RÜ Su Ürünleri bünyesinde 10 yılı aşkın süredir Karadeniz fauna ve florası üzerinde araştırmalar yapan Doç. Dr. Semih Engin, son 50 yıldır belirgin olarak hissedilen iklim değişikliğinin kapalı bir havza olan Karadeniz için çok önemli olduğunu söyledi. Karadeniz’in göl formunda bir su havzasıyken boğazların oluşması ve Akdeniz'den gelen tuzlu su ile deniz karakteristiği edindiğini ifade eden Doç. Dr. Engin şöyle konuştu:

"Karadeniz, boğazlar oluştuktan sonra Akdeniz'den gelen fauna ve floranın etkisinde kaldı. Bu, Karadeniz'in oluşumdan beri devam eden bir süreç. Ama günümüzde iklim değişikliği ve su sıcaklığındaki artış nedeniyle bu süreç hızlanabilir. Bugün Karadeniz'deki balık türlerinin yaklaşık yüzde 60'ını Akdeniz orijinli balıklar oluşturuyor. Bu bilinen bir gerçek. Geçtiğimiz 5 yıl içerisinde Doğu Karadeniz kıyılarında ilk defa tespit ettiğimiz ve yerleşik popülasyonları gözlenen Akdeniz orijinli 5 kaya balığı türünün olması, bu sürecin günümüzde de devam ettiğinin ispatıdır. Bu türlerin daha önce Karadeniz havzasında yaşadığı bilinmiyordu. Bunların bazılarını Karadeniz için, bazılarını da Karadeniz'in Türkiye kıyıları için yeni kayıt olarak verdik."

'AKDENİZ'DEKİ BALIK VE BİTKİLER KARADENİZ'E YERLEŞEBİLİR'

Doç. Dr. Engin, iklim değişikliği ve global bir ısınma ile Karadeniz'in su sıcaklığında artış olmasının beklenebileceğini, böyle bir artış olması halinde Akdeniz flora ve faunasının Karadeniz'e geçişinde artış olabileceğini söyledi. Doç. Dr. Engin, "Bunun sonucu olarak Akdeniz'deki balık ve diğer bitkiler Karadeniz'e yerleşebilir. Hatta istilacı karakterli Kızıldeniz orijinli Lesebsiyen türlerin Karadeniz'e geçebilme olasılığı var. Karadeniz'e gemilerin balast sularıyla taşınan ve istilacı karakterde çoğalan, hamsi yumurta ve larvalarını tüketen jelimsi bir canlı olan Mnemiopsis leidyi ile dip bölgedeki midye yataklarını yok eden deniz salyangozu türü olan Rapana venosa da buna birer örnektir. Böyle bir durumda Karadeniz'in ekosisteminde değişiklikler söz konusu olabilir. Bunları şimdiden tahmin edebilmek, etkilerinin nasıl olacağı söyleyebilmek oldukça zor. Ama bildiğimiz şey, mevcut oturmuş sisteme dışarıdan müdahalenin olumsuz olabileceğidir. Özellikle Lesebsiyen türler, Karadeniz'e ulaşır ve yerleşik popülasyon oluşursa, biraz daha endişe ederiz. Bu türler Akdeniz havzasında yerleşerek doğal stokların yerini almaktadır. Tuzluluk ve sıcaklıkta ciddi artış olursa Marmara'ya kadar ulaşmış olan Kızıldeniz orijinli türler, Karadeniz'e geçerek yerleşik popülasyon oluşturabilir. Bu da yerleşik doğal Karadeniz balıkları ile rekabete neden olabilir. Bu, besin, hacim ve alanda rekabet şeklinde görülür. Rekabet, Karadeniz'e özgü bazı türlerin miktarlarında azalmaya neden olabilir" diye konuştu.



MK(TM/CK)