İskoç viskisinin bile coğrafi işaret tescilini elinde bulunduran Türk Patent Enstitüsü’nde Türk Kahvesi’nin 'tescil başvurusu yapılan coğrafi işaret' olarak onaylanmayı beklemesi dikkati çekerken, bu konuda tartışma çıktı. Söz konusu sorun ise İstanbul merkezli bir kahve firmasının 4 Mart 2011’de 'Türk Kahvesi'ne coğrafi işaret verilmesi için yaptığı başvurunun Şubat 2012’de işleme alınmasıyla ortaya çıktı. Türk Kahvesi gibi bir ürünün tek bir firmaya mal edilemeyeceğini, bu patentin mutlaka bir kamu kurumu tarafından alınması gerektiğini savunan diğer kahve üreticileri, bu girişime isyan etti.
GÖNEN’DEN BAKANLARA ÇAĞRI
Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından 6 ay itiraz süresi bulunan başvuru, İzmir’de tepkiyle karşılandı. Türkiye’de irili ufaklı pek çok kahve üreticisi olduğunu, coğrafi işaret tescilinin de bir firmanın tekelinde olamayacağını vurgulayan Dibek Kurukahveci Gönen Kahveleri’nin sahibi İlyas Gönen, bu durumun haksız rekabet yaratacağını, kendi gibi pek çok üreticinin şikayetçi olduğunu belirtti. Gönen, "Buradan Kültür ve Turizm Bakanımız ile Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanımıza sesleniyorum. Gelin, bu ürünün başvurusunu siz yapın, ağzımızın tadı, kahvemizin keyfi kaçmasın. Yüzyıllardır kendi kültürünü oluşturmuş, halk nezdinde tescilli bu ürünün tek bir firma tarafından tescil edilmesi sakıncalıdır" dedi.
AROMALI KAHVEYE ENGEL GİRİŞİMİ
Gönen, İzmir’de yenilikçi bir adım atarak Türk Kahvesi’ni damla sakızlı, çilekli, kakuleli, çikolatalı gibi pek çok aromayla tüketiciye sunduklarını da hatırlattı. Gönen, "Yapılan başvuruyla Türk Kahvesi’nin aromasız olması gerektiği söylenmiş ve bizim aromalı kahve patentlerimizin de iptal edilmesi istenmiş. Böyle bir şey olamaz. Başta kruvaziyer turistleri olmak üzere pek çok müşterimiz aromalı kahve için Kızlarağası’na geliyor. Ben bir inovasyona imza atmışım, dünya ve Türkiye’nin dört bir yanında kültürümüzü tanıtıyorum, gençlere bile Türk Kahvesi’ni sevdiriyorum. Bu girişim son derece yanlıştır" diye konuştu.
Gönen ayrıca elinde aromalı kahvelerin patenti olmasına rağmen muadil ürünler üreten hiçbir kimseye baskı yapmadığını, patentleri markalaşma çalışmalarının bir aşaması olarak gördüğünü kaydetti.
İZMİR TİCARET ODASI DA TESCİL İÇİN BAŞVURACAK
Öte yandan İzmir Ticaret Odası da patent şirketlerine yönelik 'Türk Kahvesi Coğrafi İşaret Başvurusu' hizmeti için ihaleye çıktı. 21 Mayıs 2012 gününe kadar süre veren Oda yönetimi, Türk Kahvesi’ne coğrafi işaret tescili yaptırmak için başvuru yapan ikinci kuruluş olacak.
BAŞVURUDA NELER YER ALDI:
TPE’ye yapılan başvuruda Türk Kahvesi’nin üretim bilgileri ve standartları şu şekilde yer aldı:
"Türk kahvesi için çiğ kahve kullanılmalıdır. Kullanılacak çiğ kahvenin özellikleri, kahve Coffea Arabica Lyn türü olmalıdır. Coffea Arabica, daha çok 800- 2000 metre arasında yüksekliğe sahip dağlık platolarda ve volkanik yamaçlarda yetişir. Her yağmurlu dönemin ardından çiçek açar ve meyvelerin olgunlaşması için yaklaşık 9 ay gerekir. Yeşilimsi sarı renkteki oval Arabica çekirdeklerinden üretilen kahve, Robusta'ya göre daha az kafein içerir. Ayrıca daha lezzetli ve tatlı bir aromaya sahiptir. Olgunlaşmış çiğ kahvenin toplanması, fermantasyon süresi ve depolama koşulları önemlidir."
BT(İÖ/BT)
