Araştırmaya Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Remzi Oto danışmanlığıyla Mayıs ayında başlayan DİKASUM, 7 ay boyunca kent merkezinde yoksul kesimin yaşadığı yerlerde 300 kadın üzerinde bire bir veya grup halinde görüştü. Araştırma sonucunu psikolog Serap Çapraz okudu. Saha çalışmalarının çamaşır evlerinde odak grup görüşmeleri yapıldığını belirten Çapraz, ayrıca kadınlardan izin alınarak, görüşmelerin kayıt altına alındığını ve daha sonra kayıtların çözümlenerek araştırmanın bulgularına eklendiğini söyledi. Çocuk gelinlerin 9 veya daha fazla kardeşi olduğunu belirten Çapraz, şöyle dedi: "Çocuk gelin' olgusuna kalabalık ailelerde, yoksul ailelerde ve eğitim düzeyi düşük ailelerde daha yüksek oranda karşılaşıldığı varsayımlarını desteklemektedir. Odak grup görüşmeleri ve bireysel derinlemesine görüşmelerde bireyler evlendirilme sebeplerini 'Evden bir boğaz daha eksilir' cümleleriyle ifade etmektedir. Çocuk gelin olgusunun altında yatan temel nedenlerden birinin ekonomik neden olduğu kabul edilmektedir. Aileler çevrelerinde toplumsal tepki olmadığından kız çocuklarını belirli bir başlık karşılığında erken yaşlarda evlendirme yolunu seçmektedir. Çocuk gelinlerin yüzde 45.7'si başlık parası karşılığı evlendirildiklerini ifade etmektedir." Çapraz, araştırmaya katılan kadınların yarıdan fazlasının 15 yaşını tamamlamadan evlendirildiğini, bir deneğin, "12 yaşındaydım 13 yaşına yeni basacaktım. Daha göğüslerim bile çıkmamıştı.', 'Yukarıda Allah var, beni gelin ettikleri zaman, ben dışarıda oyun oynuyordum' ifadelerini kullanmışlardır" dediğini aktardı. ARAŞTIRMAYA İLİŞKİN SONUÇLAR DİKASUM'un, araştırmaya ilişkin bazı sonuçlar şöyle açıklandı: * Yaş dağılımı açısından kadınların en küçüğü 18, en büyüğü 65 yaşında olup, yaş ortalaması 37.7'dir. Çocuk Gelinler' sadece yüzde 12'si okur-yazar. * Resmi nikahla evli olanların oranı yüzde 86.3. * Araştırmaya katılan kadınların eşleri genel olarak vasıfsız iş ve alanlarda çalışıyor. Araştırmaya katılan kadınların annelerinin yüzde 96.3'ü okur yazar değil. * Çocuk gelinlerin yüzde 45.7'si başlık parası karşılığı evlendirildiklerini ifade etmekte. * Çocuk gelinlerle evlenen erkeklerin yüzde 20'si çocuk yaşta. * Çocuk gelinlerin yüzde 72'si 'rızası' olmadan evlendirildi. * Çocuk gelinlerin yüzde 30'undan fazlası eşini daha önce hiç görmedi. * Çocuk gelinlerinin yüzde 75'i, evde alınan kararlarda söz haklarının olmadığını belirtmekte. * Çocuk gelinlerin yüzde 50'sinden fazlası karşılaştıkları problemlerin çözümüne ilişkin herhangi bir yere başvurmadıklarını belirtmekte. * Çocuk gelinlerin yüzde 20'ye yakını henüz adet görmeden evlendirildiklerini ifade etmiştir. * 234 çocuk gelinin yüzde 78 hiçbir cinsel bilgisi olmaksızın evlendirildiği görülmüştür. * Çocuk gelinlerin yüzde 62'si ilk gece sorun yaşadıklarını belirtmiştir. * Çocuk gelinlerin yüzde 64'ünün ilk doğumu hastane yerine evde yapmıştır. * Evlenmeden önce şiddet mağduru olduğunu ifade eden çocuk gelinlerin oranı yüzde 25'tir. Evlendikten sonra bu oranın yaaklaşık iki katına çıktığı görülmüştür.* Çocuk gelinlerin yarısına yakını süregen hastalıkları olduğunu ifade etmişlerdir.* Her üç kadından biri intiharı düşündüğünü ya da gerçekleştirmek için girişimde bulunduğunu ifade etmektedir. Psikolog Serap Çapraz 'Çocuk Gelin' olgusunun günümüzde önemli çocuk ve kadın sorunlarından biri olduğunu belirterek, alınması gereken önlemleri de açıkladı. Çapraz, bu olgunun yasal, sosyal kültürel, ekonomik, sağlık ve psikolojik birçok boyutu bulunduğunu, çocuk gelinler ile ilgili şikayet ve başvuruların, 'Alo şiddet' hattına dahil edilmesi gerektiğini söyledi. SS(GG/İD)