Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Medvedev, Avrupa Birliği’nin (AB) dondurulan Rus varlıklarını Ukrayna’ya kullandırılmasının "savaş nedeni" sayılabileceğini belirtti
Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Medvedev, Rus varlıklarının Ukrayna'ya kullandırılmasını içeren AB Komisyonu planını Telegram hesabından yaptığı paylaşımla değerlendirdi.
AB’nin “delirdiği” yorumunda bulunan Medvedev, “AB, tazminat kredisi kisvesi altında Belçika'da dondurulmuş Rus varlıklarını çalmaya kalkışırsa, Rusya bu hamleyi Brüksel ve AB için tüm ilgili sonuçlarıyla birlikte casus belli (savaş nedeni) olarak görebilir.” dedi.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in Brüksel’de açıkladığı taslak, önümüzdeki iki yıl içinde Ukrayna’ya 210 milyar avroya kadar kredi sağlanmasını, bunun dondurulmuş Rus Merkez Bankası varlıklarıyla teminat altına alınmasını öngörüyor. Ancak plan yalnızca AB içinde değil, Moskova’da da sert reaksiyonlara yol açtı.
Von der Leyen, planı tanıtırken “Kremlin yalnızca baskının dilinden anlıyor. Bu baskıyı artırmalıyız” ifadelerini kullandı. ABD Maliye Bakanı Scott Bessent’in bu öneriye “olumlu yaklaştığı” da açıklandı.
AB kaynaklarına göre Almanya, Fransa, İsveç ve Kıbrıs da plan kapsamında katkı sağlayabilecek ülkeler arasında. Ancak en büyük kısmı — yaklaşık 185 milyar euro — Brüksel merkezli Euroclear’ın elinde bulunuyor.
Belçika direniyor, AB baskıyı artırıyor
Planın önündeki en büyük engel, Rus varlıklarının önemli bölümünü elinde tutan Belçika’nın çekinceleri. Brüksel yönetimi, kararın yasal riskler, muhtemel tazminat davaları ve Rusya’nın olası misillemeleri nedeniyle geri dönüşü olmayan sonuçlara yol açabileceğini savunuyor. Özellikle Rusya’nın Avrupa’daki şirketlere ait varlıklara el koyabileceği ihtimali dile getiriliyor.
Belçika Dışişleri Bakanı Maxime Prévot, görüşmeler sonrası “Bizi dinlemiyorlar, kaygılarımız hafife alınıyor” diyerek rahatsızlığını açıkça ifade etti. Belçika, plan kabul edilse bile riskin tüm AB ülkeleri tarafından ortak karşılanmasını ve garantilerin açıkça tanımlanmasını şart koşuyor.
Von der Leyen, Belçika’yı ikna etmek için yeni koruma mekanizmaları önerdi ancak ayrıntılar henüz kamuoyuyla paylaşılmadı.
AB içinde tartışma derinleşiyor: Yeni borçlanma mı, Rus varlıkları mı?
Komisyon, Rus varlıklarının teminat gösterilmesi dışında yeni ortak AB borcu çıkarılması seçeneğini de masaya koydu. Ancak Almanya dahil birçok ülke bu seçeneğe sıcak bakmıyor ve Rus varlıklarının kullanılmasını tercih ediyor.
Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Frankfurtter Allgemeine Zeitung (FAZ) gazetesi için kaleme aldığı makalede plana destek vererek, “Bu adım, savaşın uzaması için değil, bitirilmesi için bir sinyaldir. Avrupa’nın kendi kaderine sahip çıktığını gösterir” ifadelerini kullandı. Merz, Belçika’nın kaygılarının ise hukuki süreçler içinde giderilmesi gerektiğini belirtti.
Komisyon, 18 Aralık’taki AB Liderler Zirvesi’nde planın onaylanmasını hedefliyor.
Moskova’dan savaş tehdidi: “Bu hamle casus belli sayılabilir”
AB’nin planı açıklamasının ardından Moskova’dan en sert cevap eski Rusya Devlet Başkanı ve Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitriy Medvedev’den geldi.
Medvedev, Telegram üzerinden yaptığı açıklamada: “AB delirmiş. Belçika’da dondurulmuş Rus varlıkları çalmaya kalkarlarsa, bunu Brüksel ve AB için casus belli — yani savaş nedeni — sayarız.” ifadelerini kullandı.
Medvedev ayrıca, AB’nin el koymayı planladığı varlıkların gelecekte “mağlup düşmanın ödeyeceği gerçek tazminatlarla” telafi edilebileceğini söyledi. Moskova, Euroclear’da tutulan varlıklara el konması hâlinde Belçika’yı “doğrudan sorumlu” tutacağını defalarca dile getirdi.
Uluslararası finans çevreleri ise AB’nin böyle bir adım atması durumunda avronun küresel güvenilirliği ve hukuki öngörülebilirliği konusunda ciddi bir risk oluşacağı uyarısında bulunuyor.
AB için tarihi eşik: Veto bypass edilebilir
Brüksel’de tartışılan en kritik noktalardan biri de, AB’nin Rusya yaptırımlarını onaylamak için üye devletlerin oybirliği şartını devre dışı bırakması ihtimali. Financial Times’ın haberine göre AB, Macaristan gibi Moskova’ya yakın duran ülkelerin vetosunu aşmak amacıyla “acil durum yetkilerini” devreye sokmayı değerlendiriyor. Bu, AB tarihinde önemli bir kırılma noktası anlamına gelebilir.
Söz konusu plan, Rus varlıklarının “süresiz olarak dondurulmasını” garanti altına almayı hedefliyor. Aksi hâlde yaptırımların altı ayda bir uzatılması gerektiğinden, Rusya’nın yasal yollardan varlıklarını geri alması ihtimali doğabilir.
Brüksel, Moskova ve üye ülkeler arasında kritik satranç
AB'nin Ukrayna’yı finanse etme çabası, şimdi hem iç hem dış cephede büyük bir gerilime dönüşmüş durumda: AB içinde Belçika başta olmak üzere bazı ülkeler yasal ve ekonomik risklerden endişeli. Rusya, adımı bir savaş nedeni olarak tanımlayarak tansiyonu yükseltiyor. ABD, plana destek veriyor. Almanya, Belçika’nın kaygılarına rağmen planın hızla hayata geçmesini istiyor.
18 Aralık’taki AB Liderler Zirvesi, bu tartışmalı planın geleceğini belirleyecek kritik tarih olarak görülüyor.
