Yaşar Kemal başta olmak üzere Türk edebiyatının üslü isimlerinden Orhan Pamuk, Aziz Nesin, Çetin Öner, Sait Faik, Haldun Taner, Zülfü Livanel’in kitaplarını çevirerek Alman edebiyatına kazandıran çevirmen Cornelius Bischoff ( 90) hayatını kaybetti.

1928 yılında Hamburg yakınlarındaki Seevetal kasabasındaki hayat arkadaşı Karin ile yaşan Cornelius Bischoff’un vefatını ailesi duyurdu. Eşi Karin ve kızı Simone, Cornelius Bischoff’un yakın akrabaları eşliğinde Jesteburg Ruheforst mezarlığında defnedileceğini bildirdi.

 

'ÇORUM’A SÜRGÜN EDİLDİK’

Bischoff hayat öyküsünü şu satırlarla anlatmıştı: ‚ Babam 1925 yılında Zonguldak’ta maden ocaklarında çalışmış. Annem İstanbul’da doğmuş. Anneannem 500 yıl önce Osmanlı İmparatorluğu’na sığınan Yahudilerden gelmedir. Onlar İstanbul’da yaşıyorlar, hâlâ Ortaçağ İspanyolcasını konuşuyorlardı. Babam da annemle burada tanışmış. Babam 1927 yılında tekrar Almanya’ya Hamburg’a dönmüş. Babam antifaşist bir insan olduğu için antifaşist mücadele içinde yer aldı. Ardından Nazi döneminde bu sefer Türkiye’ye sığınmak zorunda kaldık. Onun için Türkiye bize yabancı bir ülke değildi. Babam Türkçe de biliyordu. İstanbul’da bir dönem okuluma devam ettim. Daha sonra Alman okulları kapatıldı. Çorum’a sürgün edildik. Çorum ezelden beri bir sürgün kentidir. Tren hattı yoktu. Daha çok askeri kışlaların bulunduğu bir şehirdi. O dönemin eğitim bakanı olan Hasan Ali Yücel’e bir mektup yazdım. O da bunun cevabını yazdı. Cornelius Bischoff eğitimini tamamlamak için İstanbul’a geri gidebilir diye cevap verdi. Fransızcayı burada öğrendim. Çorum’dan döndükten sonra İstanbul’da Fransız okuluna başladım. Burada Fransızca ve Türkçe imtihanlara girdim. Daha sonra da İstanbul Hukuk Fakültesi’ne hukuk öğrencisi olarak başladım. İkinci Dünya Savaşı bittikten sonra pasaport yerine geçen geçici bir kağıt alarak Hamburg’a geldim.’

‘CORNELİUS KİTAPLARIMI EN İYİ ALMANCALAŞTIRAN BİR ÇEVİRMENDİR’

Yaşar Kemal’in ‘Benim kitaplarımı en iyi Almancalaştıran bir çevirmendir’ dediği Cornelius Bischoff onun on altı eserini Alman edebiyatına kazandırdı.

Almanya’da Adolf Hitler’in yönetimde olduğu yıllarda Türkiye’ye kaçan ve ”haymatlos” (yurtsuz) kimliğiyle bir süre Çorum’da yaşayan Alman Cornelius Bischoff’a, fahri hemşehrilik beratı verilmişti.

Bischoff Tarabya Çeviri Büyük Ödülüne Ahmet Arpad ile birlikte layık görülmüştü.

Süheyla Kaplan / Almanya