YENİDEN ---------- Mustafa ÖZDABAK-Pınar ÇITAK KOYGUN-Haluk ATALAY-Özgür ALTUNCU-Murat DELİKLİTAŞ- Uğur CAN-Dilhun GENÇDAL- Elvan EZBER-/İSTANBUL-DHA) İSTANBUL'da 1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü kutlamalarının adresi Taksim Meydanı oldu. Meydanı dolduran on binlerce kişi 1 Mayıs'ı kutladı. Mecidiyeköy'de yaklaşık 80 kişilik grup, işyerlerine zarar verdi. Bu arada 1 Mayıs'ın tatil olmasını değerlendiren İstanbullular kentin her iki yakasında sahillere akın etti. Taksim Meydanı saat 07.00'den itibaren araç trafiğine kapatıldı. Cumhuriyet Anıtı'nın etrafı da polis bariyeri ve afişlerle çevrildi Meydanda bulunan otobüs duraklarının camları da kırılma tehlikesi nedeniyle söküldü. Kutlamalarda vatandaşların tırmanmalarını önlemek amacıyla elektrik direkleri yağlandı. Konuşmalar The Marmara Oteli'nin önüne kurulan sahnede yapıldı. Taksim Meydanı'na girişler Beyoğlu İlçe Emniyet Müdürlüğü'nün bulunduğu Tarlabaşı, Elmadağ Caddesi, Sıraselviler Caddesi ve Gümüşsuyu'ndaki kontrol noktalarından yapıldı. Taksim Gezi Parkı ve Cumhuriyet Anıtı'nın yanına seyyar tuvaletler de kuruldu. Binlerce polis de alandaki yerini aldı. Taksim Meydanı'na çıkan gruplar, polisin oluşturduğu arama noktalarında didik didik arandı. Polis helikopterleri de havadan kontrolünü sürdürdü. 1977'DEKİ DEV PANKART ASILDI 1977 yılındaki 1 Mayıs'ta da açılan 800 metrekarelik dev pankart sabahın ilk ışıklarıyla meydana asıldı. Pankartın üzerinde "1 Mayıs 77 Suçluları Yargılansın" yazısı ve bir işçi resmi yer aldı. DİSK Genel Merkezi ile Şişli Camii etrafında yoğunlaşan gruplar Taksim Meydanı'na yürüdü. Şişli Belediyesi'nin temizlik işçileri Şişli Belediyesi pankartı altında yürüyüşe katılırken, çok sayıda tiyatro oyuncusu da saat 08.00'den itibaren toplanma yerine geldi. GRUPLAR MEYDANA ULAŞTI Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), Suyun Ticarileştirilmesine Hayır Platformu (STHP), Sosyalist Feminist Kolektif (SFK), Emek Kolektifi, SGB, Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP), Türkiye Komünist Partisi (TKP), Türk Tabipler Birliği (TTB), İstanbul Eczacılar Odası, İstanbul Diş Hekimleri Odası, İstanbul Veterinerler Odası, İşçi Filmleri Festivali, Halkevleri, Öğrenci Kolektifleri, Halkın Kurtuluş Partisi (HKP) ve CHP'nin toplanma adresi olan Dolmabahçe tarafında ilk toplanan grup HKP oldu. İnönü Stadyumu’nun yanında toplanmaya başlayan grup, slogan ve halaylar eşliğinde bir süre bekleyerek, yürüyüşe geçti. İnönü Stadyumu önünde kortej oluşturan gruplar, buradan sloganlar eşliğinde Gümüşsuyu'na yöneldi. Gümüşsuyu'nda Alman Başkonsolosluğu önünde oluşturulan arama noktalarında güvenlik kontrolünden geçen gruplar, Taksim Meydanı'na ulaştı. Gruplar arasında "Özgür Bir Dünya İçin Özgür Yazılım" pankartıyla 1 Mayıs'a gelen Linux Kullanıcıları Derneği üyelerinin "Turnikeler ayırır, internet birleştirir" sloganları dikkat çekti. Bu arada TKP kortejinin arama noktasından geçişi sırasında bir su satıcısının TKP'lilere seslenerek, "Su hayattır satılmaz ben hizmet için satıyorum. Sayın TKP'li yoldaşlar su için su. Paranın saltanatı varsa, halkın TKP'si vardır" sözleriyle satış yapması ilgi çekti. "Sosyalist Çerkezler" adıyla kortej içerisinde yer alan bir başka grup da akordion eşliğinde yöresel danslar yaptı. Öte yandan arama noktasında herhangi bir gerginlik yaşanmazken, polislerin gruplara yaklaşmadığı ve konrol noktaları dışında özellikle sokak aralarında beklediği görüldü. Çeşitli sendika, parti ve sivil toplum kuruluşlarına mensup gruplar da Kadıköy'den vapurlarla Beşiktaş ve Karaköy'e çıktı buradan Taksim'e ulaştı. Vapura binmeden önce iskele meydanında toplanan gruptakiler, ellerinde çeşitli pankart ve dövizler taşıyarak "Yaşasın 1 Mayıs" şeklinde sloganlar attılar. ANTİKAPİTALİST MÜSLÜMAN GENÇLER YÜRÜDÜ Fatih Camii'nde bir araya gelen ve kendilerini "Antikapitalist Müslüman Gençler" olarak adlandıran gruplar da, AVM şantiyelerinde yanan, barajlarda boğulan işçiler için gıyabında cenaze namazı kıldı. Fevzipaşa Caddesi’nden yürüyüşe geçen yaklaşık bin kişilik grup, “Ekmek, Allah, Özgürlük", “Mülk Allah’ın, ekmek işçinin", “Kahrolsun küresel kapitalizm" şeklinde slogan attı. Unkapanı köprüsüne kadar ilerleyen grubu burada sol görüşlü bir grup karşılayarak çiçekler verdi, işçi bayramlarını kutladı. Grup davul-zurna eşliğinde Unkapanı Köprüsü’nün üstünde halay çekti. TARAFTAR GRUPLARI DA 1 MAYIS'A KATILDI Futbol kulüplerinin taraftar grupları da kutlamalar katıldı. Galatasaray'ın taraftar grubu Tek Yumruk, 1 Mayıs'a aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu coşkulu bir grupla Taksim Meydanı'na geldi. Gruptakiler, ünlü devrimci Che Guavara'nın "Hasta La Victoria Siempre ( Kurtuluşa Kadar Savaş)" sözünün yazılı olduğu dev pankart ile "Endüstriel Futbola Karşı Yaşasın 1 Mayıs" yazılı döviz taşıdı ve zaman zaman "Zıpla zıpla zıpla... Zıplamayan faşisttir" diye bağırdı. Fenerbahçe'nin taraftar grubu da "Fenerbahçe halktır yenilmez" diye sloganları attı. Beşiktaş'ın taraftar grubu Çarşı da 1 Mayıs kutlamalarına katıldı. Grup üyeleri "Beşiktaş Çarşı Faşizme Karşı", "Cemaat Bize Şifre Versene", "Sivas'ı Yakanlar AKP'yi Kuranlar" sloganları ile Harbiye'deki arama noktasından giriş yaptı ve "Zıpla zıpla zıpla... Zıplamayan faşisttir" diye bağırdı. TİYATRO OYUNCULARI TAKSİM'DE Oyuncular Sendikası, Sinema Oyuncuları Meslek Birliği üyeleri ile Rutkay Aziz, Tarık Akan, Mustafa Alabora, Mehmet Ali Alabora, Sadık Gürbüz, İlyas Salman, Umur Bugay'ın da aralarında bulunduğu sanatçılar "Başrol Dayanışmanın" yazılı pankartın arkasında Şişli'de bir araya geldi. Topluluktakiler, "Seyirci Varsa Tiyatro da Var", "Tiyatro Halkındır Tayyip'in Değil", "Cemaat Elini Tiyatrodan Çek" ve "Tiyatro Halkındır Satılamaz" sloganları atarak Taksim'e geldiler. Mayıs Emek ve Dayanışma Günü dolayısıyla her yıl Kazancı Yokuşu'nda yapılan anma töreni karanfillerle yinelendi. 1 Mayıs 1977'de Taksim Meydanı'ndaki kutlamalarda hayatını kaybedenlerin anısına Kazancı Yokuşu'nda saygı duruşunda bulunuldu ve Taksim Cumhuriyet Anıtı'na çelenk bırakıldı. Kazancı Yokuşu ve Atatürk anıtı önündeki anma törenine DİSK Genel Başkanı Erol Ekici, KESK Genel Başkanı Lami Özgen, DSP Genel Başkanı Masum Türker, Avukat Eşber Yağmurdereli ve çeşitli sendikaların üyeleri katıldı. KAZANCI YOKUŞUNDA ANMA TÖRENİ 1 Mayıs 1977'deki kutlamalar sırasında hayatını kaybedenler için ilk önce Kazancı Yokuşu'nda saygı duruşunda bulunuldu. Burada bir açıklama yapan DİSK Genel Başkanı Ekici, başta 1 Mayıs 1977 olmak üzere değişik tarihlerdeki kutlamalarda yaşamını yitiren "1 Mayıs şehitlerine" olan borçlarını ödemenin mutluluğunu yaşadıklarını belirtti. Ekici, "Bundan sonra başta 1977, 1986 ve 1996'da 1 Mayıs'ta şehit olan yoldaşlarımızın katilleri bulunup hesap verene kadar ısrarımız devam edecek. Tüm şehitlerimize bıraktığınız mirasa sahip çıkanlar var. Siz rahat uyuyun diyorum" dedi. CUMHURİYET ANITI'NA 1 MAYIS ÇELENGİ Daha sonra DİSK Genel Başkanı Ekici, KESK Genel Başkanı Özgen, DSP Genel Başkanı Türker, CHP Genel Başkan Yardımcısı Sezgin Tanrıkulu ve bir grup işçi, arama noktasından geçerek bariyerle çevrili olan Cumhuriyet Anıtı'na çelenk bıraktı. KESK Genel Başkanı Özgen, 1 Mayıs'ı birlik ve dayanışma ruhuyla kutlamanın coşkusu içinde olduklarını, Taksim Meydanı'nda kutlamanın onurunu yaşadıklarını kaydetti. YOKUŞU KARANFİL ATTI, TEPKİ GÖSTERDİ Bu arada Taksim Meydanı'nda kutlamalarda renkli görüntüler yaşandı. Vücudunu bronz renge boyayan bir erkek elindeki çekiçle afişlerdeki işçi figürünü sergiledi. Elindeki onlarca karanfille Kazancı Yokuşu başına gelen bir vatandaş ise "Bunların her biri bir insan" diyerek elindeki karanfilleri Kazancı Yokuşu'na attı. Aynı kişi, elindeki kafanfilleri attktan sonra etrafı afişlerle kapatılan Cumhuriyet Anıtı'nı işaret ederek , "İyi ki görmüyor Atatürk bunu" dedi. AYAK TEMPO İLE YÜRÜDÜLER Halk Cephesi yine tek tip elbiseleri ve kızıl bayrakları ile Şişli tarafından Taksim Meydanı'na yürüdü. Gruptakiler "Titre Oligarşi Parti Cephe Geliyor" diye slogan attı ve Taksim Meydanı'na ayak tempo ile giriş yaptı. İstanbul Barosu üyeleri "Bağımsız Yargı İstiyoruz" diye bağırdı. Agos Gazetesi önüne Sarkis Çerkesyan imzalı Ermenice, Türkçe ve Arapça, "Dünya Hepimize Yeter" yazılı siyah pankart asıldı. ÇAPKIN: TÜM ŞEHİRDE 20 BİN GÜCÜMÜZ VAR İstanbul Emniyet Müdürü Hüseyin Çapkın kutlamalar öncesi Taksim'de incelemelerde bulundu. Çapkın, "Bu sene değişiklik olarak anıtla ilgili bazı tedbirler aldık. Amacımız anıtın üstüne çıkarak herhangi bir kışkırtmaya sebep olacak gösteriyi görüntüyü vermemek" dedi. Çapkın, "Bütün amacımız İşçi Bayramı'nın işçilerimizce huzur içinde kutlanması. Bunun için her türlü önlemi aldık. Tüm şehirde 20 bine yakın gücümüz var. Bu sene değişiklik olarak anıtla ilgili bazı tedbirler aldık. Amacımız anıtın üstüne çıkarak herhangi bir kışkırtmaya sebep olacak gösteriyi görüntüyü vermemek " diye konuştu. Çapkın, 1 Mayıs'ta Taksim'de olmanın kendisine ne hissetirdiği sorusuna " Bu bir taraftan siyasi, bir taraftan ortak bir dille oluşturulmuş bir karardır" dedi. Beraberindeki emniyet müdürleriyle meydandan çıkarak incelemelerine bir süre daha The Marmara Oteli'nin penceresinden devam eden Çapkın, Emniyet Müdürlüğü'ne dönüşünde de, kendisine bir canlı bombanın gözaltına alındığı iddiasının sorulması üzerine, “Yok öyle bir şey" cevabını verdi. SOPA VE ÇEKİÇLERLE İŞYERLERİNE SALDIRDILAR Mecidiyeköy'den Taksim'e doğru ilerleyen yaklaşık 80 kişilik grup, işyerleri ile duraklara zarar verdi. Maskeli grup, aralarında restoran ve banka şubelerinin bulunduğu birçok işyerinin camlarını taşladı. Sopalarla otobüs duraklarının camlarını da kıran gruba polis müdahale etmedi. Grup, görüntü alan basın mensuplarına da saldırdı. Telsizden geçen konuşmalar İstanbul polisinin taşkınlık yapan gruplara karşı sağduyulu davrandığını ortaya koydu. Şişli Camii bir grup bankalara ve işlerlerine taşlar ve sopalarla saldırıp camları kırınca polis amirleriyle merkez arasında şu konuşmalar geçti: Merkez: Grubun durumu nedir? Grubu izleyen Amir: Müdürüm kafaları güzel.. bunlar şarhoş grup... Grup içip gelmiş. Yaklaşık 50 kişi. Bir başka olay sırasında ise merkez ile görevli amir arasında şu konuşmalar geçti: Merkez: Helikopter taşkınlık yapan grubu filme alın bunları yakından izleyelim. Helikopter: Müdürüm film ekibi şu anda havada değil. Biz fotoğraflıyoruz. Film ekibi az sonra havalanacak. Olaylar sırasında ise bazı işyerlerinin özel güvenlikçilerinin durumu abarttığı belirtilirken polis telsizinden şu konuşmalar duyuldu: Görevli Amir: Efendim yazılama yapıyorlar. Müdür: Zarar ziyan çok mu? Durumu bana açıkça söyleyin. Görevli Amir: Yok müdürüm sadece yazılama yapıyorlar. Zarar sözkonusu değil. Konuyu abartıyorlar. PİKNİKÇİLER SAHİLLERDE Bu arada, 1 Mayıs piknikçilere yaradı. 1 Mayıs'ın tatil olmasını değerlendiren vatandaşlar kentin her iki yakasında sahillere akın etti. Sahillerde güneşli bir hafta sonunu aratmayan görüntüler oluştu. Bazı vatandaşlar da tatili değerlendirmek için Bostancı İskelesi'nden Adalar'a hareket etti. MK (FOTOĞRAF)