Firma, Türkiye’de Mermerler Holding ile birlikte yapacağı yatırım için İzmir, Sakarya ve Eskişehir’de incelemeler yaparken, İzmirliler de DFM, Haima gibi Çinli devlerin yatırım planlarıyla heyecanlanarak Chery’nin 500 milyon dolarlık yatırımına da talip olmuş ve istenilen büyük arazi için Tire Organize Sanayi Bölgesi’ni adres gösterdi. Türkiye’de yer arayışı sürerken İspanya’da araştırma yapmaya başlayan, ancak Yeni Teşvik Sistemi’nin açıklanması üzerine yeniden rotasını Türkiye’ye çeviren Chery’nin yatırım için Çorlu'da karar kılması, İzmirli sektör temsilcilerinde hayal kırıklığı yarattı.
FİRMA "TEŞVİK BELİRLEYİCİ" DEMİŞTİ
Chery’nin ortakları Mermerler Otomotiv yetkilileri, Avrupa’ya açılmak için yapılacak yatırımın 5 yıl içinde 3 kademeli olarak gerçekleştirileceği ve ilk etapta 2 bin 700 kişinin istihdam edileceğini belirti. Açıklamada, teşvik sisteminin belirleyici olduğu vurgulandı. Çorlu’da dizel motor, Sakarya’nın Karasu İlçesi'nde montaj fabrikasının kurulacağının net olarak açıklanmasının üzerine DHA’nın sorularını yanıtlayan Ege Otomotiv Derneği Başkanı Mustafa İduğ, İzmir’in teşviklerden daha az yararlanabilen 1. bölgede, Çorlu ve Karasu’nun ise 2. bölgede olmasından kaynaklı kaybettiğini savundu.
İDUĞ: ENERJİ VE VERGİDE AVANTAJLARI VAR
Enerji fiyatları ve vergi birimleri açısından İzmir’in teşvik ölçüsü dışında olduğunu söyleyen İduğ, şöyle dedi:
"İzmir, bu açıdan Tekirdağ ve Karasu’ya göre tabii ki pahalı. İzmir, yatırımın geri dönüşü açısından daha uzun vadeli bir süreç gerektiriyor. Toplam giderler açısından arada çok önemli bir fark var. Bir kez yatırımın yapılacağı arazinin bedelsiz olması konusunda da avantajları var. Bu özellikle Çorlu, Düzce gibi bölgelerde istihdamı artırmak için yapılıyor. Elektrik ve sosyal sigorta primlerinde daha fazla kolaylık var. Yani enerji ve vergi açısından kolaylık sağlayan bu teşviklerde İzmir fakir."
"SİSTEM DÜZELMEDİKÇE YATIRIMCI GELMEZ"
Firmanın başka yerleri tercih etmesinin tamamıyla teşvikten kaynaklandığını vurgulayan İduğ, şöyle devam etti:
"Bizim güçlü yanlarımız diğer bölgelerle kıyaslanamaz bile. Otomotiv yan sanayisinin sahip olduğu bilgi birikimi, yetişmiş insan gücü ve lojistik olanakları bakımından en güçlü aday bizdik. Ancak yatırımcılar maalesef bunları değil maliyetini ne kadar zamanda çıkarabileceğini düşünüyor. Bu yüzden İzmir’in otomotivde rakip olduğu illerle aynı teşvik bölgesinde olması gerekiyor. Bu sistem düzeltilmedikçe İzmir’e otomotiv yatırımı gelmeyecektir. Biz istersek çığlık atalım, hiçbir şey elde edemeyiz. Yatırımcı cebinden ne kadar az para çıktığına bakar."
ÖZPOYRAZ: TEŞVİKTEN OLDUĞUNU TAHMİN ETMİYORUM
İzmir Ticaret Odası (İTO) Meclis Başkanı Selami Özpoyraz ise 50 milyon doların üzerindeki her yatırım için bölge ayrımı olmaksızın teşvik sağlandığını belirterek "Kararlarda başka parametrelerin etkili olduğunu tahmin ediyorum. Biz elimizden gelen gayreti gösterdik ancak yatırım 500 milyon dolarlık olduğu zaman işin seyri de bir üst kademeye çıkıyor" değerlendirmesini yaptı.
BT(İÖ/İD)
