Yılmaz Atalay, 1961 yılında Almanya’ya gelen ilk Türk “misafir işçilerden” biriydi. Türkiye’den trenle iki günlük bir yolculuğun ardından Almanya’ya varmış, dört gün sonra ise bir fayans fabrikasında işe başlamıştı.
1968’de Mainz’e taşınan Atalay, Schott firmasına bağlı olarak çevirmenlik yaptı ve hayatının geri kalanını bu kentte geçirdi.
Atalay, yalnızca bir işçi değil; aynı zamanda entegrasyonun öncülerinden biriydi. 1970’li yıllarda Almanya’da Türkler için kurulan ilk danışma merkezlerinde gönüllü olarak çalıştı, Müslüman topluluklar arasında diyalog ve dayanışmayı güçlendirdi.
1976’da Mainz’de düzenlenen ilk “Ausländertag (Yabancılar Günü)” etkinliğinin de öncülerindendi. Bu etkinlik, yıllar içinde Interkulturelle Woche (Kültürlerarası Hafta) adıyla gelenekselleşti.
Mainz’in simgesi oldu: “Ana vatan Türkiye, Baba vatan Mainz”
Törende konuşan İmar ve Kültür Dairesi Başkanı Marianne Grosse (SPD), “Bu isim, sadece bir kişinin değil, binlerce göçmenin hikayesini temsil ediyor” dedi. Grosse, Atalay’ın adının yaşatılmasının, ayrımcılığa karşı güçlü bir mesaj taşıdığını vurguladı.
Atalay’ın yeğeni Fatih Karasu ise duygu dolu bir konuşma yaparak, “Amcam artık bu şehirde sonsuza kadar yaşayacak. O, Mainz’in bir parçasıydı; Mainz de onun baba vatanıydı.” dedi.
Törene öneriyi sunan eski belediye meclis üyesi Nurhayat Canpolat da katıldı. Canpolat, Atalay’ın “iki vatanlı” yaşamına dikkat çekerek, “Türkiye onun ana vatanı, Almanya ve özellikle Mainz ise baba vatanı oldu.” ifadelerini kullandı.
Çok kültürlü Mainz’e bir saygı duruşu
Mainz’in Nordmole bölgesinde düzenlenen törene çok sayıda yerel siyasetçi, sivil toplum temsilcisi ve Türk toplumu üyeleri katıldı.
Yeşiller Partisi’nden Christoph Hand, yeni cadde adının sembolik anlamına dikkat çekerek, “Burada oluşan yeni şehir silueti, çeşitliliğimizi kutluyor. Bu isim, Mainz’in herkese ait olduğunu hatırlatıyor.” dedi.
Bir hayattan kente kalan miras
Yılmaz Atalay, 1978’de Mainz’in Neustadt semtinde kentin ilk Türk seyahat acentesini açtı. Bu işletme, bugün hâlâ faaliyette.
Onun hikayesi, Almanya’ya 1960’larda gelen binlerce Türk işçisinin emek, mücadele ve aidiyet yolculuğunu simgeliyor.
Mainz’in tarihi boyunca ilk kez bir sokağa Türk kökenli bir göçmenin adının verilmesi, hem entegrasyonun sembolü hem de gelecek kuşaklara umut mesajı olarak değerlendiriliyor.