ALMANYA

Alman sinemasının acı kaybı: Yönetmen ve senarist Hark Bohm hayatını kaybetti

Alman sinemasının en etkili figürlerinden yönetmen, senarist, oyuncu ve yapımcı Hark Bohm, 86 yaşında Hamburg’da hayatını kaybetti. Yeni Alman Sineması’nın kurucu isimleri arasında yer alan Bohm, yalnızca filmleriyle değil, sinemanın gelişimine yaptığı kurumsal katkılarla da Kuzey Almanya’nın kültürel hafızasında derin bir iz bıraktı.

Bohm’un çocukluk yıllarını konu alan ve senaryosunu öğrencisi Fatih Akın ile birlikte yazdığı “Amrum”, bu yıl Cannes Film Festivali’nde dünya prömiyerini yapmış, ardından Filmfest Hamburg’da Almanya galasını gerçekleştirmişti. Film 9 Ekim’de vizyona girdi. Usta yönetmen sağlık sorunları nedeniyle Cannes’daki gösterime katılamamıştı.

Kuzey Denizi kıyılarında geçen bir çocukluktan Alman sinemasına

1939’da Hamburg-Groß Flottbek’te doğan Hark Bohm, II. Dünya Savaşı’ndan korunması amacıyla çocukluğunu Kuzey Denizi’ndeki Amrum Adası’nda büyüklerinin yanında geçirdi. Rüzgârı, doğası ve kıyı yaşamının sadeliği Bohm’un dünyaya bakışını şekillendirdi. Yıllar sonra bu deneyimler, sinemasının temel atmosferine dönüşecekti.

Fassbinder, Herzog, Schlöndorff ile aynı kuşağın parçası oldu

Hukuk eğitimini tamamladıktan sonra 1960’ların sonunda Münih’e taşınan Bohm, kardeşi Marquard Bohm aracılığıyla genç sinemacıların yaratıcı çevresine dâhil oldu. Rainer Werner Fassbinder, Werner Herzog, Volker Schlöndorff gibi Yeni Alman Sineması’nın öncüleriyle tanıştı; Fassbinder’in “Maria Braun’un Evliliği” ve “Berlin Alexanderplatz” gibi filmlerinde oyuncu olarak yer aldı.

Yeni Alman Sineması’nın omurga kurumlarından birini kurdu

1971’de Wim Wenders, Hans W. Geissendörfer ve diğer yönetmenlerle birlikte Filmverlag der Autorenun kurucuları arasında yer aldı. Bu girişim, ticari eğlence sinemasına karşı yaratıcı bağımsızlığın savunulduğu ve Yeni Alman Sineması’nın büyüdüğü temel yapılardan biri oldu.

“Nordsee ist Mordsee” ve gençlik filmleri kült statüsüne ulaştı

Bohm, yönetmenlik kariyerine 1972’de çektiği “Tschetan, der Indianerjunge” adlı filmle güçlü bir başlangıç yaptı. Onu 1975 tarihli “Nordsee ist Mordsee” ve 1977’deki “Moritz, lieber Moritz” izledi. Bu filmler, zaman zaman sert ama aynı zamanda hassas bir anlatım taşıyan yapılarıyla Almanya’da gençlik sinemasının önemli dönüm noktaları olarak kabul edildi. Udo Lindenberg’in müziklerini bestelediği “Nordsee ist Mordsee” günümüzde hâlâ kült film statüsünü koruyor.

Filmfest Hamburg ve Hamburg Üniversitesi’nde film eğitiminin kurucusu

1979’da Herzog, Schlöndorff ve Wenders ile birlikte Filmfest Hamburgun kurulmasına öncülük eden Bohm, 1992’de Hamburg Üniversitesi’nde Film Anabilim Dalını kurarak akademiye adım attı. Bu bölüm daha sonra Hamburg Media School’a devredildi. Bohm’un yetiştirdiği öğrenciler arasında Fatih Akın gibi dünya çapında ünlenen isimler bulunuyor.

“Tschick” ve “Aus dem Nichts” ile yeni kuşakla ortaklık

2016’da Wolfgang Herrndorf’un ödüllü romanı **“Tschick”**in sinema uyarlamasının senaryosunu Akın ve Lars Hubrich ile birlikte kaleme aldı. Yine Fatih Akın ile birlikte yazdığı “Aus dem Nichts” (2017) filmi, 2018’de Alman Film Ödülü kazanarak bu yaratıcı ortaklığın en çarpıcı başarılarından biri oldu.

Hamburg Kültür Senatörü Brosda: “Alman sineması onunla anlam buldu”

Hamburg Kültür ve Medya Senatörü Dr. Carsten Brosda, Bohm’un ölümünün ardından yaptığı açıklamada sanatçının hem Alman sinemasının hem de Hamburg’un kültürel kimliğinin temel taşlarından biri olduğunu vurguladı:

“Hark Bohm, gündelik olanda büyük hikâyeler bulabilen bir ustaydı. Sertlik ve duyarlılığın yarattığı gerilimden büyük sinema çıkardı. Alman sinemasını onun etkisi olmadan düşünmek mümkün değil. Film festivallerinden film eğitimine kadar Hamburg’daki birçok kurum onun vizyonuyla şekillendi.”

Brosda açıklamasını, “Onu kaybetmenin üzüntüsünü yaşıyoruz ama ardında bıraktığı eserler uzun yıllar yaşamaya devam edecek” sözleriyle tamamladı.