Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve hükümetinin, 2 milyar 400 milyon euro değerinde gizli bir fonu Avrupalı siyasetçi ve gazetecilere para dağıtmak, lobicilik faaliyetleri yapmak ve kara para aklamak için kullandığı iddia edilen haberler İngiltere ve Almanya basınında yer buldu.

İngiliz The Guardian ve Alman Süddeutsche Zeitung gazetelerinin, sızdırılan verilere dayandırarak ortaya attığı iddiaya göre Azeri liderler, 2012 ve 2014 yılları arasında bu amaçla 16 binden fazla gizli ödeme gerçekleştirdi.

"Azerbaycan Çamaşırhanesi" ismi verilen ve ilk olarak Danimarka gazetesi Berlingske'ye sızdırılan veriler, daha sonra araştırmacı gazetecilik platformu Organize Suç ve Rüşvet Kaydı Projesi (OCCRP), The Guardian, Süddeutsche Zeitung gazeteleri ve diğer medya ortakları ile paylaşıldı. Avrupa gazetelerinin yürtüttüğü araştırma 30 aylık bir veri setini içeriyor.

Araştırmada, fonların bir kısmının İlham Aliyev'e karşı yöneltilen uluslararası eleştirileri bertaraf etmek için kullanıldığı iddia edilirken, Azerbaycan hakkında olumlu haberlerin yapılması için de çaba sarf edildiği yer aldı.

Bu doğrultuda siyasetçiler ve gazetecilerin de aralarında bulunduğu birçok kişiye, şeffaf olmayan şirketler aracılığıyla ödemeler yapıldığı belirtildi. Raporda, bu kişilerin hepsinin paranın kaynağından haberdar olmayabileceği kaydedilirken, ödemelerin vergi görevlileri ve yetkililer tarafından fark edilmediği öne sürüldü.

Alman siyasetçi de listede

Deutsche Welle'nin haberine göre raporda, Türkiye'nin de üyesi olduğu Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nden (AKPM) eski vekillerin yanı sıra, Almanya Başbakanı Angela Merkel'in partisi Hristiyan Demokratların (CDU) iktidar ortağı Hristiyan Sosyal Birlik'in (CSU) eski milletvekili Eduard Lintner'in de adı geçiyor.

Süddeutsche Zeitung'un haberine göre eski milletvekili Lintner, 2013 yılındaki Azerbaycan seçimlerinden kısa bir süre sonra kendi kurduğu Alman seçim gözlemci grubunun hazırladığı raporu Azerbaycan'da açıkladı.

Gözlemci heyet "Seçimlerin uluslararası standartlara uygun" olduğu sonucuna ulaşırken, o dönem birçok bağımsız gözlemci bunun tersi yönünde görüş bildirmişti.

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) seçim gözlemcileri Azerbaycan'daki cumhurbaşkanlığı seçimlerinin "toplanma ve ifade özgürlüğü gibi haklara getirilen kısıtlamaların gölgesinde geçtiğini" kaydetmişti.

Rapora göre bu basın toplantısından yaklaşık iki hafta sonra ise Lintner'in banka hesabına İskoç bir paravan şirketin Danimarka bankasının Estonya'daki şubesinden 61 bin euro havale yapıldı.

Ayrıca Lintner'in iki yıl boyunca Aliyev ailesi ile bağlantılı olduğundan şüphelenilen üç şirketten toplam 800 bin euro tahsil ettiği öne sürüldü. Lintner, bu ödemeyi kendisi adına değil, kurumu adına aldığını söylerken, ödemelerin gerçekleştirildiği dönemde AKPM üyesi ve Almanya'da milletvekili olmadığını hatırlattı.

Azeri yetkililer, Azerbaycan'da seçimlere hile karıştırdığı iddia edilen ve insan halkları aktivistleri ile gazetecilerin gözaltına aldındığı dönemde, eleştirileri susturmak için "havyar diplomasisi" adı verilen bir girişimle rüşvet dağıtmakla suçlanmıştı.