Türkiye İstatistik Kurumu tarafından düzenli olarak gerçekleştirilen 'Hanehalkı Bütçe Araştırması' ile 2009, 2010 ve 2011 yıllarına ait ortalama harcama alışkanlıkları ortaya konuldu. Sonuçlara göre toplam tüketim harcamasının yüzde 23.3’ü İstanbul’da yapılırken, onu yüzde 14.5 ile Ege Bölgesi, yüzde 11.6 ile Akdeniz Bölgesi izledi.
Araştırma sonuçlarına göre Ege’de 2011 yılında hane bütçelerinin yüzde 26.7’si konut ve kiraya gitti. Konut ve kiradan sonra en fazla harcama bütçenin yüzde 21.9’unu oluşturan 'gıda ve alkolsüz içecekler' ile yüzde 14.8’lik oranla ulaşım oldu. Araştırmada pek çok harcamanın eğitim ve sağlıktan daha yüksek oranda olması dikkat çekti. Konut, gıda ve ulaştırmanın harcama rekortmeni olduğu Ege harcama listesinin devamında ise sırasıyla ev eşyası/ev bakım hizmetleri, lokanta ve oteller, giyim ve ayakkabı, alkollü içecek/sigara ve tütün, haberleşme, eğlence ve kültür, sağlık ve eğitim hizmetleri yer aldı. Egeliler bütçelerinden eğitime yüzde 1.7, sağlığa yüzde 2.1’lik bir pay ayırabildi.
TUNALI: VATANDAŞ DEĞİL KAMU HARCAMA YAPMALI
Konuyla ilgili değerlendirme yapan Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası İzmir 1 No’lu Şube Başkanı Abdullah Tunalı, vatandaşların zaten eğitim ve sağlık gibi hizmetlere para harcamaması, bunların sosyal devlet tarafından karşılanması gerektiğini vurguladı. Tunalı, "Vatandaşın eğitim ve sağlığa bütçesinden ayırdığı pay sosyal devlet gereği zaten sıfır olmalıdır. Bunun tersine kamunun eğitime ne kadar bütçe ayırdığı sorgulanmalıdır. Kaldı ki Türkiye’de eğitimin parasız olduğuna ikna olsak harcamaların düşük olmasına zaten seviniriz ve bu tercih ettiğimiz bir şeydir. Eğitim ve sağlık en temel haklardan biri olarak parasız olmalıdır. Ancak biz meselenin böyle olmadığını biliyoruz. Devlet okullarında çok çeşitli adlar altında istenen paralardan kaynak kitaba ve destek eğitim adı altında dersanelere ödenen paralara kadar pek çok harcama zaten halkın sırtına yükleniyor" değerlendirmesini yaptı.
BT(İÖ/SS)
