Almanya Cumhurbaşkanı Joachim Gauck, aşırı sağcı Nasyonal Sosyalist Yeraltı (NSU) adlı terör hücresi tarafından öldürülen sekizi Türkiye kökenli, on kişinin yakınları ile NSU'nun Köln'de düzenlediği bombalı saldırıların mağdurlarını pazartesi günü Berlin'de Bellevue Sarayı'na davet etti. Görüşmeye, Alman hükümeti tarafından mağdurlara danışmanlık yapmakla görevlendirilen Barbara John da katıldı. Bazı kurbanların yakınları ise Gauck'un davetine katılmayı reddetti.TGD Almanya başkanı Kenan Kolat yapılan görüşmeyi doğru bulduklarını açıkladı.

Cinayetlerin aydınlatılacağına dair söz

Almanya Cumhurbaşkanı Gauck, basına kapalı olarak gerçekleşen görüşmede yaptığı konuşmada cinayetlerin aydınlatılacağına dair söz verdi. “Üzüntünüzü giderebileceğime dair söz veremem” diyen Gauck ancak Almanya'nın yaşananları unutmaması; yapılan hata ve ihmalkârlığın aydınlatılması için elinden geleni yapacağını vurguladı.

Yaptığı konuşmanın metnine göre, bazı kurumların yaptığı hatalar nedeniyle bu kurumlara olan güvenin sarsıldığını belirten Gauck, NSU mağdurlarına “Almanya'ya olan güveni yeniden kazanabilmenizi diliyorum” dedi. Ancak bu kurumlarda yapılacak reformların yeterli gelmeyeceğini kaydeden Gauck, günlük hayatta karşılaşılan önyargıların engellenmesinin de önemli olduğunu vurguladı.

Davete katılmayı reddettiler

Cumhurbaşkanı Gauck'un davetine NSU mağduru yaklaşık 70 kişi katıldı. Ancak cumhurbaşkanının davetini kabul etmeyenler de oldu. 2001 yılında Hamburg'da öldürülen Süleyman Taşköprü'nün kız kardeşi Ayşen Taşköprü, avukatının davete katılmasına izin verilmemesini gerekçe göstererek, Bellevue Sarayı'na gelmeyi reddetti. Gauck'a hitaben yazdığı ve Tageszeitung'da yayımlanan mektupta, bu davete yalnız katılma gücünü kendinde bulamadığını belirten Ayşen Taşköprü, ağabeyinin öldürülmesinden bu yana yaşadıklarını anlattı. Taşköprü, artık tek isteğinin şu soruların yanıtlanması olduğunu kaydetti: “NSU'nun arkasında kimler var? Neden benim ağabeyim? Alman devletinin bununla bağlantısı ne? Kim ilgili dosyaları imha etti ve neden?” Taşköprü, mektubunda “Sayın Cumhurbaşkanı Gauck, benim ağabeyim sizin için NSU siyasi bir konu olduğu için önem taşıyor. Bizim duyduğumuz acıda neyi değiştireceksiniz?” ifadesini kullandı.

Ayrıca 2005 yılında Münih'te öldürülen Yunan Theodorus Bulgarides'in yakınlarının avukatı Yavuz Narin de, müvekkillerinin Gauck'un davetine katılmadığını belirtti.

Davete katılmayı reddedenler de oldu.

Katılmayanları anlayışla karşılıyorum'

NSU kurbanlarından iki ailenin avukatlığını üstlenen Mehmet Daimagüler, Gauck'un davetine katılmayı reddedenlerin anlayışla karşılanması gerektiğini belirtti. Daimagüler, yaptığı açıklamada “Eğer bazı mağdurlar ‘bu davetin sembolik bir içeriği var, ama biz sonuçları görmek istiyoruz, sonuçlar ise sadece mahkemede ve araştırma komisyonlarında ortaya çıkartılabilir' diyorsa, bu davete katılmak istemeyen aileleri anlayışla karşılıyorum” dedi.

Gauck'un NSU kurbanlarının yakınlarını ve bombalı saldırıların mağdurlarını davet etmesini olumlu olarak nitelendiren Daimagüler, ancak bunun “sembolik bir davet” olduğu görüşünde. Cinayetlerin aydınlatılması, arka planının araştırılması ve gelecekte bu tür eylemlerin engellenmesi için alınacak önlemlerin siyasetçilerin görevi olduğunu belirten Daimagüler, “bu nedenle artık içeriğin” önem taşıdığını vurguladı.

Merkel de kurbanların aileleri ile bir araya gelecek

NSU kurbanlarının yakınları ikinci kez Cumhurbaşkanlığı Sarayına davet edildi. Eski cumhurbaşkanı Christian Wulff, 2000-2007 yılları arasında sekizi Türkiye kökenli on kişinin aşırı sağcı faşişt NSU tarafından öldürüldüğünün 2011 yılının kasım ayında ortaya çıkmasının ardından, NSU kurbanlarının yakınlarını Cumhurbaşkanlığı Sarayına davet etmişti.

Alman hükümet sözcüsü Steffen Seibert, Başbakan Angela Merkel'in de NSU kurbanlarının yakınları ve bombalı saldırıların mağdurları ile bir araya gelmek istediğini açıkladı. Başbakan ile NSU mağdurları arasındaki görüşmenin ilkbahar aylarında gerçekleşmesi planlanıyor.

Alman gazetelerinden Ludwigsburger Kreiszeitung, Cumhurbaşkanı Joachim Gauck’un kurban yakınları ile kurmak istediği diyalogun, kimlerine göre ciddi bir ilginin, kimilerine göre ise devletin çaresizliğinin bir kanıtı olduğunu yazdı.

Gazete, “Berlin’deki Bellevue Sarayı’na davet edilen ve yıllarca korkunç suçlamalara maruz kalmış kişilerin hepsini, ortak bir paydada buluşturan bir şey var. O da; cinayetlerin hiçbir şüpheye yer bırakmayacak şekilde açıklığa kavuşturulması beklentisi. Ve tabii böyle bir şeyin Almanya’da bir daha asla yaşanmayacağının güvence altına alınması. Başbakan Angela Merkel bundan yaklaşık bir yıl önce kurban yakınlarına, tam da bunun sözünü vermişti. Gerçekten de terör hücresi NSU’nun ortaya çıkarılmasının ardından ilerlemeler kaydedildi. Ama bunlar yeterli değil. Örneğin İçişleri Bakanı Hans-Peter Friedrich’in bu konuda gerekli kararlılığı bazen gösteremediği açıkça ortada. Merkel’in bu tür şeylerin tekrarlanmasına izin vermemesi gerekiyor” diye yazdı.

Berlin’dake Tagesspiegel ise yanıt bekleyen bir çok soru olduğunu hatırlattığı yorumunda, Cumhurbaşkanı Joachim Gauck’un, en azından konumunu belirlemek için bir şeyler yaptığını, gelecekte Neonazi cinayetlerinin açıklığa kavuşturulması ve soruşturma sırasında yapılan korkunç hatalar konusunda söz sahibi olmak istediğini yazdı. Tagesspiegel,  “Belki de kurban yakınlarına dünkü buluşmada verdiği en önemli mesaj buydu. Bununla birlikte basına kapalı olarak yaptığı konuşmada yanıttan çok soru vardı. Prensipte bu da yanlış değil, ancak Neonazi cinayetleri ile ilgili tartışmalarda şimdiye kadar eksikliği çekilen şey, kurum ve kişiler arası bağlantıların tanımlanması ve sonuçların ifadesi” görüşlerini aktardı.