Rekabet Kurulu’nun yaklaşık iki yıldır sürdürdüğü soruşturma sonucu Tariş İncir Tarım Satış Kooperatifleri Birliği hariç 9 büyük ihracatçı firmanın toplamda 1 milyon TL’yi aşan ceza alması, incir piyasalarına bomba gibi düştü. Üreticiler cezalara sevinmediklerini ancak piyasanın düzeni açısından gerekli olduğunu ve Rekabet Kurulu kararını onayladıklarını aktarırken, en çok itiraz da ihracatçılar tarafından belirlenen 'ilk yükleme tarihi' uygulamasına yapıldı. Konuyla ilgili DHA’ya açıklama yapan Tariş İncir Birliği Başkanı Hasan Hüseyin Karazor, "Rekabet Kurulu, kendi aralarında ağız birliği ettiğine kanaat getirmiş. Azami fiyat belirlemekten dolayı ceza yazıyor. Asgari fiyatta sorun yok. Fiyatlar da o düzeyde gerçekleşiyor o zaman. Normal bir rekabet şansı kalmıyor. Ceza konusu hoş bir şey değil ancak keşke ceza yemeden daha hakkaniyetli işler yapılsaydı" diye konuştu. Devletin kooperatiflerden desteğini çekmesiyle Tariş’in de piyasada regülasyon görevinin bittiğini hatırlatan Karazor, birliklerin sahiplenilmesi gerektiğinin altını çizdi.

'ASIL SORUN İLK YÜKLEME'

Krazor, asıl rekabet eşitsizliğini ihracatçının belirlediği tarihten itibaren yurt dışına ürün gönderemedikleri 'ilk yükleme tarihinin' yarattığını da vurguladı. Karazor, "Aflatoksinli incir bahane edilerek uygulanıyor. İlk yükleme tarihine kadar fiyatlar hep yukarda oluyor. Bu tarihten sonra ise ihracatçı elde edeceğini ettiği için piyasadan çekiliyor ve piyasalar tepe taklak oluyor. Biz bununla ilgili Rekabet Kurulu’na 2008’de başvurduk. Arzın çoğalıp fiyatın düşürülmesine yönelik bir operasyon olduğunu söyledik. Bilmiyorum niye ama kendi konuları olmadığını, bakanlığın konusu olduğunu söylediler. Maalesef bakanlığa gittiğinizde de ihracatçı ağır basıyor. Kimse üreticinin dediğini dinlemiyor" dedi.

POSACI: MEMNUNUZ

Aydın Ziraat Odası Başkanı Rıza Posacı ise serbest piyasada alıcıların belli olduğunu, Tariş gibi kurumların rekabeti engelleyici durumları engelleme görevinin bulunduğunu vurgulayarak şunları söyledi:

"Şu anda belirleyici bir kurum olmadığı için bu gerçekleşemiyor. Bu boşluğu bu gibi uygulamalar dolduruyor. Biz üretici olarak bu yaptırımdan memnunuz. Bütün tarım ürünlerinde muhakkak müdahale olması lazım. Öte yandan ilk yükleme tarihi zaten üretici üzerinde baskı unsuru. Bu da rekabet gücünü engelliyor."

'HİSSETTİK AMA KESİN DELİL YOKTU'

İncirliova Ziraat Odası Başkanı İhsan Ayaydın, "Böyle bir sorunu hissettik ama kesin delil yoktu. Demek ki Rekabet Kurulu bunu mercek altına almış. Fiyat tespiti bir nevi kartel ve çiftçi aleyhine bir durum. Biz üretimimiz serbest rekabet ortamında değerlensin istiyoruz. İncirci zaten hiç para kazanmıyor. Bu firmaların ceza almalarını istemeyiz ama hiç olmazsa kulakları çekilmeliydi. Rekabet kurumunun verdiği kararı tasvip ediyorum" dedi.