Berlin merkezli Uyum Medya Hizmetleri adlı proje tarafından hazırlanan “Gazeteciler için İslam El Kitabı” İslam’ın beş şartı, İslamiyet’te dinî bayramlar gibi temel bilgilerin yanı sıra Almanya’da Müslümanlar ve İslamla ilgili verileri ele alıyor. “Gazeteciler için İslam El Kitabı” projesinin yöneticisi Dr. Tino Tonassi, gazeteciler ve İslam bilimleri alanında çalışan akademisyenlerle atölye çalışmaları düzenlendiklerini ve gazetecilerin ihtiyaçları, istekleri doğrultusunda bu kitabın oluşturulduğunu söyledi. Berlin’de düzenlenen basın toplantısında konuşan Tonassi, 22 yazarın makalesinin yer aldığı 160 sayfalık kitabın 15 aylık bir çabanın ürünü olduğunu belirtti.

Alman medyasındaki İslam ve Müslümanlarla ilgili haberlerde terörizm, kadınlara yönelik baskı, geleneksel yaşam tarzı gibi klişeler dikkati çekiyor. Kitapta, bu klişelerin Almanların Müslümanlara yönelik fikirlerini etkilediğine işaret edilerek, 2010 yılında Münster Üniversitesi tarafından yapılan bir araştırma örnek gösteriliyor. Buna göre, Almanların yüzde 80’inin aklına İslam denince “kadınlara yönelik ayrımcılık,” yüzde 70'inin aklına ise "fanatizm” geliyor. Uyum Medya Hizmetleri'ne göre Almanya'daki Müslümanların çeşitliliği ve günlük hayatları Alman medyasına yansımıyor. Bu kitap, gazetecilere Müslümanlar ve Müslümanlık ile  ilgili haberlerde kullanabilecekleri sayılar, olgular ve temel bilgiyi sunuyor.

Kitabın hedefi

“Gazeteciler için İslam El Kitabı” projesine destek veren kültür bilimleri uzmanı Prof. Dr. Werner Schiffauer, bu kitabın İslam ve Müslümanlar konusundaki tartışmaları derleyerek, gazetecilere bilgi verdiğini ancak medyanın soruları kendisinin üretmesi gerektiğini vurguladı. Schiffauer, sorulara yanıtları ise Müslümanlara ait örgütlerin temsilcilerinin vereceğini söyledi. Schiffauer, örneğin Müslüman çocukların okuldaki başarısına ilişkin bilgilerin kitapta yer aldığını, bunları okuduktan sonra gazetecilerin “kendilerinin geliştireceği soruları” yöneltebileceğini dile getirdi.


Bazı bilgilere gazetecilerin kolaylıkla ulaşmasının hedeflendiği kitapta, örneğin Almanya’daki farklı Müslüman grupların çatı örgütlerinin iletişim bilgileri yer alıyor. Ayrıca internet ortamında da kitaptaki bilgilerin sıklıkla güncellenmesi planlanıyor.

Sorgulanan sayılar

Kitaptaki bir çok makalede imzası bulunan İslam bilimleri uzmanı Riem Spielhaus da gazetecilerin İslamiyet ve Müslümanlara ilişkin konuları “irdelemelerini” istediklerini vurguladı. Spielhaus, haberlerde yer alan Almanya’daki Müslümanların sayısının yaklaşık 4 milyon olduğu bilgisinin bile irdelenmesi gerektiğine dikkati çekti. Spielhaus, Almanya İçişleri Bakanlığı’nın bir araştırması sonucu ortaya çıkan bu sayının sadece Müslüman ülkelerden gelen göçmen kökenlileri kapsadığını, Müslümanlığa geçen Almanları ve diğer ülke vatandaşlarını içermediğini belirtti. Spielhaus, bu 4 milyon Müslüman’ın çoğunun kendilerini “İslam’ın bir parçası olarak gördüğünü, ama günlük hayatlarında dinin hiçbir rol oynamadığını” sözlerine ekledi. Spielhaus, "bir kişinin Fas veya Türkiye'den gelmesinin dindar Müslüman olduğu anlamına gelmediğini” vurgulayarak, bu noktaların gazetecilerin aklında soru işaretleri yaratmasını istediğini ifade etti.

“Gazeteciler için İslam El Kitabı”, Aydan Özoğuz yönetimindeki Göç ve Uyumdan Sorumlu Federal Devlet Bakanlığı'nın  malî desteği sayesinde hazırlandı. Kitabın tanıtımı için düzenlenen basın toplantısına katılan Özoğuz, İslam’ı işaret ederek, “bu dinin çoğunluk toplumundan farklı bir olgu olarak” görüldüğünü söyledi. Bir çok kişinin de “bu farklı olgu” hakkında pek bilgisinin olmadığını belirten Özoğuz, bu kitabın gazeteciler için iyi bir başlangıç olacağını ifade etti. Alman medyasında Müslümanlara ilişkin sadece olumsuz haberlerin yer almadığını vurgulayan Özoğuz, ancak Müslümanların günlük hayatından örneklerin yine de haberlerde “bir istisna” gibi algılandığına dikkati çekti. Özoğuz, bu durumun değişmesi için bu kitabın "önemli bir yardımcı olacağına inandığını” ifade etti.Aydan Özoğuz

Uyum Medya Hizmetleri projesi

Göç Konseyi'nin bir projesi olan Uyum Medya Hizmetleri, gazetecilere göç, uyum, Müslümanlar, İslamiyet, aşırı sağcılık, ayrımcılık gibi konularda bilgi vermeyi hedefliyor. 2012 yılında başlatılan proje kapsamında, bu konularda internet ortamında yayınlar yapılıyor, gazeteciler ve uzmanları bir araya getirecek etkinlikler düzenleniyor. DW/Jülide Danışman