Yrd.Doç.Dr. Handan Altınok, liken florası açısından oldukça zengin olan Erciyes Dağı'nda 63 cinse ait 215 liken türü tanımlandığını söyledi. Yrd.Doç.Dr. Altınok, Erciyes Dağı'ndan geçerken yol kenarlarına kaya yamaçlarına bakmadan ve bu değerleri görmeden geçilmemesini ve bu alanda foto safari düzenlenerek liken zenginliğinin tespit edilmesini önerdi. Likenler salgıladıkları asitlerle kayaları parçalayarak, bazı bitki türlerinin yetişmesini sağlayan ince toprak tabakasının oluşumuna neden olduğunu belirten Yrd.Doç.Dr. Handan Altınok, şöyle dedi:

"Avrupa’da bazı ülkelerde kozmetik, tıbbi ve boya endüstrisinde likenlerden yararlanılmaktadır. Bu küçük canlılar, tıbbi açıdan kritik önemde antibiyotik, antifungal, antiviral ve antitümör özelliğine sahip sekonder metabolitler üretirler. Ayrıca bazı canlılar için barınma ve besin kaynağıdırlar. Yaşadığımız havanın kalitesine katkıları başta olmak üzere, sayısız yararları bulunan likenler üzerinde, ülkemizde daha ayrıntılı araştırmaların yapılması gerekliliktir."

Erciyes Üniversitesi Seyrani Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü öğretim üyesi Yrd.Doç.Dr. Handan Altınok, şöyle devam etti:

"Likenler dünyada tundra ve çöl iklimi gibi ekstrem koşullarda yaşayabilen, sıcak, soğuk, nem ve kurak koşullara son derecede yüksek adaptasyon gösterebilen canlı birliktelikleri olarak hava kirliliği ve tozdan aşırı derecede etkilenirler. Bu nedenle sanayileşmiş büyük kentlerin etrafında nadiren görülürler. Yeryüzünde geniş bir coğrafi dağılıma sahip olan, halk arasında kaya ve ağaç üzerindeki formları yosun, ağaç sümbülü gibi isimlerle adlandırılan likenler, tüm dünyada insan kaynaklı hava kirliliğinin belirlenmesinde önemli biyolojik indikatörlerdir.Ülkemizde, hava kirliliğinin belirlenmesinde likenlerin kullanımına yönelik çalışmalar henüz sınırlı sayıdadır. Hava kirliliğine duyarlı türler ortamdan hemen uzaklaşırken, dayanıklı türler, hava kirleticilerini bünyelerinde depolama özelliğine sahiptirler. Her ne kadar hava kirliliğine dayanıklı olsalar da, kirlilik yüksek boyutlara ulaştığında ortamdan uzaklaşırlar. Hava kirliliğine gösterdikleri reaksiyon, likenlerin biyolojileri ile ilişkilidir. Uzun yaşamları boyunca çok fazla kirleticiye maruz kalan likenler, dökülme sonucu yenilenebilen yaprak benzeri yapılara sahip olmadıkları için, havada bulunan zararlı sıvı ve gazları funguslar tarafından absorbe edilerek alarak kolayca alglere taşınmaktadır."

LİKENLER NEDİR?

Likenler, kayaların yüzeyinde, ağaç kabuklarında veya mezar taşları üzerinde grimsi yeşilden sarıya kadar değişen tonlarda rengarenk yama şeklinde bir görünüm sergiliyor. Ayrıca, ılıman iklimin hakim olduğu bölgelerde ağaçlık alanlarda, toprak yüzeyinde, yaprak ve dallarda epifitik olarak yaşamlarını sürdürürler. Kök, yaprak, gövde ve çiçek gibi yapıları bulunmayan bu oluşumların dünya genelinde dağılmış 20 binden fazla türü tanımlanmış, ülkemizde ise 1000’i aşkın türü kaydedilmiştir. Liken florası açısından oldukça zengin olan Erciyes dağında 63 cinse ait 215 liken türü tanımlanmıştır.



NÖ(OE/İD)