SDÜ Çevre Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gökhan Civelekoğlu, Türk insanının bilinçsizce ilaç kullandığını söyledi. Bilinçsizce ve doktora danışmadan tüketilen ilaçların hem insan sağlığına hem de çevreye zarar verdiğine değinen Doç. Dr. Civelekoğlu, bu nedenle 'Isparta İlinde Yaygın Olarak Kullanılan Tıbbi İlaçların Sucul Ortamlara Olası Etkilerinin Belirlenmesi' adlı projeyi hayata geçireceklerini kaydetti.

Projeyi, Isparta Eczacılar Odası ile birlikte yürüteceklerini bildiren Doç. Dr. Civelekoğlu, proje kapsamında Isparta'da en fazla tüketilen ilk 60 ilacı tespit edeceklerini açıkladı.

HEM İNSAN SAĞLIĞINA HEM EKOSİSTEME ZARAR

Doç. Dr. Gökhan Civelekoğlu, Isparta'da böyle bir çalışmanın şimdiye kadar yapılmadığına işaret etti. Doç. Dr. Civelekoğlu, "Hepimiz bir şekilde ilaç kullanıyoruz. Bir yerimiz ağrısa doktora gitmeden evde olan ilaçlardan kullanıyoruz. Belki ilaç kullanmasak rahatsızlığımız kendiliğinden geçecek. Bilinçsizce kullanılan bu ilaçlar hem vücudumuza zararlı hem de çevreye zararlı. Ekosisteme zarar veriyor" dedi.

ORGANDAN KANALİZASYONA, ORADAN ARITMA TESİSİNE, SONUNDA İÇME SUYUNA

Bazı ilaçların doğada bozunmadığına dikkati çeken Doç. Dr. Civelekoğlu, şu bilgileri verdi:

"Doğada bozunmayan bu ilaç kalıntıları tekrar insan vücuduna ulaşarak insan sağlığını olumsuz etkiliyor. Bu ilaçların kalıntıları kanalizasyona ulaşıyor. Antibiyotik kullanıyorsanız diyelim antibiyotiğin etken bir maddesi var. Bu antibiyotiğin etken maddesi de A maddesi olsun. A maddesi hedef organa gidip yapması gereken işi yaptıktan sonra form değiştiriyor. Bir şekilde terle, idrarla kanalizasyona gönderiyoruz. Etken madde atık su arıtma tesisine ulaşıyor. Atık su arıtma tesisinde ilaç metabolitleri biyolojik olarak parçalanmıyor."

'POTANSİYEL RİSK ALTINDAYIZ'

Isparta'nın merkez Sav Beldesi'ndeki arıtma tesisinde arıtılan atık suların Isparta Çayı'na buradan da Karacaören Barajı'na ulaştığını bildiren Doç. Dr. Civelekoğlu, "Karacaören'den yarın içme suyu kullanma imkanımız söz konusu olacak. Şu anda Karacaören Barajı'ndan aktif olarak sulama yapılıyor. Bu metabolitler bitkisel ve hayvansal yollarla tekrar insan vücuduna geri dönecek. Bu metabolitler insan vücudunda potansiyel risk oluşturmaktadır" diye konuştu.

HORMONAL DEĞİŞİME DİKKAT

Doç. Dr. Civelekoğlu, ABD'de yapılan bir çalışmada doğada bozunmayan ilaçların hormonal bozukluğu yol açtığını açıkladı. Doç. Dr. Civelekoğlu, "Çalışmalar dişi timsahlarda erkekleşme, erkeklerde de dişileşme gibi farklı hormonal bozuklukların ortaya çıktığını göstermiştir. Ülkemizde bu tür çalışmalar çok nadir yapılıyor. Çok ilaç tüketen bir toplumuz" bilgisini verdi.

Isparta'da böyle bir potansiyel riskin olup olmadığını araştıracaklarını belirten Doç. Dr. Civelekoğlu, projenin eylül ayında başlayıp şubat ayında sona ereceğini sözlerine ekledi.