Türkiye'de yapılan son kamuoyu araştırmaları, HDP'nin barajı kılpayı da olsa aştığını gösteriyordu. Bu durumda, iktidardaki AKP mecliste çoğunluğu elde edemeyebilir, yaklaşık 13 yıldır ilk kez bir koalisyon hükümeti kurulması gerekebilir.

Bugüne kadar ağırlıklı olarak ana muhalefetteki CHP'ye oy vermiş seçmenler arasında, barajı geçmesi için HDP'ye "emanet oy" verilmesi konusunda farklı yaklaşımlar var. HDP'ye oy verilmesine karşı çıkanlar, bu partiye güvenmediklerini ve asıl önemli olanın CHP'nin güçlenmesi olduğunu söylüyor.

HDP'ye "emanet oy" verilmesini savunanlar ise bunu en çok AKP'yi geriletmek açısından önemli görüyor. HDP'ye oy verilmesine karşı çıkan ve savunan seçmenler, BBC Türkçe'ye bu yaklaşımlarının nedenini yorumladı.

'Sosyal politikalar nedeniyle CHP'

İbrahim Utku Nar (Taşeron işçi)


HDP’yi bir Kürt partisi olarak değil, kendi söylemleri dâhilinde "radikal demokrat bir parti" olarak ele almak gerekir. Sınıf mücadelesinin reddine dayanan, post-Marksist bir ideoloji olan radikal demokrasinin, kimlik politikaları ekseninde ayrışan toplumun çelişkilerini daha da derinleştireceğini düşünüyorum.

Açıklamış olduğu seçim beyannamesinde sosyal politikalara ağırlık veren CHP ise kimlik politikaları ekseninde ayrışan toplumu, emek ekseninde bir araya getirebilir. Bu noktada, Meclis aritmetiği üzerinden AKP’yi geriletmenin hesapları yerine, AKP’ye karşı somut söylemler ve projeler eşliğinde sahaya çıkan, emeklilerin ve çalışanların yakıcı sorunlarına temas eden CHP’nin iktidara taşınması için mücadele edilmelidir.

'İmralı vesayeti devam ediyor'

Cem İşmen (Emekli)



HDP’ye oy verip vermemeyi düşündüm. Sol ve sosyal söylemlerini beğensem de sadece söylem olduğunu, göz boyamaca olduğunu, baştakiler ne derse desin tabanlarının bunu kendi yönlerine çekeceklerini gördüm, hissettim. İmralı vesayetinin devam ettiğini ve "halklar" kelimesinin anlamının da sömürüldüğünü, nihai amacın toprak istemek olduğunu düşünüyorum.

Romantik solculardan olsaydım oy verirdim ama daha sonra kendime kızmaktan korkuyorum. İçimden bir ses "Şimdi oy ver, AKP’nin gücünü azalt" derken diğer ses, "Oy verme, bir yerine uğraşacağın iki sistem olacak karşında" diyor.

'HDP'ye güvenmiyorum'

Hande Kısmet (Gazeteci)


CHP'den başka oy verebileceğim bir parti yok. CHP'ye her konuda güvendiğim ya da bu ülkenin gidişatını değiştirecek tek parti olduğuna inancım nedeniyle mi? Bu tartışılır. HDP'ye emanet oyu kabul etmem. Kurdu kuzuya emanet etmek değil de nedir bu? Türk milleti geçmişi unutma konusunda amneziktir. Ben unutmam, geçmişinde HDP'nin bu ülkeye ne kadar zarar verdiğini hatırlarım.

HDP kadrosunda PKK ile bağlantısı olduğundan kesinlikle emin olduğumuz kişiler var. Eline silah alan herkes benim için maksadı ne olursa olsun aynıdır. Silah yoluyla zamanında kendi isteklerini yerine getirmeye çalışanlar şu anda hangi söyleme sahip olursa olsun benim için affedilmezdir.

CHP varken neden 'ikinci en iyiye' oy vereyim?

Selda Doğan (İktisatçı, Çevirmen)



Seçim öncesi adaylarını tam demokratik yollarla belirleyen, ülkenin gerçek sorunlarına en akılcı ve gerçekçi çözümleri içeren uygulanabilir projeleri hazırlayan, kadın adaylara ilk sıraları veren, gençleri unutmayan ve bu sayede benim beklentilerimi "en iyi" şekilde karşılayan oyumun gerçek sahibi CHP varken, meclise girebilecek dört parti arasından "ikinci en iyi" seçenek olan HDP’ye oyumu emanet etmem.
HDP’den, şimdi bir grup duygusal seçmen için sempatik görünen (Eş Genel Başkan) Selahattin Demirtaş’ı çıkarıp yerine mesela başka bir HDP’li (Diyarbakır Milletvekili) Altan Tan’ı, (Ağrı Belediye Başkanı) Sırrı Sakık’ı ya da kendi ifadeleriyle "liderliği" koyarsanız HDP aynı imajı tutturamıyor ve "ikinci en iyi" seçenek olma koşullarını dahi sağlayamıyor. Ayrıca Demirtaş da, Gezi’nin bir "hükümet darbesi" olduğunu söylerken, geçtiğimiz 10 Ağustos seçiminden sonra seçilen adayı ayakta alkışlarken, sonbaharda insanları sokağa döküp onlarcasına sebep olurken emanetçi olma seçeneğini dahi yitirdi benim için.

'AKP'yi durdurmak için HDP'

Ebru İşcan (Şirket yöneticisi, Gurbetin Oyları gönüllüsü):



Birçok seçimde CHP'ye oy verdim, sadece bir kere yine barajı geçmeleri için BDP'ye oy vermiştim. Kürtler mecliste temsil edilsin diye vermiştim. Ama bu seferki bakış açım çok farklı. Bugün için kendi siyasi görüşümü AKP karşıtlığı olarak tanımlıyorum. En başta AKP'nin Doğu'dan meclise fazla milletvekili sokmamasını istiyorum çünkü bu, rejim değişikliğine kadar gidecek bir sürecin başlangıcı olabilir. CHP'nin genel oyunun da çok fazla değişmeyeceğini düşündüğümden AKP'yi durdurmak için bu kez HDP'ye oy veriyorum.

Bunun nedeninin yüzde 70'i AKP karşıtlığı olsa da, haksızlık etmeyelim, Selahattin Demirtaş'ı da sempatik ve söylemlerini doğru buluyorum. Kürt partisi olma tavrından az da olsa sıyrılıp Türkiye partisi olmaya yönelik söylemleri doğru buluyorum. Bir de artık siyasette güler yüzlü, espri yapan, sanatla uğraşan insanlar görmek istiyoruz. Demirtaş ve (HDP İstanbul Milletvekili) Sırrı Süreyya Önder böyle insanlar.

'Kürt hareketinin Türkiyelileşmesine fırsat verilmeli'

Emrah Aslan (Öğrenci)


Berlin'de yaşıyorum. Geçtiğimiz hafta konsoloslukta kurulan seçim sandığına giderek HDP'ye oy verdim. CHP'nin yüzde 25 ile 30 arasında oy alması, fazladan 10-15 milletvekili kazanması pek bir şeyi değiştirmeyecek, fakat HDP'nin yüzde 9 yerine yüzde 10 alması, daha etkili olacak. Basit bir maliyet hesabı var. Öte yandan, Kürt hareketinin Türkiyelileşmesine fırsat vermek, bunu denedikleri ilk seçimde onlara destek olmak, Türkiye soluna da nefes aldıracaktır.

'Kılıçdaroğlu CHP lideri olmasa HDP'ye oy verirdi'

Hüseyin Kırık (Barmen)



Yıllardır CHP'ye oy veriyorum ama bu seçimler bir kırılma noktası, bu yüzden HDP'nin barajı aşması için HDP'ye oy vereceğim. Bence şu anda Kemal Kılıçdaroğlu da CHP'nin başında olmasaydı HDP'ye oy verirdi. İleride AKP ile HDP'nin işbirliği yapabileceğine dair kaygım da var. Ancak başımızdakilerden öyle bir bıkkınlık geldi ki... Bunu da hesaba katarak yine de vereceğim. Selahattin Demirtaş'ın dürüstlüğüne inanıyorum. Bir işbirliği olur mu, yaşayarak göreceğiz. Riski göze alıyorum.

'HDP, HADEP gibi değil'

Sergen Yıldırım (Kuaför)



Önceki seçimlerde CHP bir şeyler yapmak istiyordu ama net projelerle ortaya çıkmamıştı. Bu sefer net projelerle geldiler. Gönül ister CHP'ye oy vermek ama HDP'nin barajı geçmesini istediğim için HDP'ye oy vereceğim. Bu parti daha önce Kürt milliyetçisiydiler şu anda öyle değiller. En sonraki mitingi hatırlarsanız mitingde Türk bayrakları vardı. HADEP dönemindeki gibi değiller.

Selahattin Demirtaş bu kez çok farklı konuşuyor, çok güzel şeyler söylüyor. Karşısındaki ikna edebilme yeteneği var. Onu beğeniyorum. Bir sonraki seçimlerde gene CHP'ye veririm ama HDP'nin bu seçimde barajı geçmesi gerekiyor.
(BBC Türkçe)