Kaş İlçesi'ne bağlı Ağulu ile Çukurbağ köyleri arasındaki alanda yetişen ve yalnızca 250 adet kaldığı belirlenen 'Likya Orkidesi'nin nesli yok olma tehlikesiyle karşı karşıya. Ender görülen Likya orkidesinin türünün devam etmesi için Akdeniz Üniversitesi (AÜ) ve Antalya Orman Bölge Müdürlüğü'nün hazırlandığı, TÜBİTAK tarafından kabul edilen projeye Kaş Kaymakamlığı, İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve İlçe Orman İşletme Müdürlüğü de destek verdiğini açıkladı.
Likya orkidesinin koruma altına alınmasına ilişkin projede, AÜ Fen Edebiyat Fakültesi'nden Yrd. Doç. Dr. İsmail Gökhan Deniz, tarafından hazırlanırken, projede AÜ Eğitim Fakültesi'nden öğretim görevlisi Evren Küçükcankurtaran, Fen Fakültesi'nden Yrd. Doç. Dr. Candan Aykurt, Antalya Orman Müdürlüğü şube müdürleri Ahmet Kısa ve Mustafa Ülküdür, Batı Akdeniz Ormancılık Araştırma Enstitüsü'nden Dr. Mehmet Ali Başaran, Karadeniz Teknik Üniversitesi'nden Doç. Dr. Ömer Kara ve Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü Botanik Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mecit Vural görev alıyor.
Yöredeki turizm ve tarım faaliyetlerine bağlı olarak artan yapılaşma, bitki yumrularının salep hammaddesi elde edilmek için sökülmesi gibi çeşitli nedenlerle Likya orkidesinin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kaldığını belirten proje sorumlusu Yrd. Doç. Dr. İsmail Gökhan Deniz, ülkemizin bitki türleri çeşitliliği bakımından en zengin ili olan Antalya'da 44 türün kritik olarak tehlike altında olduğunu söyledi.
TOHUMLAR GEN BANKASINA
Yrd. Doç. Dr. Deniz, bu türlerden sadece Kaş'ta yaşayan Likya orkidesini koruma altına almak için geçen Nisan ayında Ağullu ve Çukurbağ köyleri arasındaki 10 dekarlık alanı koruma altına aldıklarını kaydetti. Yrd. Doç. Dr. Deniz, "Türün mevcut nesli yapılacak ayrıntılı arazi çalışmalarıyla belirlenecek ve yayılışı üç boyutlu olarak modellenecektir. Yine proje kapsamında türün ekolojik istekleri araştırılacak, tohumları da Türkiye Tohum Gen Bankası'na aktarılmaya başlandı" dedi.
DÖNLENMEYİ ARI SAĞLIYOR
Yrd. Doç. Dr. Deniz, Likya orkidesinin topraktaki bir mantar ile ortak bir yaşam sürdüğünü anlattı. Yrd. Doç. Dr. Deniz, "Likya orkidesi bu nedenle başka bir yere taşındığı zaman yaşamını sürdüremiyor. Boyu 50 santimetreye kadar uzuyor. Nisan ayında bir bitki 7- 8 çiçek açar. Tohumları haziran ayında olgunlaşıyor. Şu ana kadar türü belirlenemeyen bir arı türünün Likya orkideleri arasında döllenmeyi ve gen aktarımını sağlıdığını belirledik" diye konuştu.
'LÜTFEN BENİ KORU' YAZILI TİŞÖRT DAĞITILACAK
Türü koruyacak ve gelecek nesillere taşıyacak olanın bizzat bu yörede yaşayan halk olduğunu aktaran Yrd. Doç. Dr. İsmail Gökhan Deniz, şunları kaydetti:
"Bu nedenle yarınlarımız olan öğrencilerimize okullarında türle ilgili doğa eğitimleri yapılacak, üzerinde Kaş Orkidesi resmi ve 'Dünyada sadece buradayım, lütfen beni koru!' yazısı bulunan tişörtler hazırlanarak dağıtılacak. Likya- Kaş Kültür ve Sanat Festivali'nde eğitimlerin de gerçekleştirileceği proje çalışmalarının her aşaması, fotoğraf ve video çekimleriyle kaydedilerek bir belgesel hazırlanacaktır."
