Sevgili okuyucular,
Yıl 1937 aylardan bahar, 04 Mayıs Kemalist Hükümet bir karar alır, Dersim ahalisine yönelik operasyon düzenlenecektir.
Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk ve Başbakan İsmet İnönü önderliğinde Bakanlar Kurulu bir karar alır. Bu karara, genel Kurmay Başkanı, Fevzi Çakmak da dâhil olur.
Amaç Dersim dağlarında, ‘eşkıya’ ‘asi’ ‘çetelere’ karşı, demir yumruk indirilmeliydi. Önde gelenleri tuzağa düşürülüp, katledilmeli ve sağ ele geçirilenler, idam sehpalarında, darağaçlarında sallandırılarak, yaşamdan koparılmalıydılar.
Tarihe Dersim tertelesi olarak geçecek olan 04 Mayıs 1937 Bakanlar kurullu kararı, aslında dersim ahalisine karşı başlatılan, Soykırım girişiminin başlangıç tarihidir.
04 Mayıs 1937 tarihinde şu kararı alır;
‘’Başvekalet Kararlar Müdürlüğü
Sayı: Son günlerde Tunceli’de vukua gelen hadiselere dair raporlar 4.5.1937 tarihinde Atatürk’ün ve Mareşal’ın huzurları ile tetkik ve mütalaa edilerek aşağıdaki sonuca varılmıştır:
1. Toplanan kuvvetlerle Nazımiye, Keçizeken (Aşağı Bor), Sin, Karaoğlan hattına kadar, şedit ve müessir bir taarruz hareketi ile varılacaktır.
2. Bu defa isyan etmiş mıntıkadaki halk toplanıp başka yere nakil olunacaktır. Ve bu toplama ameliyesi de köylere baskın edilerek hem silah toplanacak, hem bu suretle elde edilenler nakledilecektir. Şimdilik (2000) kişinin nakli tertibatı hükümetçe ele alınmıştır.”
Kararın Mülahaza’sı şöyledir: “Sadece taarruz hareketiyle ilerlemekle iktifa ettikçe isyan ocakları daimi olarak yerinde bırakılmış olur. Bunun içindir ki, silah kullanmış olanları ve kullananları yerinde ve sonuna kadar zarar vermeyecek hale getirmek, köyleri kamilen tahrip etmek ve aileleri uzaklaştırmak lüzumlu görülmüştür.”
Görüldüğü gibi katliam girişimi, 04 Mayıs Bakanlar Kurulu toplantısı ile karar altına alınmıştır. Bu kararı takiben, imha hareketi başlamış ve onlarca uçak ile aynı gün Dersim toprakları bomba yağmuruna tutulmuştur. Bunun sonucunda binlerce, kadın, erkek, yaşlı, çocuk sivil hayatını kaybetmiştir. Sonrasında yaşanan takriben iki yılı aşkın zaman süresinde düzenlenen askeri operasyonlarla on binlerce Dersim li katledilmişlerdir.
On binlerce Dersim ahalisi yerlerinden, yurtlarından edilerek, bilmedikleri, tanımadıkları yaban ellere sürgün edilmişlerdir. Hala kendisinden haber alınmayan, ‘dersimin kayıp kızları’ bulunmaktadır.
Dersimin öne çıkan liderlerinden Seyit Rıza’nın mezarı konusunda devlet, hala suskunluğunu koruyarak, katliamı onaylamaktadır.
Yukardaki Bakanlar Kurulu kararının altında, Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk, Başbakan İsmet İnönü, Genelkurmay başkanı Fevzi Çakmak ve dönemin bakanlarının imzaları bulunmaktadır.
Dersim katliamı ile ilgili olarak, Dönemim Cumhurbaşkanı, Mustafa Kemal Atatürk’ün, ‘hasta olduğu’ ve dersim katliamından, ‘haberdar’ olmadığı, sıkça dillendirilmektedir.
04 Mayıs 1937 Bakanlar Kurulu kararı ve altındaki imzalar, ‘hasta’ ‘haberdar’ değil yalanlarını çürütmektedir. Aynı zamanda katliamı takiben Mustafa Kemal Atatürk ve bir heyet, katliamın sonuçlarını yerinde izlemek için Dersime gitmiştir.
Bundan tam olara 76 yıl önce Dersimli Zaza, Kürt Alevilere karşı başlatılan soykırım olarak adlandırılan, katliamı lanetliyoruz.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti içinden geçtiğimiz sürecide dikkate alarak, Dersimlilerden özür dilemelidir.
Katliamda yaşamını yitiren, başta Seyit Rıza olmak üzere, On binleri saygı ile anıyoruz.
04 Mayıs 2013
