Cumhuriyet Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Haki Kara, kurban bayramlarında yüzbinlerce hayvan kesimi yapıldığını, ancak ücüzü sonuçlarla karşılaşmamak için dikkatli olunması gerketiğini söyledi.
Kurban alacakların öncelikle hayvanın sağlığına dikkat etmelerini isteyen Prof.Dr. Kara, "Hayvanların yaşına göre semiz, besili olması önemli. Hayvanların gözle görülür ağız, burun, kulak ve göz ile anal bölgeden normal akıntıların dışında akıntı, şişkinlik olmaması ilk etapta bakılması gereken hususlardır. Hayvanların aşı programından geçmiş olması ve kulaklarında küpe olması, herhangi bir şüpheleri varsa hayvanların pasaport adını verdiğimiz belgeyi talep edebilirler. Kurbanlık olarak pazara çıkartılacak tüm hayvanlar Tarım İl ve İlçe Müdürlüklerinden görevli veteriner arkadaşlar tarafından verilen olurlar neticesinde buralara taşınmaktadırlar. Herhangi bir şüphe veya şüphe olursa pasaport adlı belgeyi isteyebilirler" dedi.
"KESMİYOR, ÖLDÜRÜYORLAR"
Hayvanların naklinde onları incitmeden, şiddet uygulanmadan taşınması, araçlara yüklenirken zarar verilmemesine dikkat edilmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Kara, şöyle devam etti:
"Uygun bir şekilde kesim yerlerinde sevk edilen hayvanlar orada bekletildikten sonra kesilmelidir. Kesim konusunda imkanı olan vatandaşlarımız mümkünse modern kesimhaneleri tercih etmeli. Biz hayvanların buralarda kesilmesini öneriyoruz. Bunun dışında yer bulamayan vatandaşlarımız da belediyelerin önereceği alanlarda kesim yapmasını tavsiye ediyoruz. Çünkü rastgele hayvan kesme konusunda halkımız gerekli titizliği göstermediği takdirde çok ciddi çevre kirliliği ve insanları tehdit edecek hastalık furyasına neden olabilirler. Kurban kesimleri işinde uzman kasaplar tarafından yapılmalıdır. Kıyafetleri temiz ve düzgün, bıçaklar ile diğer aparatlarının sıcak suda yıkanmış ve temiz olması çok önemli. Kurban bayramlarında birçok insanımız kendiliğinden kasap oluyor. Ehil olmayan kasaplar kesim yaptığında hayvanlar tam olarak kesilmeden öldürülmüş oluyor. Omuriliğin içindeki sinirlerinde kesilmiş olması gerekiyor ki halk tabiriyle hayvan murdar olmasın. Gerçek kesime ulaşmış olsun. Birçok kasap bunu bırakıp gitmekte ve bu da sıkıntı yaratmaktadır. Kesim yapılırken hayvanın yere yatırılması, tutulması ve kesilmesi konusunda titiz davranılması gerekir. İç organlarda apseleşme, irin, sakatatta normal görünüm dışında bir durum varsa bunları mutlaka bir veteriner hekime danışılmalıdır. Aksi takdirde dini vecibeler için kesilen kurbanlar bizim için ciddi bir sağlık sorununa dönüşebilir. Şarbon, tüberküloz gibi ölüm riski taşıyan hastalıklarla kurban bayramlarında sıklıkla karşılaşıyoruz. Hep 'Hayvanın eti çok sertti' diye şikayet edilir. Bu durum usulüne uygun kesilmediği için meydana geliyor. Sakatatlarda hastalık riski olduğu için her türlü sakatın yenmesini tavsiye etmiyoruz."
Derilerin de titizlikle yüzülmesi gerektiğini belirten Prof. Dr. Haki Kara, acemi kasaplar tarafından tahrip edilen derilerin işlenmesinin zorlaştığını, bunun da milli ekonomiye zarar verdiğini sözlerine ekledi.
"KURBAN ETİ HEMEN TÜKETİLMEMELİ"
Veterinerlik Fakültesi Gıda Hijyeni ve Teknolojileri ana bilim dalı başkanı Yrd.Doç.Dr. Seyda Şahin ise, kurban etinin kesiminden sofraya uzanıncaya kadar titiz bir aşamadan geçmesi gerektiğini anlattı. Etlerin mikroorganizma bulaşma riski nedeni ile kapalı alanda bekletilmesi ve sakatatlar ile normal etlerin bir arada tutulmaması gerektiğini belirten Yrd.Doç.Dr. Şahin şunları söyledi:
"Kurban etleri temiz kaplara konularak, güneş görmeyen serin bir yerde hava alması sağlanarak kesim sıcaklığındaki ısının düşmesi beklenmelidir. Burada ev hanımlarını yaptığı bir yanlış vardır. Özellikle ev hanımları kurban kesimin ardından etleri buzdolabına poşetler içerisinde kaldırıyorlar. Bu doğru değildir. Kurbanlık etler, kesim sıcaklığında poşetler içerisinde üst üste ve büyük parçalar halinde kaldırıldığında buzdolabı etin iç ısısını soğutmaya yetmez. Böyle bir durumda da etin içerisinde bozulma, kokma ve hatta yeşillenme görülebilir. Böyle etler kesinlikle tüketilmemelidir. Kurban etlerinin muhafazası oldukça önemlidir. Buzdolabında artı 4 derecede, dondurucu da eksi 18 veya da kavurma şeklinde muhafaza edilebilir. Etin muhafaza süresini, etin elde edildiği hayvan türü, etin hijyenik kalitesi, yağlılık durumu ve parçanın büyüklüğü gibi faktörler etkilemektedir. Etler kesildikten hemen sonra tüketilmemesi gerek. Yapılan en büyük yanlışlardan biri de budur. Etler dinlendirilip, muhafaza aşamasından sonra tüketilmelidir. Et hemen tüketilirse kuru, yapışkan, zor çiğnenen bir hal alır. Fakat etler 24 saat yada 48 saat sonra tüketilmeye başlanırsa o etin gerçek lezzeti ortaya çıkar."
