Almanya’nın Hamburg kentini bilgisayar korsanları bastı. Ancak bu yasadışı bir baskın değil. Almanya’da bilgisayar uzmanlarını çatısı altında toplayan Chaos Bilgisayar Kulübü hükümete dahi danışmanlık hizmeti veriyor. Hackerlar kulübünün cuma günü Hamburg'da başlayan 30’uncu İletişim Kongresi'nde bu yıl gündeme NSA skandalı damgasını vurdu. Bugün sona erecek olan ve yaklaşık 8 bin kişinin katıldığı dört günlük kongrede internet aktivistleri ve bilgisayar uzmanları devletlerin internet üzerindeki izleme faaliyetlerine karşı direniş çağrısı yaptı. Chaos İletişim Kongresi sözcüsü Constanze Kurz soruları yanıtladı:

 Kongre’nin açılışına video bağlantısıyla katılan gazeteci Glenn Greenwald, “İnternet özgürlüğü için verilen savaş herşeyden önce teknoloji cephesinde yürütülecek” dedi. İnterneti yeniden mi keşfetmemiz gerekecek?

“Greenwald’un herşeyden önce teknolojinin önemine vurgu yapmak istediğini düşünüyorum. Örneğin kendi işi uyarınca sahip olduğu sırları korumada şifrelemenin önemini vurguladı. Teknolojiden anlayan, teknolojiyi üretip programlayanların özel bir sorumluluk taşıdığına işaret etmek istedi."

Ne tür bir sorumluluk?

"Bakışımızı içinde yaşadığımız Batı dünyasının ötesine genişletmemiz gerekiyor. Burada da resmî makamlarla sinir bozucu olaylar yaşayabilirsiniz. Ama bizde durum, özel alanımızı koruma isteği. Teknolojiyi kullanarak hayatımızı koruma zorunluluğu değil. Şifreleme ve anonimleştirme teknolojileri diğer ülkelerde çok daha önemli. Sivil toplum örgütleri olsun, insan hakları örgütleri ya da muhalifler olsun…"

Hackerlar özgür internet mücadelesinde ne tür bir rol oynayabilir?

"Hackerlar tabii ki öncelikle teknolojik uzmanlığa sahip. Ayrıca hackerlar dünyasında şifreleme teknolojileri ile ilgili, altyapının hazrılanmasıyla ilgili pek çok proje var. Özellikle de kriptografik standartların programlara yerleştirilmesi ve böylece bilgisayar kullanıcılarının bunu kolayca kullanabilmesi gibi.“

NSA skandalının ardından özgürlüklerin geri kazanılabilmesi için internet dünyasında teknolojik açıdan nelerin değişmesi gerekiyor?

"Temel olarak, çok güçlü merkezî altyapılar oluşturulmasından kaçınılması çok önemli. Merkezî altyapı, casusların dinleme faaliyetleri yapabilecekleri noktalar anlamına geliyor. Uzun vadede merkezcilikten uzaklaşılmalı."

Bu, internetin bölgeselleştirilmesi anlamına mı geliyor? Alman telekomünikasyon şirketi Deutsche Telekom bu yıl bu tür bir öneride bulunmuş, Almanya’daki kullanıcılar arasındaki e-posta trafiğinin yabancı sunucular üzerinden yürütülmesinin sona ermesi için ulusal bir e-posta ağı oluşturulması fikrini ortaya atmıştı.

"Hayır bu değil. Almanya içi bir e-postanın niye ABD üzerinden gönderildiğini sorgulamak tabii ki kötü bir fikir değil. Ama bu tartışma bana dar kapsamlı geliyor. Çünkü şu bir gerçek ki, çok sayıda önemli IT hizmeti Amerikalı şirketlerden geliyor. Ağların bölgeselleştirilmesini önermem çünkü bu ağın tabiatına da aykırı. Ayrıca verilerin hepsini Avrupa’da tutarsak herşeyin daha iyi olacağına inancım da sıfır. Sonuçta Avrupa’daki istihbarat birimleri NSA ile çok sıkı işbirliği içinde."

Peki merkezden uzaklaşmadan neyi kastediyorsunuz?

"Altyapının genelde merkezî düğüm noktaları üzerinden yürümesi casusların ya da izleme faaliyetleri yürütenlerin işini kolaylaştırıyor. Ama çözümü de kolay değil. Stratejilerin daha uzun vadeli oluşturulması gerekiyor. Benim görüşüm, uzun vadede Amerikan sunuculardan bağımsızlığı artırmak için Avrupa’da farklı bir teşvik uygulamasının yerleşmesi gerektiği."

Avrupalı bir Facebook ya da Avrupalı bir Google gibi mi yani?

"Hayır, öyle değil. Yani teknoloji teşviğinin farklı bir anlayışla yapılması. Uzun vadede Google’ın bilgi monopolüne karşı alternatifler geliştirilmesi mesela. Sistemin farklı işlemesi, örneğin prensipte arayüzlerin açık olması lazım. Ama bu, 'Hadi Avrupalı bir Google' yapalım diyecek kadar kolay değil. Google kullanıcıların gözünde niye bu kadar başarılı? Çünkü muhteşem, kullanışlı ve davetkâr bir teknoloji sunuyor."

Teknolojinin iyileştirilmesi, internette dolaşırken daha dikkatli olunması… Siyasete yönelik bir talebiniz yok mu? Siyasetten umudu tamamen kestiniz mi?

"Almanya’da bu devasa koalisyondan pek ümidim yok. Bizzat hükümetin içindeki istihbarî dinleme faaliyetlerine karşı ne yapacakları konusunda bile bir fikirleri yok. Avrupa’da ise durum farklı. Kendisi de dinleme faaliyetlerinden muzdarip olan Avrupa Parlamentosu, olayın aydınlatılmasına katkı sağlamaya çalışıyor. Kötümser değilim. Değişiklikler tabandan gelen politikayla da başarılı olabilir. Örneğin önümüzdeki yıllarda giderek daha fazla kişide internet takibatı konusunda farkındalığın artması, davranışların değişmesi, yazılımların satın alınması ve kullanımı konusunda tercihlerin değişmesi de etkili olabilir."DW