Ermeni cemaatinin Ortadoğu'daki en büyük kilisesi olan ve geçmişte metropolitlik olarak kullanılan Diyarbakır'daki Surp Giragos Ermeni Kilisesi, 2.5 yıl süren onarım ve restorasyon çalışmasının ardından 32 yıl sonra bugün törenle ibadete açıldı. Surp Giragos Küçük Ermeni Kilisesi Vakfı tarafından 2010 yılında başlatılan ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi’nin de 1 milyon TL katkı verdiği restorasyon çalışmasında büyük kilise binası tamamlanıp daha önce açılışı yapılırken, 97 yıl aradan sonra ilk kez bugün klisede açılış töreni ve ayin için çan çaldı.
97 YIL SONRA ÇAN SESİ
1915 yılında Diyarbakır’daki cami minarelerinden yüksek olduğu gerekçesiyle top ateşi ile yıkılan çan kulesinde bulunan çanın aynısı, Moskova’da özel olarak yaptırılıp Diyarbakır’a getirildi. 100 kilo ağırlığında olan 'soğan başlı' bronz çan, bugün 97 yıl aradan sonra yeniden çalmaya başladı.
Türkiye’nin yanı sıra ABD, Ermenistan ve Kanada’da yaşayan Ermeni'lerin katıldığı ilk ayini Türkiye Ermenileri Patrik Vekili Aram Ateşyan yönetti. Ateşyan’nın yönettiği ayinde 'Dinler arası barış ve kardeşlik' için dualar edildi.
BAŞÖRTÜLÜ İLAHİYAT ÖĞRENCİLERİ DE İZLEDİ
Surp Giragos Ermeni Kilisesi'nde düzenlenen ilk ayini, Diyarbakır'da bulunan Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nde okuyan başortülü 3 genç kız da izledi. Meraklı bakışlar altında kiliseye gelen başörtülü kızlar, izledikleri ayini cep telefonu kamerasıyla kayıt etti. Bu arada ayin için kilise içinde ve çevresinde sivil polisler geniş güvenlik önlemi aldı.
Ayini yöneten Patrik vekili Aram Ateşyan'ı gölge gibi takip eden sivil polisler, kilise içinde de etrafa belli etmeden yoğun güvenlik önlemi aldı.
KİLİSENİN TARİHİ
Diyarbakır Surp Gragos Ermeni Kilisesi 1376 yılında yapıldı. Tarihi Sur İlçesi’nde Ermenilerin yoğun yaşadığı Fatihpaşa Mahallesi'ndeki kilise, 27 Mayıs 1915 tarihindeki Tehcir Kanunu’na kadar Ermeniler tarafından kullanıldı. Kilesinin çan kulesi ise cami minarelerinden yüksek olduğu için 1915 yılında top atışları ile yıkıldı.
1’inci Dünya Savaşı sırasında Alman ordularının karargâhı olan kilise, daha sonra ise Sümerbank’ın pamuk deposu olarak kullanıldı. 1960 yılından itibaren tekrar ibadete açılan 3 bin metrekarelik alan üzerindeki Surp Giragos Ermeni Kilisesi, özellikle 1980 yılından sonra Ermenilerin çeşitli nedenlerle göç etmesi sonucu terk edildi.
Cemaati olmadığı için ayin yapılmayan ve zaman zaman hırsızlık olaylarının yaşandığı kilise, bakımsızlık nedeniyle bazı yerleri çöktü ve kullanılamaz hale geldi. 1990'lı yılların sonlarında tamamen harabeye dönen kilise Surp Giragos Küçük Ermeni Kilisesi Vakfı ve Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi tarafından onarıldı.
BB,FB(GG/COŞ)
