Türkiye ile Azerbaycan’ın enerji alanındaki dev işbirliği olan Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı (TANAP) Projesi’nin resmi imzaları Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ve Azerbayan Enerji Bakanı Natg Aliyev tarafından atıldı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’de anlaşmaya şahit olarak imza attılar. Törenin ardından gündeme ilişkin soruları yanıtlayan Erdoğan NATO’nun kararını nasıl değerlendirdiği şeklindeki bir soruya “28 ittifak üyesi Suriye’yi şiddetle kınamışlardır"diye yanıt verdi.
Başbakanlık Dolmabahçe Çalışma Ofisi’nde yapılan imza törenine, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ve Azerbayan Enerji Bakanı Natg Aliyev, SOCAR Başkanı Rövnag Abdullayev, BOTAŞ Genel Müdür Vekili Mehmet Konuk ile çok sayıda davetli katıldı. İmza töreninin ardından Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ortak bir basın toplantısı düzenledi.
YATIRIMIN ÖTESİNDE ÖNEMLİ BİR ANLAM TAŞIYOR
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan ile Türkiye arasında güçlü kardeşlik ve akrabağlık bağlarıyla bağlı iki devlet olduğunu belirterek, “Merhum Azerbaycan Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in Azerbaycan ve Türkiye için kullandığı “Bir millet iki devlet” sözü iki ülkenin her zaman bu bakış açısıyla yaklaştıklarını dile getiriyor.Türkiye ile Azerbaycan arasında her vesile ile altını çizdikleri derin ve akrabalık ve komşuluk bağlarının yanı sıra enerji alanındaki stratejik önemi haiz ilişkiler bulunuyor. Bakü Tiflis Ceyhan ve Bükü Tiflis Erzurum Doğalgaz Boru hatlarının başarı ile hayata geçirilerek iki ülkeyi farklı bir açıdan yakınlaştıracak.Şahdeniz 2 havzasında elde edilecek doğalgazın 6 milyar metkeküplük kısmının Türkiye’ye 10 milyar metreküplük kamsının ise Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaştırılacak. Projenin Azeri gazının Türkiye üzerinden Avrupa’ya ulaştırılacak çok önemli bir aşama. İmzalanan anlaşmalarla birlikte projenin hukuki altyapısının tamamlanmasına yönelik önemli bir adım atılıyor. Projenin iki ülke arasındaki işbirliğinin derinleştirmekle kalmayacak Azerbaycan ile Avrupa arasında Türkiye üzerinden organik bir bağ sağlayacak.”şeklinde konuştu. Doğu ile batı arasındaki enerji koridorunu oluşturan projelerin bölgede güvenlik ve barışın geliştirilmesi ve ekonomik kalkınmanın sağlanması yönünde önemli stratejik adımlar olduğunu ifade eden Erdoğan, “Projeler sadece ticari bir yatırım olmanın ötesinde önemli bir anlam taşıyor.” dedi.
YENİ PAZARLARA AÇILMASINI SAĞLAYACAK ÖNEMDE
Türkiye’de bulunmaktan büyük mutluluk duyduğunu ifade eden Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de, Türkiye ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerin geldiği noktadan büyük gurur duyduğunu söyleyerek, Türkiye Cumhuriyeti kurucusu Mustafa Kemal Atatürk’ün “Azerbaycan’ın kaderi kaderimiz, sevinci sevincimizdir” sözlerini hatırlatan Aliyev, bu sözün bu gün de Türkiye ve Azerbaycan için istikamet gösterdiğini vurguladı. Projenin Avrupa’nın enerji arzı güvenliğine önemli katkıda bulunacağını belirten Aliyev, “Anlaşmanın Azerabaycan’ın yeni pazarlara açılmasını sağlayacak bir önemde” dedi.
ERDOĞAN “NATO’NUN TAVRINDAN MEMNUNUZ”
Basın açıklamasının ardından gündeme ilişkin soruları yanıtlayan Başbakan Erdoğan, “Rusya Dışişleri Bakanının “Suriye’nin eylemi kasti ve kışkırtıcı eylem olarak algılanmamalı” şeklindeki sözlerini değerlendiren Erdoğan “Ben sayın Lavrov’un açıklaması neye dayalıdır bilmiyorum. Dün Dışişleri Bakanımızla yaptıkları görüşmeler daha farklıydı. Buradaki açıklaması herhalde Suriye mahfilleri ile yaptığı görüşmeden hareketle onların dili ile biraz konuşmuş olsa gerek. Bizim şu andaki bulgularımız elimizdeki belgeler pek de onların iyi niyetli davrandığı kadar bir tablo ortaya koymuyor” dedi.
Erdoğan NATO’nun kararını nasıl değerlendirdiği şeklindeki bir soruya da “NATO’nun tavrından doğrusu memnunuz. 28 ittifak üyesi Suriye’yi şiddetle kınamışlardır. Ve saldırının kabul edilemeyeceği vurgulanmıştır. Ve NATO’nun bu noktada da ayrılmaz bir bütün olarak süreci değerlendireceğini ve takip edeceklerini de ortaya koymuşlardır.” dedi.
2026’DA 31 MİLYAR METREKÜP GAZ AKIŞI
TANAP Projesi’nin, 6 yılda 7 milyar dolar yatırımla gerçekleştirilmesi öngörülüyor. Projenin ilk etabı 2018 yılında tamamlanacak. TANAP’ı oluşturan konsorsiyum içinde SOCAR, BOTAŞ ve TPAO ilk ortaklar olarak yer alıyor. TANAP projesi kapsamında Türkiye’nin BOTAŞ ve TPAO ile beraber hissesi yüzde 20 olacak. Trans Anadolu Dogalgaz Boru Hattı ile Azerbaycan’dan çıkarılacak doğalgaz, Gürcistan’dan geçip Türkiye üzerinden satılacak. Şahdeniz 2 Konsorsiyumu’nun 16 milyar metreküplük gazının, 6 milyar metreküplük kısmı Türkiye’ye satılacak. Projeden elde edilecek 10 milyar metreküplük doğalgaz ise TANAP ile Avrupa’ya Bulgaristan yada Yunanistan sınırından teslim edilecek. TANAP Projesi için öngörülen 4 aşamanın ilki 2018’de, ilk gaz akışıyla gerçekleşecek. 2020’de yıllık 16 milyar metreküp, 2023’de 23 milyar metreküpe, 2026’da ise, 31 milyar metreküp seviyesine ulaşması hedefleniyor. Proje, gelecekte Türkmen gazının Türkiye ve Avrupa’ya iletimi için alternatif bir hat olma özelliği taşıyor.
