1909 yılında Gürcü bilim adamı Niko Mar ile Abukhamrents (Polatoğlu) Kilisesi'nde yapılan kazıyla ilk kazma vurulan Ani'de, bugüne kadar tam anlamıyla bir kazı yapılamadı. 1943 yılından bugüne kadar uzman ekipler tarafından devam eden kazı ve restorasyon çalışmaları, üniversitelerin tatil dönemlerinde yapıldığı için 3 ay gibi kısa bir zamana sığdırılıyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütülen çalışmalar kapsamında, Ani'de bazı yürüyüş parkurları yenileniyor. Ayrıca Abukhamrents Kilisesi'nde çevre düzenleme çalışmaları ve kilisenin çevresindeki dolgular temizlenerek açılıyor.

976 YILLIK KİLİSE AYAKLANDIRILIYOR

1930'lu yıllarda, yıldırım düşmesi sonucu yarısı yıkılan Aziz Prkich Kilisesi'de, Dünya Anıtlar Fonu, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Amerika Büyükelçiliği tarafından sağlanan yardımlarla restore işine başlandığını anımsatan Kültür ve Turizm İl Müdürü Hakan Doğanay, şunları söyledi:

"Aziz Prkich Kilisesi kubbeli ve iki kısımdan oluşmuştur. 1036 yılında kral III. Sembat tarafından yaptırılan kilise, 1291 ve 1342 yıllarında Atabekler tarafından restore ettirilmiştir. Tarihi eserin yıkılmış olan parçaları tek tek ayrıştırılıp, numaralandırılarak envantere işleniyor. Bu parçalar, daha sonra bir araya getirilerek tekrar yapı üzerinde değerlendirilecek. Montaj ekibiyle birlikte, 20 kişi çalışıyor. Yüksek mimar gözetiminde çalışmaları sürdürüyorlar. 2012 ve 2013 yıllarında alan kazısı, envanter çalışması ve olduğu gibi eserlerin, son haliyle koruma anlamına gelen konservasyon çalışmaları bittikten sonra da restorasyon çalışmaları başlayacak. Bu eser de Kars turizmine ve Dünya tarihsel mirasına kazandırılacak çok ender eserlerden biri olacak."