Avrupa Konseyi'nin hazırladığı ve üye ülkelerdeki cezaevlerinin durumuna, hükümlü sayısında ve suçlara ilişkin ayrıntılı istatistikleri içeren rapor yayınlandı.

Türkiye'nin de ilk üyelerinden birisi olduğu Avrupa Konseyi'nin 2016 ile 2018 arasında konu ile ilgili istatistiklerini içeren rapora göre Avrupa'da mahkûm sayısında yüzde 6,6 gerileme yaşandı.

2012 yılından bu yana süren gerileme en son rapora, 100 bin kişi başına düşen 102,5 hükümlü olarak yansıdı. Bu oran 2016 yılında her 100 bin kişide 109,7 hükümlüydü.

Rapora göre, toplam mahkûm sayısındaki azalma, verilen hapis cezalarındaki genel düşüşten kaynaklandı. Üye devletlerdeki ortalama hapis cezası iki yıllık dönemde 8,8 aydan 8,2 aya geriledi.

Deutsche Welle'nin haberine göre ancak bunun karşısında mahkemeye çıkarılmayı bekleyen kişilerin sayısında artış gözlemlendi. Gene aynı dönem içerisinde herhangi bir hüküm verilmeden gözaltında tutulan kişilerin cezaevlerindeki oranı yüzde 17,4'ten yüzde 22,4'e yükseldi.

Türkiye bu yıl yok

Ankara'dan gelen istatistiklerin yer aldığı geçmiş raporların aksine, bu yılki raporda Türkiye yer almadı.

Yapılan açıklamada, Türkiye'nin gerekli istatistiklerin yer aldığı formları doldurduğu, ancak veriler içerisindeki bazı tutarsızlıklardan dolayı bu istatistiklerin analizinin ve dökümünün raporun yayınlandığı tarihe kadar yetiştirilemediği kaydedildi.

Ancak geçmiş yıllara bakıldığında Türkiye'nin, her 100 bin kişiye düşen hükümlü sayısında Avrupa ortalamasının çok üzerinde olduğu görülüyor.

2016 istatistiklerine göre Türkiye'de 100 bin kişi başına 244,6 mahkûm bulunuyordu. Bu sayı 2008 yılında ise 140,8'di. 15 Temmuz 2016 darbe girişiminden sonraki döneme dair istatistikler ise söz konusu açıklamanın da işaret ettiği üzere en son raporda yer almadı.

Ana bulgular

Avrupa çapında 47 üye ülkedeki insan hakları ihlallerini takip eden ve bünyesinde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ni barındıran Avrupa Konseyi'nin cezaevlerine ilişkin raporunda hükümlü oranının en yüksek olduğu ülkelerin başında Rusya geldi.

Her 100 bin kişi başına 418,3 mahkûmun bulunduğu Rusya'yı 252,2 kişiyle Gürcistan, 235 kişiyle Azerbaycan ve 234,9 kişiyle Litvanya takip etti.

Listenin en altında ise 100 bin kişiye 17,9 hükümlü ile San Marino, 31,5 ile Lihtenştayn ve 46,8 ile İzlanda geliyor.

Cezalarını çeken hükümlülerin yoğunluk istatistiklerini de dikkate alan rapora göre Makedonya en kalabalık cezaevlerine ev sahipliği yapıyor. Ülkede cezaevlerindeki her 100 kişilik yere 122,3 mahkûm düşüyor. Makedonya'yı 120,5 ile Romanya, 116,3 ile Fransa ve 115 ile İtalya takip ediyor.

Bu kalemde ise cezaevlerindeki en düşük yoğunluğun yaşandığı ülkeler arasında her 100 kişilik yere 31 mahkûm ile Andorra birinci sırada bulunuyor. Onu 34 kişi ile Monako ve 50 kişi ile San Marina takip ediyor. Avrupa ortalaması ise 100 kişide 87,6 mahkûm.

Avrupa'daki cezaevlerindeki mahkûmların yüzde 95'ini ise erkekler oluşturuyor. Bunun yanı sıra nüfusu bir milyonun altındaki Orta ve Batı Avrupa ülkelerindeki hükümlülerin yüzde 72 ila yüzde 100'ünü yabancı uyruklular oluşturuyor. Örneğin nüfusu yaklaşık 40 bin olan Monako'daki mahkûmların tümü yabancı uyruklu. Bu oran gene küçük bir ülke olan Andorra'da yüzde 80, Lihtenştayn'da da yüzde 75.