yüzde 13,8'i için bayramın amacı, 'Gençlerin eğlenmesini sağlamak', yüzde 4,7'si için 'Vatan sevgisini geliştirmek', yüzde 12,8'i için 'Gençler arasında ortak geçmişe olan bağlılığı güçlendirmek', yüzde 5,3'ü için 'Ulus bilincin, geliştirmek', yüzde 21,7 için milli birlik ve beraberliği güçlendirmek, yüzde 19'u için 'Senede bir defa da olsa gençleri hatırlamak', yüzde 15,2'si için ise 'Resmi olarak kutlanması gereken bir bayram' cevapları verdi. Ankete katılan öğrencilerin yüzde 40,5'ı için 19 Mayıs bayramı 'Festival havasında olmalı', yüzde 22,6'sı için '19 Mayıs ruhuna uygun, gençler tarafından yarışmalar düzenlenmeli', yüzde 6,9'u için '19 Mayıs'ın önemi çeşitli konferanslar ile vurgulanmalı', yüzde 13,1'i için '19 Mayıs kutlamaları bahar şenlikleriyle birleştirilmeli', yüzde 10,8'i için ise 'Resmi protokollerden arındırılmalıdır diyor" diye konuştu.

"GENÇLER, BAYRAMIN DEVAMINI İSTİYOR"

Prof.Dr. Sabri Eyigün, araştırmanın sonuçlarına göre, öğrencilerin yüzde 50'sinin okul yaşamı boyunca hiç kutlamalara katılmadığının ortaya çıktığını belirterek, "Bu durumun mevcut kutlama biçimi ve yerinin daha geniş katılımlı bir kutlama törenine izin vermemesinden kaynaklandığı bilinmektedir. Sorun 19 Mayıs etkinliklerinin gençlerin daha çok katılımını sağlayacak bir biçimde kutlanmasıyla çözümlenebilir.Bu ise ancak etkinliklerin stadyumların dışına çıkarılması ve daha geniş katılımı sağlayacak bir kutlama şekliyle mümkün olabilir. Öğrencilerin çoğunlukla 19 Mayıs bayramının ne anlama geldiğini kavradıkları görülmektedir. Gençler 19 Mayıs bayramının devamını istiyor, ancak resmi kutlama ağırlıklı görüntüler istemiyor. Gençlerin yüzde 75 gibi büyük bir çoğunluğunun resmi kutlama ağırlıklı görüntüleri ve ritüellerin kaldırılmasını istemeleri, bunlardan sıkıldıklarını ifade etmeleri göstermektedir ki, bu hava onları bayram törenlerine karşı ilgisiz yapmıştır. Özellikle protokoller, protokol konuşmaları, şehir içinde ve stat içinde okulların ikili ve üçlü sıralar halinde yürüyüş yapması gibi, otoriteyi çağrıştıran görüntüler arzu edilmemektedir" diye konuştu. Prof.Dr. Eyigün, konuşmasını şöyle sürdürdü:

"Geçlerin yüzde 80'e yakını etkinliklerde müzik ve eğlence istiyor. Gençlerin istediği şey, törenden ziyade festival veya eğlence olduğu görülmektedir. 19 Mayıs'ın bir gençlik bayramı olduğunu dikkate aldığımızda, bu günün bir bayram ve festival havasında kutlanmasının son derece doğal olduğu sonucuna varmak mümkündür. Ülkenin her tarafında öğrencileri tek kıta halinde, aynı hizada tutmak ve standart bazı hareketleri gerçekleştirmek üzere dizayn edilmiş bir kutlama şekli cansız ve ruhsuz olmaya mahkumdur. Yapılması gereken şeyin öncelikle kültürel ve evrensel değerlerin içselleştirilmesine katkı sunacak yeni bir eğlence kültürünü, dolayısıyla yeni bir heyecan dalgası oluşturmak olduğu anlaşılmaktadır. Araştırma bulgularına göre gençlerin dikkate değer bir oranı 19 Mayıs törenlerini bu haliyle çekici bulmamakta, bunun yerine alternatif kutlama biçimlerinin olması gerektiğini belirtmektedir. Nitekim 19 Mayıs kutlamalarını bu haliyle çekici bulanların oranı yalnızca yüzde 24 düzeyindedir. Buna karşın yüzde 43'lük bir kesimi bunu çekici bulmamaktadır."