Aydın ile Muğla il sınırlarında kalan ve tarih öncesi dönemde birçok uygarlığa evsahipliği yapan Beşparmak Dağları’ndaki 8 bin yıllık kaya resimlerinin korunması için çalışma başlatıldı. Peşpeşe verilen taş ocağı izinlerinin dağın muhteşem görünümünü, doğal dengeyi ve tarihi kalıntıları yok edeceğini savunan Eko Sistemi Koruma ve Doğa Sevenler Derneği (EKODOSD), buranın koruma altına alınmasını sağlamak için Kültür ve Turizm Bakanlığı ve Berlin Arkeoloji Enstitüsü bir çalışma başlattı.
Bu arada doğa şartları ve kasıtlı insan tahribatları nedeniyle bozulan resimlerin iyileştirilmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı İstanbul Restorasyon Konservasyon Merkez Laboratuvarı Müdürlüğü’nden gelen uzmanların bölgedeki çalışmaları ise sürüyor. Uzmanlar, Aydın Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu ile EKODOSD Onursal Üyesi Anneliese Pesclow ’un bilimsel çalışmaları ve yardımlarıyla dağın Aydın bölgesinde alan kısmındaki kaya resimlerin tesciline de başladı.
172 kaya resmi bulunan Beşparmak Dağları’nın 'Doğal Park' ilan edilmesi için yapılan başvuruların ise Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Orman ve Su işleri Bakanlığı’nca değerlmendirmeye alındığı öğrenildi.
MUTLULUĞUN RESMİNİ 8 BİN YIL ÖNCE ÇİZMİŞLER
Antik Dönem’deki adı 'Latmos' olan Anadolu’nun kutsal dağlarından Beşparmak’taki Batı Anadolu’da yüzyılın buluşu olarak adlandırılan 'prehistorik kaya resimlerinin' korunması için büyük çaba harcayan EKODOSD onursal üyesi Dr. Anneliese Peschlow, "Dağın etrafını bir çember gibi saran resimlerden bugüne kadar 172’si tespit edildi. Bu resimler şimdiye kadar tüm kaya resmi sanatı içinde, konu ve üslup açısından benzersizliğini korumakta, şekil ve anlatım olarak dünyada tek olduğu bilinmekte. Şematik bir şekilde çizilen resimler başta aileyi, düğün törenlerini ve ilkbahar şenliklerini tasvir etmekte. Savaş sahnesi ve av sahnesi olmayan resimlerde, genellikle birlikteliği temsil eden insan ve aile figürleri bulunmakta. Bu resimlerde barış, düğün törenleri ve şenlikler var. Kısacası bu dağlarda yaşayan insanlar, 8 bin yıl önce mutluluğun resmini çizmişler" dedi.
BEŞPARMAK DAĞLARI AÇIK HAVA MÜZESİ OLMALI
Dr. Peschlow, Türkiye’de Neolitik ve Kalkolitik Döneme ait en önemli buluntuların Göbeklitepe, Çatalhöyük, Hacılar ve Latmos olduğuna dikkat çekti. Dr. Peschlow, "Çatalhöyük’te 1, Hacılar’da 2 anne ve çocuk resimleri var. Latmos’ta ise bulunan 172 resmin birçoğu insan ve aileyi simgeliyor. Bu çok önemli. Daha keşfedilmeyi bekleyen pek resim var. Ancak her geçen yıl Beşparmak Dağları’nın hem doğal yapısı hem de Latmos kültürü bozuluyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı doğa ve tarih cenneti olan Beşparmak Dağları’nı açık hava müzesi ilan etmeli. Bu dağlarda maden kamyonları değil dünya ülkelerinden gelen eko turistleri taşıyan tur otobüsleri dolaşmalı" diye konuştu.
8 BİN YILLIK TARİH KORUNSUN
EKODOSD Başkanı Bahattin Sürücü de doğasıyla, kültürüyle, tarihiyle, efsaneleri ve mitolojik öyküleriyle olağanüstü güzellikler ve özellikleri olan Beşparmak Dağları’nın, UNESCO Dünya kültürel ve Doğal Miras Aday listesine alınması için başvuruda bulunduklarını söyledi. Sürücü, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan gelen cevapta, Beşparmak Dağları’nın doğal kriterler altında listeye dahil edilmesi önerildiğinden, alanın korunması ve değerlendirilmesi hususunda birincil derece sorumlu olan Orman ve Su İşleri Bakanlığı Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü’nden konuya ilişkin görüş istendiği bildirdi.
Sürücü, "8 bin yıllık bu tarihin korunması için başta Kültür ve Turizm Bakanlığı olmak üzere tüm kurum ve kuruluşları, sivil toplum kuruluşlarını ve duyarlı insanları bu dünya miraslarına sahip çıkmaya çağırıyoruz" dedi.
LS(İÖ/BT)
