AŞIRISI SICAKLAR EŞEKLERİ STRESE SOKTU
Tarihi dokusu, dil, din, ırk, örf ve adetleri ile dünyada eşine az rastlanan kentlerden biri olan Mardin'de, dar ve dik sokaklar nedeniyle yükler eşek veya hamalların sırtında taşıttırılıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından dünya kültür mirası UNESCO'ya aday şehir gösterilen 7 bin yıllık tarihi Mardin kentinin temizlik hizmetini Mardin Belediyesi'nin kadrolu eşekleri ile sürdürüyor. Temizlik hizmetini üstlenen ve sayıları Mardin'in trafik plakası olan 47 ile eşdeğer olan eşekler, kavurucu sıcaklarlardan etkilendi. Denizden 1085 rakım yükseklikte olan tarihi kentin araç girmez sokaklarında sabahın erken saatlerinde itibaren temizlik işçilerinin eşliğinde çöplerini toplayan Belediyenin kadrolu eşeklerinden 43'ü günü birlik çöp toplarken, 4'ü ise yedek olarak tavlada bırakılıyor. Yaz mevsimi ile birlikte zaman zaman 44 dereceyi bulan sıcaklarda, eşekler huysuzlaşınca belediyede görevli veterinerler daha önce inekler üzerinden denenen klasik müzik dinletisini eşekler üzerinde de denemeye başladı. Eşeklerin uysallaşması için başvurulan yöntemle başarı sağlayan belediye veterinerlerinden Osman Karahan, eşeklere Bach, Mozart, Beethoven müziklerini dinlettirerek streslerini almayı başardıklarını söyledi.
Aynı yöntemin daha önce süt inekleri üzerinde yapıldığını ve ineklerin klasik müzik dinletilmesi ile süt veriminde artış olduğunu hatırlatan Karahan, şöyle dedi:
"Belediyemize ait bütün hayvanlar erkektir. Aralarında dişi hayvan olmadığı için hepsi hırçınlaşıyor. Bu hayvanlarımızı uysallaştırmak ve iş verimini artırmak için uyguladığımız yöntem olumlu sonuç verdi. Buradaki eşeklerimize klasik müzik dinlettirdiğimiz günlerde hayvanların uysallaştığını ve iş gücünün arttığına şahit olduk. Sıcakta işten geldikleri için epey yorgun ve hırçın olan hayvanlara klasik müzik dinlettirildiğinde uysallaştıklarını, stresten uzaklaştıklarını, ertesi gün daha dinç olduklarını gördük."
EŞEKLERE GÖZÜMÜZ GİBİ BAKIYORUZ
Belediyenin Çöp Toplama ve Temizlik Hizmetleri Müdürü Kadri Toparlı da veterinerlerin eşeklere yaptığı klasik müzik dinletisini yerinde görmek için tavlayı ziyaret ederek, veterinerlere teşekkür etti. Toparlı, daha önce kendilerine eşeklerin huysuzluğu hakkında çok kez şikayet geldiğini belirterek, şunları söyledi:
"Bu yöntemle son 2 hafta için bize hiçbir şikayet gelmedi. Hem eşeklerimiz uysallaştı, hem de iş gücü verimleri arttı. Aslında bu yöntemin bilimsel açıdan daha önce inekler üzerinde ispatlanmıştı ama bizler de bunu eşekler üzerinde bir nevi ispatladık. Dar sokaklar ve dik merdivenler yüzünden mahalle ve sokak aralarına araçlar giremiyor. Mardin'in temizliğini yapmak için mecburen kadrolu eşekleri kullanıyoruz. Belediye bünyesinde bulunan 47 kadrolu çöpçü eşeği 23 mahallenin temizliğinde kullanıyoruz. Bu nedenle çöpçü eşeklere gözümüz gibi bakıyoruz. Veteriner hekim kontrolünde haftalık muayeneleri yapılan eşeklerin yemlerini zamanında veriyor, günlük bakımlarını aksatmıyoruz. Yıllardır Mardin'in çöpünü taşıyan eşekleri yaş itibari ile bazen de emekliye bile sevk ediyoruz."
Toparlı, eşeklerin ortalama 12 yıl ömrü olduğunu belirterek, her eşeğin günde 6-8 saat arasında çalıştırıldığını ve 8 yıl çalıştırıldıktan sonra emekliye ayrılarak doğaya salındığını kaydetti.
NG(GG/İD) (FOTOGRAFLI)
