Yunanistan yetkililerinin, Türk ve Yunan feribot işletmeleri ile Türk feribot işletmelerinin Yunan adalarındaki acentelerine, mülteci yasasının bazı maddelerine istinaden 7 yıldan bu yana gönderdiği tutanaklarla ilgili cezai işlem yapmak istemesi tarafların bir araya gelmesiyle başkentten döndü.. Taraflar Atina’da bir araya geldi ATİNA TÜRK TURİSTE SAHİP ÇIKTI Ege Denizi’nde Türk kıyıları ile Yunan adaları arasında sefer yapan ve yılda 1 milyon’dan fazla yolcu taşıyan feribot işletmeleri ile onların acentelerine, 2011 yılından bu yana Yunan otoritesi tarafından tutulan 264 tutanak ile 7 milyon 920 bin Euro’ya kadar cezai yaptırım istenmesine karşı çıkmak amacıyla 3 Eylül’de Midilli’de başlatılan girişim, Yunan hükümet yetkilileriyle Yunan feribot işletmecileri ve acentelerinin 21 Eylül’de Atina’da bir araya gelmesiyle çözüm aşamasına geldi.. ATİNA TOPLANTISI MİDİLLİ’DE KARARLAŞTIRILMIŞTI Midilli Ticaret Odası 3 Eylül’de her iki kıyıyı ilgilendiren önemli bir toplantıya ev sahipliği yapmıştı. Mültecilerin kontrolsüz girişleri için çıkarılan, ancak iki kıyı arasında yolcu taşıyan gemi işletmeleri ile seyahat acentelerine de ‘seyahat belgesi olmadan yolcu getirdikleri’ iddiasıyla aynı kanun maddesinden işlem yapılması nabızları yükseltmişti. Bu cezalar yolcu başına 5 bin ile 30 bin Euro arası olup, bugüne kadar da toplam 264 yolcu tutanağı tutulmuştu. Bu durumda ceza kesilen firmalar toplam minimum 1 milyon 320 bin Euro ile maksimum 7 milyon 920 bin Euro arasında para cezası ödemeleri talebiyle karşı karşıya kaldı. Bu cezaların da, itiraz edilmezse 3 ay içinde ödenecek olması söz konusuydu. Türk feribot firmalarından birçoğu cezaların uygulanması durumunda bu rakamları ödeyemeyeceklerini bildirmiş, seferlerin durma noktasına geleceğini ifade etmişti. Midilli’deki toplantıda Yunan tarafı da en az Türkler kadar konuya hassasiyet göstererek ilgili yasanın revize edilmesi konusunda görüş bildirmişti. Hatta Ege Bölge Valiliği Genel Sekreteri Pavlos Michalakellis’nin toplantı esnasında doğrudan Ulaştırma Bakanı özel kalemini aramış ve 16-21 Eylül tarihleri arasında Midilli ya da Atina’da Türk Feribot İşletmecileri ile bakanın görüşeceği bir randevu organizasyonu yapmıştı. Toplantı anında yaşanan bu sıcak gelişme de Yunan tarafının konuya gösterdiği hassasiyeti açıkça ortaya koymuştu. Böylelikle Midilli’deki toplantıdan her iki tarafın yüzünü güldüren bir sonuç çıkmış, iki karşı kıyı 3 Eylül’de ‘birlik mesajı’ vermişti. Bahsi geçen toplantı da 21 Eylül’de Atina’da yapıldı. Türk feribot işletmeleri ve Yunan Seyahat Acentelerini sevindiren kararın alındığı Atina’daki Yunan Parlamento binası KOMŞU ‘ÇÖZÜM’ DEDİ Atina’dan da Midilli’de olduğu gibi Türk tarafını rahatlatacak sonuç çıktı. Konunun çözümüyle ilgili Çipras hükümetine ana muhalefet partisi Nea Dimokratia’dan (Yeni Demokrasi) da destek geldi. Hükümete soru önergesi verdiler. Toplantıdan ilgili kanun maddelerinin bir hafta içinde revize edileceği, kesilen cezaların da, sembolik rakamlar olacağı yönünde karar çıkarken, komşu iyi niyetini gösterdi ve ‘çözüm’ dedi. Atina’nın bu kararı Türk ve Yunan feribot işletmeleri ve Yunan seyahat acenteleri tarafından memnuniyetle karşılanırken, iki ülke arasında tehlikeye düşen taşımacılık ve ticaret aksamadan kaldığı yerden devam edecek. Atina’nın konuya seri şekilde çözüm getirmesi ve olumlu bir adım atması, iki komşu ülke ilişkilerine gösterdiği önemi ve hassasiyeti ortaya koydu. HÜKÜMET TEMSİLCİLERİ SORUNLARI BİRİNCİ ELDEN DİNLEDİ Midilli Ticaret Odası önderliğinde, Midilli, Sakız, Sisam ve Onikiadalar Oda Birliklerinin talebi üzerine gerçekleşen randevuda Yunan Hükümeti’ni Göç Politikaları Bakanı Dimitris Vitsas, Denizcilik ve Ada Politikaları Bakanlığı Ada Politikalarından Sorumlu Bakan Yardımcısı Nektarios Santorinios, aynı bakanlığın Ege ve Adalar Politikaları Genel Sekreteri İoannis Gianellis, İçişleri Bakanlığı Ege Bölge Valiliği Genel Sekreteri Pavlos Mihalakellis temsil ederken, sorunu aktarmak için toplantıya Midilli Ticaret Odası (MTO) Başkanı Evangelos Myrsinias, Sakız Belediye Başkan Yardımcısı Dimitris Karalis, MTO 2. Başkanı Panayotis Tatakis, Midilli Turizm Acenteleri Birliği Başkanı Panayotis Hacikyriakos, Sunrise sahibi Argyro Spanoliou, Turyol Midilli Acentesi Panayotis Pantelopoulos, Ertürk Sakız Yöneticisi Foteini Orfanoudi ve diğer feribot temsilcileri katıldı. Sakız Adası/ Chios gümrüğünde uzun kuyruklar oluşturan Türk turist ÇOK ZOR KOŞULLARDA İNŞA EDİLEN TURİSTİK SEFERLERE DEVAM KARARI Midilli Ticaret Odası’nın facebook sayfasında konuyla ilgili olarak verilen haberde (https://www.facebook.com/lesvoschamber/posts/2175311746122188) toplantının gündeminin; Yunanistan ile Türkiye arasında çalışan seyahat acenteleri ile feribot işletmelerine dayatılmak istenen yüksek cezalar olduğu belirtilerek şöyle denildi: “Toplantıya katılan tüm taraflar mevcut yasada hatalar ve belirsizlikler olduğu, bunların düzeltilmeleri gerektiği konusunda mutabık kaldılar. Ayrıca para cezalarının uygulanmaması için bir yol bulacaklarının sözü verildi. Toplantı sonucunda; bu durumun çözüleceği ve karşı kıyılar arasındaki bağlantının kesilmesi riskinin ortadan kalkacağı, çok zor koşullarda inşa edilen turistik seferlerin devam edeceği ortaya çıktı.” Kos / İstanköy adası gümrüğünde uzun kuyruklar oluşturan Türk turist BİZ DE KATILACAKTIK AMA TOPLANTI TARİHİ GERİYE SARKACAKTI, VAZGEÇTİK Konuyu en başından bu yana yakından takip ederek, yasal prosedürün uygulanması için çaba gösteren feribot işletmelerinin, yıllardır kanayan bir yara olan belirsizliklere son verilmesini arzu ettiğinin altını çizen TURYOL Yönetim Kurulu Üyesi Kadir İnandı, 21 Eylül’deki Atina toplantısına Türk tarafı olarak temsilci göndermek istediklerini, ama prosedür gereği Dışişleri Bakanlıkları üzerinden alınacak izinler nedeniyle toplantı tarihinin çok geriye sarkacağını gördükleri için vazgeçtiklerini söyledi. İnandı, “Her feribot işletmemizin adalarda birer ana acenteleri var. Zaten onlar için de cezai yaptırım söz konusuydu. Hem bizi temsilen, hem de kendileri için Atina toplantısına katıldılar. Toplantının çok olumlu geçtiğini öğrendik. Daha öncesinden verdiğimiz enformasyon ve Midilli’de yaptığımız toplantının, konuya vakıf olmaları açısından çok faydası oldu. Midilli toplantısında sorunu örnek olaylarla, video görüntüleriyle anlatmıştık. Örneğin Kıbrıs damgalarının, üst üste vurulan diğer damgalarla nasıl iç içe geçtiği ve gözlerden kaçtığı göstermiştik. Son Atina toplantısında bu işin Mülteci Kanunu’nda yerinin olmadığı kanaatine varılmış, kanun çok geniş kapsamlı olduğu için revizesine karar vermişler. Ana muhalefet Yeni Demokrasi Partisi de destek vereceklerini belirtmiş. Önümüzdeki hafta parlamentoya kanun maddeleri değişikliği geliyor. Hızlı bir şekilde geçeceği ve bizi güvence altına alacakları söylendi. Vizesi gidilen günden önce başlayan, Kıbrıs mühürü olan, tek-çift girişi olup da tekrar gelen, bordervisa’da vize süresi olan 15 günü geçirenler gibi bir takım konular bir çözüme bağlanıyor” diye konuştu. ONLARIN KIRMIZI ÇİZGİSİ BİZİM DE KIRMIZI ÇİZGİMİZ Toplantıda hükümet adına bazı konulardan geri adım atılmadığına dikkat çeken Kadir İnandı sözlerini şöyle sürdürdü: “Sahte pasaport ve yolcu listesinde adı olmadan gelenler de onların kırmızı çizgisi, ki bu zaten insan kaçakçılığına girer. Hiçbir feribot firmasının da böyle bir şeye kalkışması mümkün değil. Zaten bu iki konuda tutulmuş bir tutanak da yok. Biz de bunu kabul ettik, boarding yaptığımız için yolcu listesinde olmayan bir kişinin gemiye binmesi imkansız. Bu konuda prensipte anlaşma olur. Bizim açımızdan sıkıntı yok. Onların kırmızı çizgisi, bizim de kırmızı çizgimiz.” KESİLEN CEZALAR SEMBOLİK DÜZEYE İNİYOR Bugüne kadar kesilen cezaların da Atina toplantısında konuşulduğunu vurgulayan İnandı, “Anladığımız kadarıyla Ekonomi Bakanlığı’nın oluruyla sembolik, ödenmesi sıkıntı yaratmayacak rakamlara çevrilecek. Avukatlar aracılığıyla itirazların yapılması istendi. Sembolik rakamlar da dosyaların kapanma masrafları düzeyinde, 50-100 Euro civarında olacak. Böylelikle dosyalar kapatılacak. Varsa vergi daireleri ihtiyati tedbirleri de kısa sürede kaldırılacak. Ayrıca yeni cezalar gelmiyor. Ceza yazılanların dışında sadece haklarında tutanak tutulan feribot işletmelerine de, kanun maddesi değişikliğinden sonra yine dosya kapatma masrafları düzeyinde ufak cezalar uygulanacağı bildirildi. Prensipte bu konularda anlaşma sağlandı, artık karşı taraftan haber bekliyoruz. Aldığımız söz, bu işin 15 gün içerisinde sonlandırılacağı yönünde. Yasa değişikliği ve uygulamaları, dosya kapatma süreleri dikkate alınırsa, feribot işletmecileri olarak bir ay içinde bu sorunun tamamen sona ereceğini düşünüyoruz” dedi. İSTEĞİMİZ, YASADA PASAPORT SAHİBİNİ SORUMLU TUTAN İYİLEŞTİRME YAPILMASI Sorunun giderilmesi için iyi niyetle çaba gösteren başta Yunan hükümetine, milletvekillerine, kendilerinin hep yanında olarak ilk toplantıyı ve gerekli randevuları organize eden Midilli Ticaret Odası’na, diğer adalardan destek veren oda birliklerine, Adalet eski Bakanı ve hukukçulara, Türk feribot işletmecileri adına teşekkür eden TURYOL Yönetim Kurulu Üyesi İnandı sözlerini şöyle sonlandırdı: “Atina toplantısı, MTO’dan yapılan açıklamada yer aldığı gibi, kıyılar arasındaki bağlantının kesilmesi riskini ortadan kaldırdı. Yine aynı açıklamada yer aldığı gibi; çok zor koşullarda inşa edilen turistik seferlerin devam edeceği ortaya çıktı. Atina, Yunan adalarına giden Türk turiste ve onların ulaşımını sağlayan feribot işletmecileri ile acentelere sahip çıkmıştır. Göç kanunu maddelerinde yapılacak değişiklikler ile ilgili Türk tarafı olarak da bir isteğimiz var. Türk gümrüklerinde, bilet acentelerinde sürekli duyurular asılı olduğundan, cezai işlem gerektiren durumlarda pasaport sahibinin sorumlu olması yönünde bir iyileştirme bekliyoruz. Hem kendileri, hem Yunan adaları turizmine katkısı yadsınmayacak feribot işletmeleri çok rahatlayacak. Bu önerimizi lütfen dikkate alsınlar.” CEZAİ YAPTIRIM HUKUKİ DAYANAKTAN YOKSUNDU Geçtiğimiz 3 Eylül Pazartesi günü, Kaş’tan Ayvalık’a kadar olan çeşitli Türk limanlarından karşı Yunan adalarına sefer düzenleyen 13 Türk feribot işletmeleri ile onların adalardaki Yunan acenteleri Midilli Ticaret Odası’nda bir toplantı düzenlemişti. Toplantıya Sakız - Çeşme hattından Sunrise ile Sisam - Kuşadası hattından Ionia NC adlı iki Yunan feribot işletmesi de katıldı. Toplantıda; Yunanistan İçişleri Bakanlığı tarafından gönderilen tebligatlarla, yasal olmayan, geçersiz evrakla yolcu getirdiği iddiasıyla, mülteci yasasına istinaden söz konusu 15 feribot işletmesine uygulanmak istenen cezai yaptırımların hukuki dayanaktan yoksun olduğu vurgulandı. Yunan makamları tarafından gerekirse yasanın ilgili maddelerin revize edilmesi ve bugüne kadar tebligatı yapılan tutanakların da iptal edilmesi talep edildi. HATLAR KAPANIR UYARISI YAPILMIŞTI Bu toplantıdan 5 gün sonra Kathimerini gazetesinde konuyla ilgili bir haber yayınlanmış, Yunan bakanın sorunu hemen çözmesi gerektiğini, yoksa iki ülke arasında taşımacılığın ve ticaretin tehlikeye düşeceği vurgulanmıştı. Gazetedeki haberde; Midilli Ticaret Odası Başkanı Evangelos Myrsinias, 2011’den bu yana özellikle pasaportunda Kıbrıs Türk kesimi mühürü olan yolcu getirdikleri için gemi acentelerine 30 bin Euro’ya kadar ceza uygulanmak istendiğini, kalabalık dönemlerde bu damgaların gözden kaçtığını, cezaların uygulanması durumunda hatların tamamı kapanacağını ve adalarda turizm çok kötü etkileneceğine dikkat çekerken, Midilli Acenteler Birliği Başkanı Panayotis Hacikyriakos ise, zaten gemi içinde bütün gün bekletilen kişi iade edildiğinden başka ceza gerektirecek bir durumun olmadığını dile getirmişti. Bu haberden sonra ana muhalefet milletvekilleri de Yunan Parlamentosu’na soru önergesi vererek, Atina toplantısı öncesi konunun önemine dikkat çekmişti. Fulya OMAÇ - ÇEŞME