Artvin sınırları içindeki Cerattepe'de planlanan madencilik faaliyetlerine karşı 90'lı yılların başlarından bu yana devam eden protestolar ve uzun yargı sürecinin ardından bugünkü karar duruşması da protestoyla sonuçlandı. Cerattepe'de çıkarılması planlanan maden için hazırlanan Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) raporuna karşı açılan davanın karar duruşmasında avukatlar, adil yargılanma olmadığı gerekçesiyle reddi hakim talebinde bulunarak duruşmayı terk etti. Rize İdare Mahkemesi'nde görülen davada salonun boşaltılmasının ardından açıklama yapan Cerattepe avukatlarından Bedrettin Kalın, "Biz daha önce Rize İdare Mahkemesi'ne defalarca geldik. Daha önce sıkıntı yaratacak hiçbir faaliyet içinde olmadık. İlk kez Rize Valiliği tarafından engelleniyoruz. Duruşma için sabah 5’te yola çıktık. Rize’ye gelene kadar 5 kez arandık. Arkadaşlarımızın büyük kısmı yolda bırakıldı. Mahkemenin aleniyetliği ilkesi engellenmiş oldu. Burada adalet aramanın bir anlamı kalmamıştır. Müvekkillerimiz olmadan yargılama yapmanın anlamı kalmadığı için davadan çekildik” dedi. Cerattepe'ye destek için Artvin ve Hopa'dan gelen araçların Rize'ye girişine izin verilmemesi tepki çekmişti. Rize ve Artvin valilikleri, her türlü eylem, gösteri ve etkinliğin yasaklandığını duyurmuştu. 21 Haziran 2015'te başlatılan Cerattepe Nöbetleri, 16 Şubat'ta asker ve polisin müdahalesiyle kamuoyunun gündemine oturmuş, Yeşil Artvin Derneği üyelerinin 24 Şubat 2016 tarihinde dönemin başbakanı Ahmet Davutoğlu ile yaptıkları görüşmenin ardından, hukuki süreç tamamlanıncaya kadar maden şirketinin faaliyetlerinin durdurulması kararlaştırılmıştı. Cerattepe Bölgesi'ndeki madencilik faaliyeti için daha önce Rize İdare Mahkemesi’nce 'ÇED olumlu' kararı iptal edilen maden şirketi, 2 Haziran 2015’te yeniden ‘ÇED Olumlu’ kararı almıştı. Bunun üzerine harekete geçen Yeşil Artvin Derneği öncülüğündeki 751 kişi ve 61 avukat, 8 Temmuz 2015’te Rize İdare Mahkemesi’nde, 'ÇED olumlu' raporunun yürütmesinin durdurulması ve iptali istemiyle Türkiye’nin en büyük çevre davasını açmıştı. Mahkemeye ulaşan bilirkişi raporunda, yıllık 500 bin ton çıkartılacağı öngörülen cevherin kapalı kabinli teleferikle taşınması halinde çevreye zararlarının azalacağı ve ara katlı üretim yöntemi ile heyelan riski oluşmayacağı belirtilmişti. Cerattepe anlaşmazlığının uzun geçmişi Cerattepe'yi madenciliğe açma çabalarının ve sivil toplum direnişinin geçmişi 1990'lı yılların başlarına uzanıyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı 1988 ve 1989 yıllarında Kanadalı Coninco şirketine maden arama ve ön işletme ruhsatı verdi. 1996 yılında Artvin Valiliği Çevre Kurulu'nun olumsuz raporu, imza kampanyası, protesto ve tepkilerin ardından proje yeniden incelenmek üzere durduruldu. 2002 yılında Cominco Şirketi projeden çekilerek ruhsatını başka bir Kanada şirketi olan INMET Mining isimli şirkete devretti. Yeşil Artvin Derneği ve Artvin Barosu projeye karşı ilk kez dava açtı. 2005 yılında Erzurum İdare Mahkemesi yürütmeyi durdurma kararı verdi. 2008 yılında inceleme için Cerattepe'ye giden TBMM Çevre Sorunlarını Araştırma Komisyonu, bu alanda madencilik yapılmaması gerektiğini belirten bir rapor yayınladı. Rize İdari Mahkemesi'nin maden ruhsatını iptal etmesinin ardından 2008 yılının sonunda İnmet Mining, projeden çekildiğini açıkladı. 2009 yılının başında Danıştay ilgili dairesi, maden ruhsatı iptaline dair verilen kararı onadı. Ancak 2011 yılı Mart ayında Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı, Yeni Maden Kanunu çerçevesinde, içinde Artvin Cerattepe ve Genya’nın da bulunduğu, ülke genelinde bin 343 maden alanının ihale edileceğini duyurdu. 2012 yılında protesto eylemleri eşliğinde yapılan ihalede Cerattepe ve Genya maden alanı ruhsatı Özaltın İnş. Tic. ve San. A.Ş.’ye verildi. İhaleden kısa bir süre sonra, Özaltın A.Ş., rödovans sözleşmesi ile maden alanındaki işletme hakkını Etibakır A.Ş.’ye (Cengiz İnşaat) devretti. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 2013 yılında firma tarafından ikinci kez hazırlanan ÇED Raporu’nu onayladı. Ocak 2015’te Rize İdare Mahkemesi, bakır madeni projesinin ÇED olumlu kararını iptal etti. Ancak maden şirketi Haziran 2015’te projede değişiklik yaparak yeniden bakanlığa sundu ve tekrar olumlu ÇED raporu aldı. DW/BK,EC