Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) kapsamında yapılan Ilısu Barajı ve Hidroelektrik santralinin tamamlanması için en önemli aşama olarak görülen (derivasyon) su aktarma tünellerinin açılışı yapıldı. Mardin'in Dargeçit İlçesi yakınlarında bulunan Ilısu Köyü'nde inşa edilen Dicle Nehri derivasyon tünellerinin açılış törenine Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, DSİ Genel Müdürü Akif Özkaldı ve çok sayıda davetli katıldı. Bakanlar Şimşek ve Eroğlu, güvenlik gerekçesiyle şantiye sahasına kadar helikopterle geldi. Açılış töreni için bölgede geniş güvenlik önlemleri alındı. Tören alanına gelen Bakan Şimşek ve Eroğlu vatandaşlarla selamlaştı.
"BU YIL ENERJİ İTHALATINA 65 MİLYAR DOLAR HARCANACAK"
Açılış törenindeki konuşmasına halkı Kürtçe selamlayarak başlayan Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, baraj yapımında sona gelindiğini ifade ederek, "Geçen yıl enerji ithalatına 54 milyar dolar ödedik. Bu yıl rakamın 65 milyar doları bulacağı öngörülüyor. Dışarıya bağımlılığı azaltarak yatırımları halk hizmetine dönüştürüyoruz. Bunları yaparken çevreye zarar vermeyecek şekilde tarihi ve kültürel yerleri de koruyarak böylesi projeleri gerçekleştiriyoruz. Bu tür yatırımlar bölge için çok önemli. Eskiden Türkiye'de basit bir gölet 20-30 yılda yapılırdı. Ancak son 10 yılda kamu projelerinin bir çoğunda artık bırakın bir göleti, bir barajı 3-4 yılda bitiriyoruz. Bir barajın yıllık maliyeti 600 milyon dolardır,. Bu baraj bittiğinde kendisini 6 yıl içerisinde amorti edecek ve kara geçecektir. Bu yatırımların ne kadar doğru olduğu proje bittikten sonra ortaya çıkacaktır. Milletten topladığımız vergilerle vatandaşa hizmet sunuyoruz" dedi. Maliye Bakanı Şimşek, 10 yıl önce toplanan vergilerin yüzde 86'sının devletin iç ve dış borç faizlerine gittiğini belirterek, şöyle konuştu:
"BU PROJELERLE DIŞA BAĞIMLILIK BİTECEK"
"Biz bunu değiştirdik. Geçen yıl giden dış borç faizini yüzde 16'ya indirdik. Faizin yüzde 84'ü hizmete gidiyor. Sınırımızı aşan su kaynaklarımızı iyi değerlendirmemiz lazım. Bu proje bölgenin kaderini değiştirecek öneme sahip. Bu projede çevreye gösterilen hassasiyeti bilmeyenler, bunu farklı yerlere çekebilir. Hatta içeride ve dışarıda yürütülen kampanyalara rağmen projelerimiz devam edecek. Bu projelerle dışa bağımlılık bitecek. Çünkü bu projeler enerji üretiminin yanı sıra tarım alanı içinde önemli. Her ne kadar ağırlıklı enerjiye yönelik bir proje olsa da bittiğinde tarım alanlarıyla ilgili vatandaşa ciddi gelir sağlayacak şekle dönüşecek. Bu projeyle Mezopotamya toprakları suya kavuşacak.Bu proje bittiğinde 150 kilometrelik alan göl olacak ve insanlar tekneyle buralara gelip gezecek. Bu yatırımlarla Güneydoğu Türkiye'nin gelişmiş kentleriyle arasını kapatacak. Bu projelerle AB'yi geride bırakacağız. Şu an Türkiye Avrupa Birliği'nin 6'ncı en büyük ekonomisine sahip. Bizim hedefimiz Türkiye'yi AB'nin ilk iki veya 3'ncü sırasına getirmektir."
"SU AKIYOR BİZ BAKIYORMUŞUZ"
Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu ise, çok önemli bir projenin hayata geçirildiğini ifade ederek, “Yaklaşık 24 milyon metreküp hacmi ile Türkiye'de ikinci büyüklükte. Enerji üretimi açısından 4 milyar kilovatsaat elektrik üretecek ve Türkiye'de 4'üncü sırada. Dicle nehri üzerindeki en büyük barajın birazdan derivasyon işlemini yapacağız. Enerji ithalatı için yılda 60 milyar dolar harcanıyor. Bu büyük bir para. Hükümetimizin ilk dönemi, 2003 yılında, Türkiye'nin 186 milyar kilovat saat bu sulardan hidroelektrik enerji üretmesi mümkünken, maalesef sadece ve sadece 26 milyar kilovat saat üretebiliyormuş.Yani su akıyor biz bakıyormuşuz. Dolayısıyla bu barajların yapılması bir zaruret, mecburiyetti. Çünkü Türkiye'de sürekli akan nehirlerimiz yok. Pek çok derenin yüzde 80'i yazın kuruyor. Bu yüzden gerek sulama ihtiyacı, içme suyu, hayvan suyu ve sanayi suyu ihtiyacı için mutlaka kışın yağan yağmurdaki suyu biriktirecek barajlar yapmamız, göletler yapmamız gerekir" dedi. Türkiye'de tarımın geliştirilmesi için sulama gerektiğini belirten Bakan Eroğlu, konuşmasını şöyle sürdürdü:
2017'DE BÜYÜK BARAJLARIMIZ BİTMİŞ OLACAK
"Bakın geçmişte sulanmayan araziler şimdi sulanıyor. Şanlıurfa'da, Diyarbakır'da, Batman'da, Mardin'de sulanınca bereket yağıyor. Biz diyoruz ki sulamalarla, hidroelektrik enerji üretimiyle ve diğer yatırımlarla, bu bölgeyi Türkiye'nin gıda üretim ve ihracat üssü yapacağız. Dünyaya ihraç edeceğiz. Şu anda dünyada en önemli sektör enerji gözüküyor. Ama ben size şunu söyleyeyim; 2025 yılından sonra dünyada en önemli sektör gıda güvenliği olacaktır. Dolayısıyla bu topraklar gerçekten bereketli topraklar. İnşallah sulamayla 14 misli gelir artıracak, insanımızın cebine girecek. Bütün dünyaya buradan gıda ürünlerini ihraç edeceğiz. Şu anda yaklaşık bin 500 ila bin 600 adet küçük büyük hidroelektrik santral yapılması için talep var. Bunların pek çoğunun temelini attık. 100-150 tanesinin açılışını yaptık. Sadece özel sektörün yaptığı hidroelektrik santralle yılda yaklaşık 110 milyar kilovatsaat ilave elektrik üreteceğiz. Cari açığın veya enerji ithalatının bir kısmı da buradan karşılanacak. Biz enerjide dışa bağımlı olursak sanayimizi de bütün çalışmalarımızı da riske atarız. GAP, Türkiye'nin en büyük kalkınma projesidir. Nereye el atarsanız atın içme suyu meselesini kökünden çözdük. Muhtemelen 2017 yılında bütün büyük barajlarımız bitmiş olacak. Bu da büyük bir müjde. Çok kısa sürede de bütün ovaları sulayacağız. Buradaki insanın cebine muazzam bir para girecek. Daha önce sürünerek giden GAP'ı, Başbakanımız yıldırım hızıyla yürür hale getirdi. Buraya baraj gelince hayat gelir, bereket gelir. Buradan bölge insanı ve bütün Türkiye faydalanacak. Dicle Nehri, baraj bitinceye kadar artık derivasyon tünelleri dediğimiz, bu çevirme tünellerinden akacak. Barajın inşaatında en önemli adım bu adımdır. Yani barajın inşaatında dolgu başlattık. Şu anda barajın yüzde 45'i tamamlandı. Allah'ın izniyle başbakanımız 'bunu 2014 yılı ortasında bitirin' dedi. Zor bir baraj ama gece gündüz çalışacağız. Burada çalışmak fedakarlıktır. İnsanlığa hizmettir. Baraj inşaatından önce yeni yerleşim, çevre düzenlemesi, kültürel varlıkların korunması çalışmalar da yürütüldü. İnsanlar hiç bir konuda mağdur edilmedi. Başbakanımız projeyle yakından ilgileniyor. Projenin her aşamasını inceleyerek yanlışları düzeltiyor ve projeye son şeklini veriyor."
Daha sonra bakanlar Şimşek, Eroğlu ile Devlet Su İşleri Genel Müdürü Akif Özkaldı ve vatandaşlar birlikte butona basarak derivasyon işlemini başlattı. Dicle Nehri üzerindeki en büyük baraj olma özelliğine sahip olan Ilısu Barajı ve HES inşaatında bugün açılışı yapılan 3 derivasyon tünelinin 12 metre çapında oldukları belirtildi. 1 kilometre uzunluğundaki tüneller aracılığıyla Dicle Nehri'nde suyun önü kesilerek baraj gövdesinin yapılacağı alan sudan arındırılacak. Akan su ise tüneller vasıtasıyla ileri bir noktada Dicle Nehri'ne bağlanacak. 319 milyon TL'ye mal olan derivasyon tünelleri sayesinde Ilısu Barajı'nın ana gövdesi tamamlanabilecek.
